Απόφαση-σοκ Άρειου Πάγου: Η επίσχεση μπορεί να θεωρηθεί «σιωπηρή δήλωση βούλησης του εργαζόμενου να λύσει τη σύμβαση εργασίας»

Λίγες μέρες μετά τον σάλο που προκάλεσε η απόφαση του Αρείου Πάγου, σύμφωνα με την οποίαν η μη καταβολή δεδουλευμένων «δε συνιστά βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας», μία νέα απόφαση του ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου έρχεται να «δέσει χειροπόδαρα» τους απλήρωτους εργαζόμενους καθώς πλέον τίθεται άλλος ένας δικαστικός φραγμός στη διεκδίκηση των δεδουλευμένων τους.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την υπ’αριθ. 114/2017 απόφαση του Β2 Πολιτικού Τμήματος του Αρείου Πάγου «…από τον συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 5 παρ . 3 του ν. 2112/1920 και 173, 200 και 288 ΑΚ συνάγεται ότι σε περίπτωση αποχής του μισθωτού από την εργασία του, που δεν οφείλεται σε ασθένεια βραχείας διάρκειας ή λοχεία ή στην κατά το νόμο 3514/1928 στράτευσή του, αλλά σε άλλη αιτία, όπως σε επίσχεση της εργασίας του, το δικαστήριο, εκτιμώντας γενικά τις συνθήκες υπό τις οποίες έλαβε χώρα η αποχή, κρίνει σύμφωνα με τις αρχές της καλής πίστης και αφού ληφθούν υπόψη και τα συναλλακτικά ήθη, αν η αποχή αυτή, κατά κρίση αντικειμενική, πρέπει να θεωρηθεί ως σιωπηρή δήλωση βούλησης του εργαζόμενου να λύσει τη σύμβαση εργασίας του, δηλαδή ως σιωπηρή εκ μέρους του καταγγελία αυτής, με όλες τις δυσμενείς γι’ αυτόν επιπτώσεις».

"Σύμφωνα δηλαδή με το σκεπτικό του Άρειου Πάγου η επίσχεση εργασίας μπορεί να εκληφθεί από τον εργοδότη ως δήλωση πρόθεσης του εργαζόμενου να αποχωρήσει από την επιχείρηση, και ως εκ τούτου μπορεί να τον απολύσει."

Παράλληλα σε άλλο σημείο της απόφασης αναφέρεται ότι το δικαίωμα της επίσχεσης εργασίας μπορεί να θεωρηθεί καταχρηστικό «όταν, μεταξύ άλλων, δεν υπάρχει χρονικά αξιόλογη καθυστέρηση της εκπληρώσεως των υποχρεώσεων του εργοδότη (όπως της πληρωμής των ληξιπρόθεσμων μισθών) ή όταν η καθυστέρηση δεν οφείλεται σε υπαιτιότητα του εργοδότη, αλλά σε απρόβλεπτες περιστάσεις ή αντιξοότητες ή σε πρόσκαιρη οικονομική δυσπραγία ή σε εξαιρετικά δυσμενείς γι’ αυτόν περιστάσεις ή όταν η επίσχεση προξενεί δυσβάσταχτη και δυσανάλογη ζημία στον εργοδότη, σε σχέση με το σκοπούμενο αποτέλεσμα ή όταν στρέφεται κατά αξιόπιστου και αξιόχρεου εργοδότη ή όταν αναφέρεται σε ασήμαντη αντιπαροχή του εργοδότη (ΑΠ 940/2015, 1248/2015, 790/2014, 1342/2014, 2094/2014, 1502/2010).»

"Σύμφωνα δηλαδή με τον Άρειο Πάγο σε περίπτωση που ο εργοδότης επικαλείται πρόσκαιρη οικονομική δυσπραγία οι εργαζόμενοι πρέπει να ανεχθούν να εργάζονται απλήρωτοι ενώ σε περίπτωση που προχωρήσουν σε επίσχεση εργασίας είναι δυνατό να απολυθούν."

Σύμφωνα με στοιχεία συνδικαλιστικών οργανώσεων υπολογίζεται ότι περίπου 1,5 εκατ. εργαζόμενοι δουλεύουν απλήρωτοι για διάστημα από έναν έως έξι μήνες. 

Πηγή: documento