Παρασκευή και 13: Δείτε γιατί θεωρείται γρουσούζικη ημέρα

Είναι η ημέρα που αρκετοί τρέμουν το ξημέρωμά της, καθώς θεωρείται ότι είναι κακότυχη, ιδιαίτερα στις αγγλοσαξονικές χώρες, καθώς και στις γαλλόφωνες, γερμανόφωνες και ισπανόφωνες περιοχές του κόσμου.

Φυσικά, αναφερόμαστε για την ημέρα που το ημερολογίου δείχνει “Παρασκευή και 13”, μία ημέρα όπως η σημερινή! Εμφανίζεται από μία έως τρεις φορές κατά τη διάρκεια ενός έτους, ανάλογα το πως συνδυάζεται η ημερομηνία στην κάθε χρονιά.

Το 2017, εκτός από σήμερα, η Παρασκευή και 13 “έπεσε” τον Ιανουάριο, ενώ αυτό θα συμβαίνει μέχρι και το 2020. Το 2021, το 2022 και το 2025 θα την συναντήσουμε μόνο μία φορά, ενώ το 2026 τρεις!

Είναι τόσο μεγάλη η αρνητική επίδραση που έχει αυτή η ημέρα σε ορισμένους ανθρώπους, ώστε η φοβία που τους προκαλεί έχει το όνομα: “paraskavedekatriaphobia”, μία λέξη που προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις “Παρασκευή” – “δεκατρείς” και “φοβία” και αυτούς τους αποκαλούν “Paraskevidekatriaphobics”.

Σύμφωνα με τους Αμερικανούς ψυχολόγους, είναι η πιο διαδεδομένη φοβία στις ΗΠΑ. Αρκετοί δεν πηγαίνουν στις δουλειές εκείνη την ημέρα, άλλοι δεν οδηγούν, ενώ κάποιοι δεν βγαίνουν καν από τα σπίτια τους.

Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε το γεγονός, ότι πολλές πόλεις δεν έχουν τα 13th Street ή 13th Avenue ως ονόματα δρόμων, πολλοί μηχανικοί αποφεύγουν να χτίσουν 13ο όροφο σε πολυκατοικίες, νοσοκομεία δεν έχουν δωμάτιο με τον αριθμό 13 ή πολλά αεροδρόμια δεν έχουν πύλη 13.

Αν κάτι κακό συμβεί την ημέρα εκείνη, οι άνθρωποι έχουν την τάση να το μεγαλοποιούν και τελικά να ενισχύεται η άποψη που υπάρχει. Κανένας δεν δέχεται ότι όσα συμβαίνουν την συγκεκριμένη μέρα αποτελούν μία απλή σύμπτωση, μία λογική σειρά των πραγμάτων ή τυχαία γεγονότα, αλλά αποδίδουν το φταίξιμο στην ημέρα και την ατυχία που υποτίθεται ότι κουβαλάει.

Το παραπάνω, ίσως, αιτιολογεί το γιατί την ημέρα εκείνη γίνονται λιγότερα ατυχήματα και λιγότεροι άνθρωποι πεθαίνουν. Και αυτό έχει αποδειχθεί με έρευνες, σύμφωνα με τις οποίες, κάθε Παρασκευή και 13 λιγότεροι άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους, γίνονται λιγότερα ατυχήματα, λιγότερες ληστείες και πυρκαγιές. Οι περισσότεροι μάλλον φοβούνται τι μπορεί να πάθουν και αποφεύγουν τόσο να κυκλοφορούν όσο και να κάνουν ριψοκίνδυνες ενέργειες.

Γιατί, όμως, η Παρασκευή και 13 προκαλεί τρόμο μόνο και στο άκουσμα της ημέρας; Πώς ξεκίνησε αυτό και για ποιόν λόγο;

Η προέλευση αυτής της δεισιδαιμονίας δεν είναι ιδιαίτερα σαφής και περιβάλλεται από μυστήριο, ενώ χάνεται εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια πίσω στην Ιστορία.

Παρακάτω παραθέτουμε επτά από τις πιο διαδεδομένες θεωρίες για την απαρχή αυτής της φοβίας για την… αποφράδα ημέρα.

Η κακότυχη Παρασκευή και ο Κήπος της Εδέμ και οι Ναΐτες Ιππότες

1) Παρασκευή 13 Οκτωβρίου 1307. Την ημέρα εκείνη οι άντρες του βασιλιά της Γαλλίας, Φιλίππου Δ’, εισέβαλαν στις κεντρικές εγκαταστάσεις των Ναϊτών Ιπποτών και συνέλαβαν εκατοντάδες από αυτούς. Ανάμεσά τους ήταν και ο Μέγας Μάγιστρος, Ζακ ντε Μολέ τον οποίο σταύρωσαν.

Μετά από σκληρά βασανιστήρια, οι Ναΐτες Ιππότες, όπως όλα τα θύματα των βασανιστηρίων, ομολόγησαν πλήθος αμαρτιών και καταδικάστηκαν σε θάνατο.

Ήταν το τέλος των θρυλικών ιπποτών και η μετέπειτα δράση τους καλύπτεται από ένα πέπλο μυστηρίου. Το συγκεκριμένο γεγονός πιθανολογείται πως είναι ένας από τους λόγους που η «Παρασκευή και 13» ξεκίνησε να θεωρείται γρουσούζικη ημέρα.

2) Ο λόγος που η Παρασκευή θεωρείται άτυχη ημέρα, για ορισμένους χρονολογείται πίσω, στη βιβλική εποχή. Αρκετά αρνητικά βιβλικά γεγονότα έγιναν ημέρα Παρασκευή.

Αν και τότε δεν θα υπήρχε η έννοια της ημερομηνίας, Παρασκευή ήταν όταν ο Αδάμ και η Εύα εκδιώχθηκαν από τον Κήπο της Εδέμ, αφού δοκίμασαν τον “απαγορευμένο καρπό”, το μήλο, που τους έδωσε το φίδι. Επίσης, Παρασκευή, πιστεύεται, ότι ξεκίνησε ο Κατακλυσμός, αλλά το κυριότερο είναι πως Παρασκευή σταύρωσαν τον Χριστό, έτσι η ημέρα αυτή έμεινε να εορτάζεται ως Μεγάλη Παρασκευή.

3) Το γεγονός ότι η Παρασκευή είναι άτυχη ημέρα, ίσως καθιερώθηκε και από το γεγονός ότι αυτή την ημέρα έχει επιλεγεί για την εκτέλεση θανατοποινιτών για πολλά χρόνια, μάλιστα την αποκαλούν “Hangman’s Day”, δηλαδή “η ημέρα του κρεμασμένου”.

Όπως για την Παρασκευή, έτσι και για τον αριθμό “13” υπάρχουν πολλές θεωρίες προέλευσης.

Η έκτη ημέρα της εβδομάδας, Παρασκευή, καθώς και το νούμερο “13” κουβαλούν ξεχωριστά την “ατυχία”, πόσο μάλλον όταν συνδυάζονται, οπότε θεωρείται ένας “διπλά” άτυχος συνδυασμός.

4) Οι Σκανδιναβοί πίστευαν πως το “13” είναι γρουσούζικο, επειδή ο 13ος μυθολογικός ημίθεος τους, ο Λόκι, ήταν μοχθηρός και έφερε μεγάλη ατυχία και συμφορά στον κόσμο.

5) Για τον Χριστιανισμό το 13 θεωρείται γρουσούζικος αριθμός, λόγω του Μυστικού Δείπνου

Η πιο δημοφιλής θεωρία προέλευσης της γρουσούζικης φήμης του “13” αφορά για ακόμα μία φορά τον Χριστιανισμό. Θεωρείτο εξαιρετικά κακή τύχη να κάθονται σε ένα τραπέζι για δείπνο 13 άνθρωποι, γεγονός που οφείλεται στον Ιούδα τον Ισκαριώτη, το 13ο άτομο δηλαδή που βρισκόταν στον Μυστικό Δείπνο.

6) Επίσης, ορισμένοι θεωρούν ότι ο αριθμός “13” εσκεμμένα “δαιμονοποιήθηκε” από τους αρχιερείς των πατριαρχικών θρησκειών γιατί αντιπροσώπευε την μητρότητα! Το 13 ανταποκρινόταν στις -ίδιες αριθμητικά- φάσεις της Σελήνης σε ένα έτος, ενώ αξίζει να αναφέρουμε ότι ο αριθμός λατρευόταν σε προϊστορικές θρησκείες γυναικείων θεοτήτων.

7) Οι Ινδουιστές πίστευαν ότι, γενικά, ήταν κακή τύχη να συγκεντρώνονταν σε ένα σημείο 13 άτομα για οποιονδήποτε σκοπό, την ίδια στιγμή.

Η επιστήμη κατά της paraskavedekatriaphobia

Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Tulane, στη Λουϊζιάνα και το Πανεπιστήμιο της Βοστώνης, στη Μασαχουσέτη, θέλησαν να εξηγήσουν τι είναι αυτό που οδήγησε στη δημιουργία των προλήψεων και των δεισιδαιμονιών, αλλά και των γουριών τα οποία «επιστρατεύουμε» κάθε φορά που ερχόμαστε αντιμέτωποι με μία δοκιμασία.

Στο πλαίσιο της μελέτης τους, οι ερευνητές πραγματοποίησαν μία σειρά πειραμάτων σε ομάδα εθελοντών για να εξακριβώσουν πότε αποζητούσαν τα γούρια τους και πότε θεωρούσαν κάτι γρουσούζικο.

Σύμφωνα με όσα δημοσιεύονται στην «Personality and Social Psychology Bulletin», οι συμμετέχοντες στα πειράματα στρέφονταν στις προλήψεις και τα γούρια τους, όταν είχαν υψηλό επίπεδο ανασφάλειας για την επίτευξη ενός στόχου, που είχε τεθεί από τους ερευνητές.

«Στόχους θέτουμε καθημερινά και πάντοτε θέλουμε να τους πετύχουμε, αλλά ευνόητο είναι πως θα έχουμε και αποτυχίες», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής δρ Έρικ Χάμερμαν, επίκουρος καθηγητής στη Σχολή Μάρκετινγκ του Tulane.

«Όταν τα έχουμε όλα υπό έλεγχο και είμαστε οι μοναδικοί κριτές της απόδοσής μας, δύσκολα βρίσκουν θέση οι προλήψεις. Όταν, όμως, μας κρίνουν και οι άλλοι, όπως συμβαίνει σε έναν νέο που θέλει να μπει στο πανεπιστήμιο ή σε έναν μουσικό που δίνει μια συναυλία, τα πράγματα αλλάζουν», εξηγεί.

Για την ιστορία, οποιαδήποτε Παρασκευή συμπίπτει με τις 13 ενός μήνα θεωρείται κακότυχη στις αγγλοσαξονικές χώρες, καθώς και στις γαλλόφωνες, γερμανόφωνες και ισπανόφωνες περιοχές του κόσμου, ενώ σε ορισμένες όπως η Ελλάδα και η Ισπανία κακότυχη θεωρείται και η «Τρίτη και 13».

Πηγή: enikos.gr