Στις 3 Ιουλίου, η ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου στο Στρασβούργο επικύρωσε το κείμενο του κανονισμού για το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Αμυντικής Βιομηχανικής Ανάπτυξης (European Defence Industrial Development Programme - EDIDP).
Αποτελεί, επίσης, πρόπλασμα του Ευρωπαϊκού Ταμείου για την Άμυνα, που κατά τη διάρκεια του επόμενου προϋπολογισμού της Ε.Ε. (2021-2027) θα δεσμεύσει 13 δισ. ευρώ ευρωπαϊκούς πόρους για παρόμοιους σκοπούς, με πρόβλεψη για τα κράτη-μέλη να ενισχύσουν το ταμείο με επιπλέον πόρους από τους εθνικούς προϋπολογισμούς, που θα μπορούσαν το λιγότερο να διπλασιάσουν το χρηματοδοτικό μέγεθος.
Το τελικό κείμενο του EDIDP υπήρξε -όπως όλες οι προτάσεις κανονισμών που κάνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή- αντικείμενο διαπραγμάτευσης μεταξύ Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Περισσότερο και από την εντυπωσιακή μεταφορά πόρων που δρομολογεί, είναι το περιεχόμενο της διαπραγμάτευσης που προβληματίζει.
Όπως αναφέρει σε σύντομο σημείωμά της η ΕΝΑΑΤ (Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ενάντια στο Εμπόριο Οπλων), κατά τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης τα κράτη-μέλη του Συμβουλίου αρνήθηκαν σθεναρά οποιονδήποτε νομικό περιορισμό στο είδος των οπλικών συστημάτων που μπορούν να αναπτύξουν κάνοντας χρήση των ευρωπαϊκών κονδυλίων.
Το τελικό κείμενο αποκλείει την επένδυση των πόρων μόνο σε όπλα που απαγορεύονται από το διεθνές δίκαιο. Ως αποτέλεσμα, νεότερες τεχνολογίες που δεν ελέγχονται από το πεπερασμένο διεθνές δίκαιο μπορούν να χρηματοδοτηθούν χωρίς περιορισμούς, ανάμεσά τους μη επανδρωμένα αεροσκάφη αλλά και πλήρως αυτόνομα επιθετικά συστήματα ή -όπως απλούστερα αποκαλούνται στη μιλιταριστική αργκό- Killer Robots.
Χωρίς περιορισμούς
Ακόμα πιο εντυπωσιακό, ωστόσο, και ενδεικτικό της ισχύος των οργανωμένων συμφερόντων που δρομολογούν τη στρατιωτικοποίηση της Ε.Ε. είναι ότι στο τελικό κείμενο του κανονισμού προβλέπεται με πολλαπλούς τρόπους ότι τα προϊόντα της έρευνας που θα χρηματοδοτηθούν με ευρωπαϊκούς πόρους θα μπορούν να εξαχθούν από τα κράτη-μέλη χωρίς κανένα περιοριστικό μέτρο.
Στο εισαγωγικό εδάφιο 10 γίνεται ξεκάθαρο ότι η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση δεν θα επηρεάζει την εξαγωγή των ανεπτυγμένων προϊόντων εντός και εκτός Ε.Ε.
Στο εισαγωγικό εδάφιο 21, συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι «τίποτα σε αυτόν τον κανονισμό δεν θα εμποδίζει τη νόμιμη χρήση τέτοιων αμυντικών προϊόντων ή τεχνολογιών που αναπτύχθηκαν από το πρόγραμμα».
Στο άρθρο 12, διάταξη 3, ξεκαθαρίζεται ότι «αυτός ο κανονισμός δεν θα επηρεάζει τη διακριτική ευχέρεια των κρατών-μελών αναφορικά με την πολιτική εξαγωγών αμυντικογενών προϊόντων».
Αντίθετα, σύμφωνα με τον κανονισμό, προγράμματα που θεωρούνται ότι συνεισφέρουν στο ανταγωνιστικό αμυντικό πλεονέκτημα δημιουργώντας νέες αγορές θα είναι περισσότερο επιλέξιμα.
Παρότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι εκπρόσωποι της βιομηχανίας προβάλλουν ως ανάγκη για την επένδυση δισεκατομμυρίων ευρώ το ασταθές γεωπολιτικό περιβάλλον, την απάντηση στις πιέσεις του Αμερικανού προέδρου στο ευρωατλαντικό μοντέλο συνεργασίας και την ενίσχυση της ευρωπαϊκής βιομηχανίας για να αντεπεξέλθει στον παγκόσμιο ανταγωνισμό, αυτό δεν σημαίνει ότι ο σχεδιασμός των επωφελούμενων πολυεθνικών ταυτίζεται με το επιφανειακό αυτό αφήγημα.
Με την απουσία οποιασδήποτε ρύθμισης, το εξαγωγικό μοντέλο των μεγάλων ευρωπαϊκών κρατών στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας θα ενισχυθεί περισσότερο, τροφοδοτώντας την κούρσα εξοπλισμών παγκοσμίως.
Πολύ περισσότερο που η νέα ευρωπαϊκή αμυντική πολιτική προωθείται κυρίως από τη Γαλλία και τη Γερμανία, από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς εξοπλισμών παγκοσμίως, ακόμη και προς κράτη με καταπιεστικά καθεστώτα.
Είναι δύσκολο να δει κανείς πώς στο χαοτικό σημερινό περιβάλλον η υπερ-επένδυση σε αμυντικές δαπάνες, στις οποίες οι Ευρωπαίοι ξοδεύουν ήδη πάνω από 199 δισ. ευρω ετησίως, θα κάνει τον κόσμο πιο ασφαλή. Ούτε είναι σαφές πώς η επένδυση χρημάτων των Ευρωπαίων σε πολυεθνικούς κολοσσούς θα ενισχύσει μόνο τη δική τους οικονομία και το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Μάλιστα, στον υπό διαπραγμάτευση κανονισμό του μελλοντικού Ευρωπαϊκού Ταμείου για την Αμυνα είναι διακριτά τα «παράθυρα», ώστε τρίτες χώρες να συμμετέχουν στη νομή των χρηματοδοτήσεων μέσω θυγατρικών τους εγκατεστημένων στην Ε.Ε. ή σε χώρες διασυνδεδεμένες με αυτήν «υπό όρους».
Αντίθετα με αυτό που επιτάσσουν τα οργανωμένα συμφέροντα του στρατιωτικού-βιομηχανικού συμπλέγματος, η μόχλευση ενός τέτοιου κολοσσιαίου ποσού για την ανάπτυξη της παραγωγής όπλων δεν θα έπρεπε να προέρχεται από κεφάλαια που στερούνται άλλοι τομείς κοινωνικών πολιτικών.
Αντί να πριμοδοτεί το ανεξέλεγκτο εμπόριο όπλων, η Ευρωπαϊκή Ενωση θα έπρεπε να προσπαθεί να θεσπίσει το σχεδόν ανύπαρκτο ρυθμιστικό πλαίσιο για τις εξαγωγές των κρατών-μελών με την πρόταση κανονισμού, που να προβλέπει ποινές για τους εξοπλισμούς που καταλήγουν στα χέρια κρατών και οργανώσεων που διαπράττουν εγκλήματα πολέμου, καθώς και ρήτρα διαβάθμισης ευθυνών για όσους εξάγουν οπλισμό, ειδικότερα πυρομαχικά ελαφρών όπλων, σε ζώνες εκτοπισμού πληθυσμών, που να εξισορροπεί το κέρδος τους από το εμπόριο όπλων με το κόστος της φροντίδας των πληθυσμών που εκτοπίζονται.
Με τα σημερινά δεδομένα, ωστόσο, αυτό αποτελεί περισσότερο επιστημονική φαντασία και από τα πιο προχωρημένα σχέδια για νέα τεχνολογικά οπλικά συστήματα.
*«Εξουσίες εκτός ελέγχου - Η μεταδημοκρατική παραμόρφωση της Ε.Ε.»
Συντάκτης: Αποστόλης Φωτιάδης - συγγραφέας
Πηγή: efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου