Ο Μεγάλος Αδελφός στην Κίνα φέρνει τη νέα εποχή στον έλεγχο των πολιτών

Τον Ιούνιο του 2014, το κρατικό συμβούλιο της Κίνας δημοσίευσε ένα έγγραφο με την ονομασία "πλάνο κατασκευής συστήματος κοινωνικής εκτίμησης-βαθμολόγησης". Το μακροσκελές έγγραφο παρουσίαζε μια ιδέα εφαρμογής ενός συστήματος (Social Credit System) που θα συνέλεγε τα ηλεκτρονικά δεδομένα των πολιτών της Κίνας, για την αξιολόγηση με κάθε πολίτη σε επιμέρους τομείς της ζωής του, της καθημερινότητάς του, με απώτερο σκοπό την αξιολόγηση της συμόρφωσής του με το κινεζικό καθεστώς. Κι ενώ τότε η ιδέα φαινόταν βγαλμένη από ένα οργουελικό  παράλληλο σύμπαν,  είναι πλέον πολύ πιθανή η δρομολόγηση της υποχρεωτικής πρακτικής εφαρμογής της από το 2020.

Η φουτουριστική αυτή μορφή του Μεγάλου Αδερφού, σύμφωνα με την κινεζική κυβέρνηση, είναι μια κίνηση που θα θέσει τις βάσεις δημιουργίας μιας κουλτούρας "ειλικρίνειας" που "θα αναγκάσει την κοινή γνώμη να υιοθετήσει ένα περιβάλλον όπου η εμπιστοσύνη των πολιτών θα είναι θεμελιώδης, θα ενδυναμώσει την εγκυρότητα κυβερνητικών και καταναλωτικών ζητημάτων, αλλά και την κατασκευή ενός συστήματος νομικής αξιοπιστίας". Για την ώρα, το πρόγραμμα λειτουργεί ερευνητικά και εθελοντικά (Sesame Credit), αν όμως όλα πάνε κατ' ευχήν για το κινεζικό καθεστώς, αυτό θα τεθεί σε υποχρεωτική λειτουργία, παρακολουθώντας και βαθμολογώντας ιδιώτες αλλά και νομικά πρόσωπα.

Η Κινεζική κυβέρνηση προχωρά σε μια πρωτοφανή επιτήρηση, χρησιμοποιώντας τις δυνατότητες που παρέχει απλόχερα το σύστημα, δίνοντας άδεια δημιουργίας συστημάτων και αλγορίθμων παρακολούθησης σε 8 εταιρίες-κολοσσούς της κινεζικής επικράτειας. Σύμφωνα με το Wired, οι κατηγορίες στις οποίες βαθμολογούνται οι πολίτες και τα νομικά πρόσωπα χωρίζονται χονδρικά σε έξι, και καλύπτουν τους οικονομικούς λογαριασμούς, την ικανότητα εκπλήρωσης συμβολαίων, τα προσωπικά χαρακτηριστικά (όπως το κινητό τηλέφωνο και τη διεύθυνση κάποιου),τη συμπεριφορά, τις προτιμήσεις και τις διαπροσωπικές σχέσεις.

Εύλογα λοιπόν προκύπτει το ερώτημα του γιατί το πρόγραμμα μετρά ήδη χιλιάδες εθελοντές που είναι πρόθυμοι να μοιραστούν όλα τα παραπάνω στοιχεία. Η απάντηση είναι απλή, αφού αφενός οι εθελοντές κάνουν χρήση ποικίλων προνομίων που τους παρέχονται αν διατηρούν υψηλό σκορ (όπως ευκολία στη λήψη ταξιδιωτικών καρτών, δανείων ή και εκπτώσεων) και αφετέρου φαίνεται να μην γνωρίζουν αναλυτικά τους τρόπους που αυτά τα δεδομένα χρησιμοποιούνται, αλλά και τους κινδύνους που ελλοχεύουν από αυτή τους τη χρήση.

Είναι ξεκάθαρο ωστόσο από τα μέχρι τώρα δεδομένα πως ένα χαμηλό σκορ στα εν λόγω συστήματα μπορεί να στερήσει από την ικανότητα δανειοληψίας και πρόσβασης στο γρήγορο ίντερνετ ενός ατόμου, μέχρι την έξοδό του από τη χώρα και την εύρεση εργασίας στο δημόσιο τομέα. Ερωτήματα δε γεννιούνται για το κατά πόσο τα συστήματα πόντων είναι θωρακισμένα από εταιρίες που θα εκμεταλλευτούν την ύπαρξή τους μέσω της παράτυπης πώλησης πόντων σε χρήστες, στα δυτικά πρότυπα που συναντώνται με αγορές ακολούθων (followers) σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης όπως το Instagram και το Twitter.

Το μόνο σίγουρο είναι πως η Κίνα πλέον είναι έτοιμη να αναβαθμίσει το παγκόσμιο παιχνίδι  αναφορικά με ζητήματα υπακοής. Αποφεύγοντας τις εκφοβιστικές πρακτικές του πρόσφατου παρελθόντος, ο Μεγάλος Αδερφός παρακολουθεί πια μέσα από ένα σύστημα πόντων που αποπνέει το αίσθημα του gaming, με ολέθριες όμως συνέπειες για τους "παίκτες" του.

Ναταλία Πετρίτη

Πηγή: tvxs.gr