«Άτυχοι» όσοι γεννήθηκαν μετά το 1960

Mαύρο προβλέπει το μέλλον των αυριανών συνταξιούχων ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης. Εκτιμά ότι οι νεότερες γενιές θα βρεθούν περισσότερο αντιμέτωπες με τον κίνδυνο των ανισοτήτων απ’ ό,τι οι σημερινοί συνταξιούχοι, ότι όσοι γεννήθηκαν μετά το 1960 θα δουν την εμπειρία των γηρατειών τους να αλλάζει δραματικά και ότι ένα σημαντικό τμήμα αυτών θα απειληθεί από τη φτώχεια.

Οι παραπάνω… ευχάριστες προβλέψεις (που μας έκαναν την καρδιά περιβόλι) περιλαμβάνονται σε μια τελευταία μελέτη του ΟΟΣΑ που δόθηκε νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα στη δημοσιότητα.

Η μελέτη «Preventing Ageing Unequally» υπογραμμίζει ότι ενώ το 1980 στις χώρες-μέλη του ΟΟΣΑ για κάθε 100 ανθρώπους εργάσιμης ηλικίας αντιστοιχούσαν 20 άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών, το 2015 η αναλογία είχε μεταβληθεί σε 28 ανά 100, ενώ το 2050 προβλέπεται να φτάσει τους 53 ανά 100.

Η μεταβολή αυτή δείχνει την ταχύτατη γήρανση του πληθυσμού στον ανεπτυγμένο κόσμο και θα συνοδευτεί από τη μεγέθυνση της ανισότητας μεταξύ των γενεών.

Η έκθεση προβλέπει ότι θα υπάρχουν μεγάλες διαφορές και μεταξύ των μελλοντικών ηλικιωμένων.

Οι άνθρωποι θα ζουν περισσότερο, όμως όλο και περισσότεροι εξ αυτών θα μείνουν άνεργοι σε κάποιο σημείο του εργάσιμου βίου τους και θα έχουν χαμηλότερες αποδοχές. Αντίθετα, μερικοί θα απολαύσουν υψηλότερες και σταθερότερες αποδοχές.

Οι ανισότητες στην εκπαίδευση, την υγεία, την απασχόληση και το εισόδημα αρχίζουν να οικοδομούνται, σύμφωνα με την έκθεση, από τις πρώιμες ηλικίες.

Ετσι, ένας 25χρονος πτυχιούχος Πανεπιστημίου προβλέπεται να ζήσει κατά μέσο όρο 8 χρόνια περισσότερο απ’ ό,τι ένας χαμηλότερης μόρφωσης ομήλικός του. Στις γυναίκες η διαφορά αυτή προβλέπεται μικρότερη κατά 4,6 χρόνια.

Ακόμη, σε όλες τις ηλικίες, οι άνθρωποι που έχουν κακή υγεία θα εργάζονται λιγότερο και θα κερδίζουν λιγότερα. Κατά τη διάρκεια μιας σταδιοδρομίας, η κακή υγεία μειώνει -σύμφωνα με την έκθεση- τα συνολικά εισοδήματα ζωής των ανειδίκευτων ανδρών κατά 33%, ενώ των ανδρών με υψηλό μορφωτικό επίπεδο μόνο 17%.

Επίσης, οι χαμηλόμισθοι τείνουν να έχουν χαμηλότερο προσδόκιμο ζωής σε σχέση με τους υψηλόμισθους και αυτό μειώνει περαιτέρω τις συνολικές συντάξεις τους.

Η αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης τείνει να διευρύνει την ανισότητα μεταξύ χαμηλοσυνταξιούχων και υψηλοσυνταξιούχων.

Η ανισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών στα γεράματα ενδέχεται να παραμείνει σημαντική: οι ετήσιες συνταξιοδοτικές πληρωμές στις ηλικίες άνω των 65 ετών σήμερα είναι κατά μέσο όρο 27% χαμηλότερες για τις γυναίκες και η φτώχεια των υπερήλικων γυναικών είναι πολύ υψηλότερη απ’ ό,τι των ανδρών.

Η έκθεση τονίζει ακόμη ότι τα προβλήματα ανισότητας των ηλικιωμένων είναι οξύτερα στις αναδυόμενες οικονομίες.

Αρκετές εξ αυτών, όπως η Βραζιλία, η Κίνα και η Ινδία, βρίσκονται αντιμέτωπες με ταχεία γήρανση σε σχετικά πρώιμο στάδιο της οικονομικής ανάπτυξής τους και έχουν μεγαλύτερες ανισότητες στον τομέα της υγείας από ό,τι οι χώρες του ΟΟΣΑ και λιγότερο αποτελεσματικό δίκτυο κοινωνικής προστασίας.

Παρεμβάσεις

Για την αντιμετώπιση των προβλημάτων, ο ΟΟΣΑ προτείνει παρεμβάσεις σε τρεις τομείς:

1. Αποτροπή της ανισότητας προτού συσσωρευτεί με την πάροδο του χρόνου. Μεταξύ άλλων και με παροχή φροντίδας καλής ποιότητας και εκπαίδευσης για τα παιδιά, διευκόλυνση της απασχόλησης των μειονεκτούντων νέων, επέκταση των δαπανών για την πρόληψη των ασθενειών σε ομάδες υψηλού κινδύνου.
2. Μείωση των εδραιωμένων ανισοτήτων. Οι υπηρεσίες υγείας οφείλουν να προχωρήσουν σε μια προσέγγιση περισσότερο επικεντρωμένη στον ασθενή και οι υπηρεσίες απασχόλησης να ενισχύσουν τις προσπάθειες για την επιστροφή των ανέργων στην απασχόληση και την άρση των εμποδίων για τη διατήρηση και την πρόσληψη εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας.
3. Αντιμετώπιση των ανισοτήτων σε μεγαλύτερες ηλικίες. Οι μεταρρυθμίσεις στα συστήματα συνταξιοδοτικών εισοδημάτων δεν μπορούν να εξαλείψουν τις ανισότητες μεταξύ των ηλικιωμένων, αλλά μπορούν να τις μετριάσουν. Καλά σχεδιασμένες συντάξεις πρώτης βαθμίδας μπορούν να περιορίσουν τον αντίκτυπο των κοινωνικοοικονομικών διαφορών στο προσδόκιμο ζωής. Η φροντίδα κατ’ οίκον σε προσιτές τιμές και η παροχή καλύτερης υποστήριξης στους ανεπίσημους φροντιστές θα συμβάλει επίσης στη μείωση των ανισοτήτων στη μακροχρόνια περίθαλψη. 

Συντάκτης: Μπάμπης Μιχάλης

Πηγή: efsyn.gr