Το... δικαίωμα του οδηγείν

Προς μεγάλη χαρά των ακτιβιστών, με διάταγμα του βασιλιά Σαλμάν, η υπερσυντηρητική Σαουδική Αραβία θα εκδίδει πλέον άδειες οδήγησης σε όσες γυναίκες το επιθυμούν, χωρίς να απαιτείται και η άδεια άνδρα συγγενούς τους. Πρώτα βέβαια πρέπει να οριστεί η διαδικασία από ειδική επιτροπή και η απόφαση θα τεθεί σε πλήρη ισχύ μέχρι τον Ιούνιο του 2018.

Παρότι οι γυναίκες στις υπόλοιπες μουσουλμανικές χώρες απολάμβαναν το δικαίωμα, η Σαουδική Αραβία ήταν η μοναδική χώρα παγκοσμίως που απαγόρευε στις γυναίκες και αυτό, μαζί με πολλά άλλα στοιχειώδη. Στην ουσία ούτε ο Ισλαμικός νόμος ούτε η σχετική νομοθεσία της χώρας απαγορεύεουν με σαφήνεια στις γυναίκες να οδηγούν, αλλά οι αρχές δεν εξέδιδαν άδειες και όσες το επιχειρούσαν συλλαμβάνονταν και πλήρωναν πρόστιμο.

Το 1990, για παράδειγμα, 50 γυναίκες είχαν συλληφθεί και εκτός των άλλων έχασαν τα διαβατήριά τους και τις δουλειές τους.

Περίπου 20 χρόνια αργότερα, το 2011, μια γυναίκα καταδικάστηκε σε 10 ραβδισμούς επειδή οδηγούσε, αν και αργότερα ο βασιλιάς Αμπντουλάχ τής έδωσε χάρη. Πρόσφατα, το 2014, δυο γυναίκες έμειναν στη φυλακή επί δυο μήνες επειδή αψήφησαν την απαγόρευση, όταν προσπάθησαν να διασχίσουν τα σύνορα από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Μια από αυτές τις ακτιβίστριες ήταν η καθηγήτρια πανεπιστημίου Αζίζα Γιουσέφ. «Οι γυναίκες είναι χαρούμενες», είπε χθες στο Associated Press χαρακτηρίζοντας την αλλαγή στάσης ως «το πρώτο βήμα για τον σεβασμό πολλών δικαιωμάτων» που περιμένουν οι γυναίκες.  

Η Γιουσέφ έχει πάρει μέρος σε πολλές απόπειρες οδήγησης, συμπεριλαμβανομένης μιας κινητοποίησης το 2013 όταν δεκάδες γυναίκες, αψηφώντας την απαγόρευση, ανέβασαν στο YouTube βίντεο με τις ίδιες να οδηγούν.

«Είναι ένα τεράστιο βήμα μπροστά», δήλωσε ο πρίγκιπας Χαλέντ μπιν Σαλμάν, γιος του βασιλιά και πρεσβευτής της Σαουδικής Αραβίας στην Ουάσινγκτον. «Ήταν η σωστή απόφαση», τόνισε, καθώς «η κοινωνία είναι πλέον έτοιμη». 

Τα τελευταία χρόνια το βασίλειο έκανε μερικά «ανοίγματα» προς τις γυναίκες, όπως μεταξύ άλλων το δικαίωμα της συμμετοχής στους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Λονδίνο και το Ρίο, τον διορισμό τους στο ανώτατο συμβουλευτικό σώμα και το δικαίωμα να βάλουν υποψηφιότητα στις τοπικές εκλογές του 2015. 

Παρ' όλα αυτά, οι γυναίκες στη Σαουδική Αραβία παρέμεναν έρμαια των διαθέσεων των ανδρών με βάση τον νόμο περί κηδεμονίας, που τους απαγορεύει να κατέχουν διαβατήριο, να ταξιδεύουν στο εξωτερικό ή να παντρεύονται χωρίς την έγκριση κάποιου άνδρα συγγενή τους. Όσες γυναίκες έχουν αποπειραθεί να ξεφύγουν από την οικογενειακή βία αντιμετώπιζαν το ενδεχόμενο φυλάκισης ή υποχρεωτικού εγκλεισμού σε ειδικά κέντρα. 

Ο βασιλιάς Σαλμάν και ο νεαρός γιος διάδοχός του, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, επέτρεψαν το Σαββατοκύριακο για πρώτη φορά σε γυναίκες να μπουν στο «μόνο για άνδρες» στάδιο του Ριάντ για να συμμετάσχουν στους ετήσιους εορτασμούς της ίδρυσης του βασιλείου. 

Γυναίκες και άνδρες πλημμύρισαν το στολισμένο κέντρο της πρωτεύουσας υπό τους ήχους ποπ μουσικής και το σκηνικό ήταν σοκαριστικό για μια πόλη όπου εφαρμόζεται αυστηρά ο φυλετικός διαχωρισμός και οι γυναίκες σπάνια εμφανίζονται στους δρόμους, πόσω μάλλον να συνυπάρχουν σε κλειστούς χώρους με άνδρες.  

«Θετικό βήμα προς την προώθηση τον δικαιωμάτων και των ευκαιριών για τις γυναίκες», χαρακτήρισε το βασιλικό διάταγμα ο Ντόναλντ Τραμπ, ενώ η εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, αποφεύγοντας να πει εάν η Σαουδική Αραβία πρέπει να κάνει πολύ περισσότερα για να διασφαλίσει πλήρη δικαιώματα για τις γυναίκες, μίλησε για «ένα μεγάλο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση». 

Για τους αναλυτές πρόκειται για άλλη μία ένδειξη ότι ο διάδοχος του θρόνου έχει στόχο να υιοθετήσει κοινωνικές μεταρρυθμίσεις που θα μεταμορφώσουν το βασίλειο.  

«Είναι σήμερα σαφές ότι αυτές οι μεταρρυθμίσεις περιλαμβάνουν κινήσεις που μέχρι τώρα για τους Σαουδάραβες ήταν πολιτικά επικίνδυνες», υποστήριξε στο Associated Press η Λόρι Μπόγκαρντ του Ινστιτούτου Εγγύς Ανατολής της Ουάσινγκτον. 

Πηγή: efsyn.gr