100 (ημερολογιακούς) Οκτώβρηδες μετά

«Υπάρχουν δεκαετίες στις οποίες τίποτα δεν συμβαίνει και υπάρχουν εβδομάδες στις οποίες συμβαίνουν δεκαετίες» (Λένιν)

Το παρελθόν εκδικείται. Όταν δεν του δώσεις τη δέουσα σημασία μπορεί να το κάνει μάλιστα με αδυσώπητο τρόπο, έτσι ώστε το παρόν να δυσκολέψει και το μέλλον να καταντήσει αφόρητο. Τα ιστορικά γεγονότα έχουν το δικό τους συμβολισμό, αλλά και την ουσία τους. Για να γίνει η διερεύνηση τους υπόθεση με φαιά ουσία και πρακτική αξία θέλει πολλή και σοβαρή μελέτη εύρους παραμέτρων.

Οκτώβριος του 2017, και τώρα όντως μπορούμε να μιλήσουμε για τη μεγάλη Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917 λαμβάνοντας περισσότερα σήματα συγκαταβατικότητας από «εχθρούς» και «φίλους». Λύνουμε προβλήματα ή αναζητούμε ιδεολογικές καθαρότητες που δεν έχουν καμία απολύτως ανταπόκριση στην πραγματικότητα του μεγάλου και ενιαίου κόσμου μας; Προωθούμε μέσα από την τριβή με εμπόδια που προκύπτουν από τις αντιφατικές μεταξύ τους κοινωνικές τάσεις την έννοια του διαφορετικού ή απογοητευόμαστε εύκολα από μία απλοϊκή και μανιχαϊστική λογική «σύγκρουσης δύο κόσμων»;

Ανταλλάσσουμε, άραγε, μία ανούσια αυτοεπιβεβαίωση με τη χαρά που θα σκορπίσει κάτι που βοηθάει -εν δυνάμει...- πολλούς ανθρώπους; Εμμένουμε σε ορολογίες «με φορτίο» για να εισαχθούμε σε κλειστές ιντελιγκέντσιες (που εμφανίζονται σαν αυθόρμητος παρεϊσμός ανταλλαγής απόψεων) ή τις εκλαϊκεύουμε και τις κάνουμε «κοινωνική ιδιοκτησία»;

Οι καιροί αλλάζουν. Δεν είναι η εξέλιξη συνώνυμο της προοδευτικής πορείας.Υπάρχει και η έννοια της οπισθοδρόμησης παρά την ημερολογιακή-χρονική «μπροστινή κίνηση». Δεν χρειάζονται λαγνείες και μυθοπλασίες, παρά εκσυγχρονισμός δίχως να μεταβάλλονται τα βασικά και τα ουσιαστικά. Απαιτείται, δε, «συμμαχία» της ποιοτικής αναζήτησης με την υλική πεζότητα, με γνώμονα την αναβάθμιση και όχι την εξαχρείωση, γιατί τα ταβάνια στο τώρα είναι προκαθορισμένα και κάθε νέα ανοδική πορεία προσκαλεί για αναδομήσεις και ανακαινίσεις. Αλλιώς, «το άλογο θα έχει λάθος καβαλάρηδες»...

H Οκτωβριανή Επανάσταση είναι απόδειξη πως όλα είναι δυνατά, αλλά όχι από μόνα τους και επειδή το λένε τα διάφορα θεωρητικά κιτάπια. Ο συνδυασμός υποκειμενικών και αντικειμενικών συνθηκών είναι η βάση για το παραμικρό σε όλους τους τομείς. Ποτέ δεν έχει σημασία τι θέλουμε, αν δεν μπορεί να γίνει. Αλλά και όταν μπορεί κάτι να επιτευχθεί είναι σημαντικό να θέλουν και να μπορούν οι άνθρωποι. Ο σωστός καταμερισμός προτεραιοτήτων δεν είναι το Α και το Ω, αλλά οδηγός για να προχωρήσεις από το Α προς το Ω...

Επίσης, διδάσκει πως κάθε σοβαρή ριζική αλλαγή για το πέρασμα από ένα συγκεκριμένο πολιτικό-οικονομικό-πολιτισμικό μοντέλο σε ένα άλλο είναι κάτι που μάλλον υπερβαίνει τα όρια της σημερινής δημοκρατικής διαπάλης των ιδεών. Όχι ακριβώς γιατί ο άνθρωπος είναι «μοβόρος» (που υπό συγκεκριμένες συνθήκες μπορεί και να παραγίνει...), αλλά γιατί μια συνειδητοποιημένη τάξη πραγμάτων δεν δέχεται να παραχωρήσει τα προνόμια της. Ελιγμούς μπορεί να κάνει, παραχωρήσεις στα επιμέρους πρέπει να κάνει, αλλά να παραδώσει τα σκήπτρα με τίποτα.

Βέβαια, παρόμοιες κουβέντες στο σήμερα δεν φαίνεται να έχουν καμία απολύτως απτή αξία, αλλά σε τέτοιες επετείους δεν μπορείς να μιλήσεις και για πολύ διαφορετικά πράγματα, νομίζω... Δεν είναι ανάγκη πάντως να αναπαράγουμε μαρξιστική αναθεώρηση για να ψάξουμε τον αντι-μηχανιστικό, αντι-υποκαταστατικό, αντι-οικονομίστικο Μαρξ εν έτει 2017... 

Γιατί όπως έλεγε ο πρωτεργάτης του 1917 Λένιν, «η εντιμότητα στην πολιτική είναι αποτέλεσμα της δύναμης, ενώ η υποκρισία αποτέλεσμα της αδυναμίας»... Βέβαια, άλλο η αδυναμία σε επίπεδο ηθικής αυταξίας, και άλλο σε επίπεδο ταξικών συσχετισμών δύναμης. Το μέλλον θα είναι άκρως περιπετειώδες, ακόμα και όταν κομίζει στασιμότητες...

Συντάκτης: Κώστας Μαρούντας

Πηγή: efsyn.gr