Παρεμβάσεις κατά της ενεργειακής φτώχειας

Τέσσερις δράσεις – παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας προωθούνται από το υπουργείο Ενέργειας καθώς περισσότερα από το 50% των εισοδηματικά ασθενέστερων νοικοκυριών δεν έχουν πρόσβαση σε επαρκή θέρμανση, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Σύμφωνα με την ίδια έκθεση το ποσοστό των νοικοκυριών με οφειλές για λογαριασμούς ρεύματος έφτασε το 2015 στο 40%, ποσοστό υπερδιπλάσιο του μέσου όρου της Ε.Ε.

Στο πλαίσιο αυτό οι δύο από τις τέσσερις δράσεις είναι άμεσες και αφορούν τα πλέον ευάλωτα και οικονομικά ασθενέστερα νοικοκυριά.

Ειδικότερα, εισάγονται νέα κριτήρια στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (ΚΟΤ) ώστε να γίνει δικαιότερο για τους ευάλωτους καταναλωτές και να μην το «αξιοποιούν» οι έχοντες και ταυτόχρονα καταργείται η απένταξη από το ΚΟΤ δικαιούχων που έχουν υπερβεί τη μέγιστη κατανάλωση έως και 10% ανά κατηγορία.

Με το νέο πλαίσιο οι ευπαθείς ομάδες δεν θα απεντάσσονται, αλλά θα τιμολογούνται με τις ανταγωνιστικές χρεώσεις των προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας – δηλαδή όσο τιμολογούνται όλοι οι υπόλοιποι οικιακοί καταναλωτές. Με τις αλλαγές στο ΚΟΤ οι πιο ευάλωτοι καταναλωτές θα έχουν πλέον έκπτωση στο ηλεκτρικό ρεύμα περί το 70% από 30%-35% που είχαν με το ισχύον σύστημα.

Σε ό,τι αφορά κριτήρια του ΚΟΤ εισάγονται εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια αξίας ακινήτων, ώστε να δικαιούνται την έκπτωση μόνο όσοι έχουν πραγματική ανάγκη.

Ειδικότερα, υπολογίζονται εισοδηματικά κριτήρια τα οποία δεν αφορούν μόνο το φορολογητέο εισόδημα, αλλά και όλα τα αφορολόγητα ή αυτοτελώς φορολογούμενα εισοδήματα. Με αυτό τον τρόπο αποκλείονται περιπτώσεις, όπως βίλες εκατοντάδων τετραγωνικών σε «ακριβές» περιοχές, οι ιδιοκτήτες των οποίων διαθέτουν υπερπολυτελή αυτοκίνητα και εισόδημα από καταθέσεις εξωτερικού, αλλά εμφανίζουν χαμηλό εισόδημα και είναι ενταγμένοι στο κοινωνικό τιμολόγιο.

Με βάση εισοδηματικά κριτήρια, τα οποία δεν θα αφορούν μόνον το φορολογητέο εισόδημα, αλλά και όλα τα αφορολόγητα ή αυτοτελώς φορολογούμενα εισοδήματα, δημιουργούνται δύο βασικές κατηγορίες δικαιούχων.

Η πρώτη, θα περιλαμβάνει όσους πληρούν τα κριτήρια για τη χορήγηση του κοινωνικού εισοδήματος αλληλεγγύης, οι οποίοι θα δικαιούνται διπλάσια έκπτωση στα τιμολόγιά τους από αυτή που λαμβάνουν σήμερα. Με τον τρόπο αυτό θα ενισχυθούν τα πλέον ευάλωτα νοικοκυριά της χώρας.

Η δεύτερη, θα περιλαμβάνει νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα, με βάση τα όρια που ισχύουν και σήμερα για τους δικαιούχους ΚΟΤ, με μικρές διαφοροποιήσεις στο πλαίσιο του εξορθολογισμού του κόστους. Η κατηγορία αυτή θα δικαιούται την ίδια έκπτωση που λαμβάνει και σήμερα.

Οικογενειακό εισόδημα

Για να αντιμετωπιστεί η καταχρηστική ένταξη ευκατάστατων οικογενειών στο ΚΟΤ (που γίνεται μέσω της αλλαγής του δικαιούχου του μετρητή), θα προσμετρώνται πλέον τα εισοδήματα και η περιουσία όλων των ατόμων του νοικοκυριού που φιλοξενούνται από τον κύριο δικαιούχο.

Με αυτό τον τρόπο αποκλείονται περιπτώσεις, όπως βίλες, όπου ο δικαιούχος δηλώνει φιλοξενούμενος στο ακίνητο και ίδιος εμφανίζει χαμηλό εισόδημα ή δηλώνει φιλοξενούμενος σε μέρος της κατοικίας (π.χ. 30 τετραγωνικά), αλλά με τεράστια κατανάλωση (7.000-8.000 κιλοβατώρες το τετράμηνο) ή δικαιούχοι που δηλώνουν ακίνητο λίγων τετραγωνικών (π.χ. 50 τετραγωνικά), αλλά είτε είναι κατά πολύ μεγαλύτερο, είτε μέσω της ίδιας παροχής ηλεκτροδοτείται τριώροφο ή τετραώροφο κτίσμα.

Για τους πολύτεκνους που θα επωφελούνται από το ΚΟΤ θα ισχύουν εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια. Με τη ρύθμιση αυτή επιτυγχάνονται δύο στόχοι:

Πρώτον, καταργείται το τιμολόγιο πολυτέκνων της ΔΕΗ, στο οποίο εντάσσονταν όλες οι οικογένειες με τέσσερα τέκνα και άνω, χωρίς κανένα άλλο κριτήριο, με αποτέλεσμα να εκμεταλλεύονται τις εκπτώσεις του ΚΟΤ και ιδιαίτερα εύποροι πολίτες.

Δεύτερον, τις εκπτώσεις αυτές μπορούν πλέον να διεκδικούν πολίτες και από ιδιώτες προμηθευτές, στους οποίους δεν ίσχυε έως τώρα η συγκεκριμένη κατηγορία ΚΟΤ.

Από το υφιστάμενο σύστημα για το ΚΟΤ θα εξακολουθήσουν να ισχύουν οι παρακάτω ρυθμίσεις:

▪ Η κατανάλωση αφορά κάλυψη αναγκών της κύριας κατοικίας του/της δικαιούχου.

▪ Η παροχή ρεύματος είναι στο όνομα του/της δικαιούχου ή του/της συζύγου.

▪ Η κατανάλωση είναι μεγαλύτερη ή ίση με 200 kWh ανά τετράμηνο.

▪ Η συνολική τετραμηνιαία κατανάλωση δεν υπερβαίνει τα όρια κατανάλωσης που ορίζονται για κάθε κατηγορία δικαιούχου.

Ενα δεύτερο μέτρο που προωθείται αφορά την επανασύνδεση οφειλετών με μηδενικό ή ιδιαίτερα χαμηλό εισόδημα που χρηματοδοτείται με κονδύλι ύψους 10 εκατ. ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό του 2017.

Επανασύνδεση

Στο αμέσως επόμενο διάστημα θα εκδοθεί κοινή υπουργική απόφαση των υπουργών Ενέργειας και Οικονομικών, με την οποία θα καθορίζονται οι δικαιούχοι, τα κριτήρια, το ύψος και η κατανομή του ποσού καθώς και άλλες λεπτομέρειες διάθεσης και ελέγχου της ενίσχυσης.

Το υπουργείο Ενέργειας εκτιμά ότι θα καλυφθούν πάνω από το 75% των περιπτώσεων, καθώς μέχρι σήμερα ο ΔΕΔΔΗΕ έχει προχωρήσει σε αποκοπές ρεύματος 1.092 δικαιούχων ΚΟΤ, με συνολικές οφειλές περί τα 13,3 εκατ. ευρώ. Αρα, τα αρχικά κεφάλαια του ταμείου επαρκούν για να καλύψουν πάνω από το 75% του ποσού.

Οι δικαιούχοι θα μπορούν να αποκαταστήσουν τη σύνδεσή τους και στη συνέχεια είτε να ενταχθούν στον νέο ΚΟΤ, που προβλέπει 70%, για αυτές τις κατηγορίες, είτε να αναζητήσουν τη συνδρομή της τοπικής αυτοδιοίκησης, αξιοποιώντας τον νέο θεσμό, των Ενεργειακών Κοινοτήτων.

Τι θα πληρώνουμε για ΥΚΩ

Οι αλλαγές στον υπολογισμό των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) που είναι κοινές για όλους τους καταναλωτές ώστε να καλύπτεται το κόστος ηλεκτροδότησης των νησιών και το ΚΟΤ, θα δώσει «ανάσα» στα νοικοκυριά, κυρίως σε εκείνα που πέρσι αναγκάστηκαν να «ζεσταθούν» με τη χρήση ηλεκτρικών θερμαντικών μέσων.

Με βάση τον προηγούμενο τρόπο υπολογισμού οι καταναλωτές που ξεπερνούσαν έστω και κατά μια κιλοβατώρα την κλίμακα πλήρωνε για το σύνολο της κατανάλωσης ΥΚΩ με βάση την υψηλότερη κλίμακα.

Πλέον, η χρέωση στην επόμενη κλίμακα θα αφορά μόνο την υπερβάλλουσα κατανάλωση.

Παράδειγμα 1:

Οικιακός καταναλωτής με 4μηνιαία κατανάλωση ημέρας 1.601 kWh και νύχτας 800 kWh θα χρεωθεί: Για την κατανάλωση ημέρας: 0,0069 €/kWh χ 1.600 kWh + 0,050 €/kWh χ 1 kWh = €11,09, αντί των 0,0157 €/kWh χ 1.601 kWh = €25,14 που θα ανερχόταν η χρέωση με την ισχύουσα κλίμακα χρεώσεων, οπότε υπάρχει κέρδος €14,05.

Για κατανάλωση νύχτας: 0,0069 €/kWh χ 800 kWh =€5,52, αντί των 0,00889 €/kWh χ 800 kWh = €7,11 που θα ανερχόταν η χρέωση με την ισχύουσα κλίμα χρεώσεων, οπότε υπάρχει κέρδος €1,59.

Σύνολο χρέωσης: 11,09 + 5,52 = €16,61 με τη νέα κλίμακα, αντί των €32,25 με την ισχύουσα κλίμακα, οπότε υπάρχει κέρδος 15,64 ευρώ ή μείωση της επιβάρυνσης 48,5%.

Παράδειγμα 2:

Οικιακός καταναλωτής με 4μηνιαία κατανάλωση ημέρας 2001kWh και νύχτας 800kWh θα χρεωθεί: Για την κατανάλωση ημέρας: 0,0069€/kWh χ 1.600 kWh + 0,050€/kWh χ 400 kWh + 0,085 €/kWh χ 1 kWh = €31,13, αντί των 0,03987 €/kWh χ 2.001 kWh = €79,78 που θα ανερχόταν η χρέωση με την ισχύουσα κλίμακα χρεώσεων, οπότε υπάρχει κέρδος €48,65 ευρώ.

Για κατανάλωση νύχτας: 0,0069 €/kWh χ 800 kWh = €5,52, αντί των 0,00889 €/kWh χ 800 kWh = €7,11 που θα ανερχόταν η χρέωση με την ισχύουσα κλίμα χρεώσεων, οπότε υπάρχει κέρδος €1,59.

Σύνολο χρέωσης: 31,13 + 5,52 = €36,65 με τη νέα κλίμακα, αντί των €86,89 με την ισχύουσα κλίμακα, οπότε υπάρχει κέρδος €50,24 ή μείωση της επιβάρυνσης 57,8%.

Επιπρόσθετα, το υπουργείο Ενέργειας υπενθυμίζει ότι η απόφαση της κυβέρνησης να διαθέσει 360 εκατ. ευρώ στην αποπληρωμή της ΔΕΗ για τις ΥΚΩ απέτρεψε την ετήσια επιβάρυνση των περίπου 50 ευρώ που θα είχε ένα μέσο νοικοκυριό με κατανάλωση 1.601 kWh το τετράμηνο.

Ενίσχυση εγκατάστασης θέρμανσης με φυσικό αέριο  Το σύνολο του κόστους δαπάνης για την εγκατάσταση θέρμανσης φυσικού αερίου θα καλυφθεί μέσω προγράμματος ενίσχυσης νοικοκυριών με χαμηλό εισόδημα που προκηρύσσεται με απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργου Σταθάκη, η οποία αναμένεται να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης.

Το πρόγραμμα προϋπολογισμού 4,7 εκατ. ευρώ απευθύνεται σε απευθύνεται σε δικαιούχους του εισοδήματος κοινωνικής αλληλεγγύης που διαμένουν σε περιοχές της Αττικής, με τιμή ζώνης έως 1.200 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο και ποσοστό διείσδυσης μικρότερο από 15% στο υφιστάμενο δίκτυο φυσικού αερίου.

Στόχος είναι η αντικατάσταση του υφιστάμενου συστήματος θέρμανσης πετρελαίου με σύστημα φυσικού αερίου και η χρηματοδότηση προέρχεται από κονδύλια του ΕΣΠΑ 2014-2020, που συμπληρώνονται με επιπρόσθετους πόρους από την Εταιρεία Διανομής Αερίου Αττικής (ΕΔΑ Αττικής).

Η επιχορήγηση από το ΕΣΠΑ θα καλύψει εξ ολοκλήρου τις δαπάνες των έργων για την προμήθεια και εγκατάσταση καυστήρα, λέβητα, σωληνογραμμής φυσικού αερίου, του συστήματος απαγωγής καυσαερίων, υλικών/εξαρτημάτων/αυτοματισμών εγκατάστασης και σύνδεσης, τις εργασίες και τα υλικά υδραυλικής σύνδεσης, τη μελέτη, επίβλεψη, καθώς και την επιθεώρηση του υφιστάμενου συστήματος θέρμανσης πετρελαίου.

Το ύψος αυτής της δαπάνης κυμαίνεται από 4.500 έως 8.000 ευρώ για αυτονομίες και μονοκατοικίες και έως 22.000 ευρώ για κεντρικές θερμάνσεις πολυκατοικιών.

Επιπλέον, η ΕΔΑ Αττικής θα επιδοτήσει ένα μέρος του συνολικού επιλέξιμου κόστους της εσωτερικής εγκατάστασης φυσικού αερίου, με ποσά που κυμαίνονται από 360 έως 1.100 ευρώ για αυτονομίες και μονοκατοικίες και έως 3.000 ευρώ για κεντρικές θερμάνσεις πολυκατοικιών.

Η ΕΔΑ Αττικής ορίζεται υπεύθυνη για την υλοποίηση, υποδοχή και τον ελέγχου των αιτήσεων, καθώς και για την πιστοποίηση της κατασκευής της εσωτερικής εγκατάστασης φυσικού αερίου και την καταβολή της χρηματοδότησης.

Οι ενδιαφερόμενοι, μετά τη δημοσίευση της Προκήρυξης στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης και έως την 31η Μαΐου του 2018, που ορίζεται ως καταληκτική ημερομηνία, μπορούν να απευθύνονται στην ΕΔΑ Αττικής για την κατάθεση της αίτησης.

Περισσότερες λεπτομέρειες δίνονται μέσω της διαδικτυακής πύλης του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και της ιστοσελίδας της ΕΔΑ Αττικής.

Συντάκτης: Αρτεμις Σπηλιώτη

Πηγή: efsyn.gr