Χρωστάω άρα υπάρχω

Γενιές γενεών οι γιαγιάδες μας αγρυπνούσαν για τον οικογενειακό προϋπολογισμό. Κέρβεροι. «Θα έρθουν οι χρεοφελέτες» μας απειλούσε η δική μου γιαγιά, όταν μια αλόγιστη σπατάλη απειλούσε το ιερό ισοζύγιο των οικογενειακών πληρωμών.

Και η φράση «Θα έρθουν οι χρεοφελέτες» έμοιαζε σχεδόν στο στόμα αυτής της ξεριζωμένης Μικρασιάτισσας να έχει κρατήσει κάτι από την τρομερή κραυγή «έρχονται οι Τσέτες».

Τις απειλές της, ιδίως εμείς τα παιδιά, δεν τις παίρναμε στα σοβαρά. Μας άρεσε να την πειράζουμε και κάποτε καταφέρναμε να την κάνουμε να γελάει στο τέλος μαζί μας και η ίδια.

Χρέη, βλέπεις, χάρη στην ευλογημένη οικονομική της δικτατορία δεν είχαμε άλλα, από κάτι πολύ λίγα που η ίδια ξεπλήρωνε κάθε τέλος του μηνός στον γυρολόγο του οποίου ήταν και η εντεταλμένη ξομολογήτρα.

Μολαταύτα, η ηθική άποψή της για τα χρέη και τους χρεοφειλέτες παρέμεινε μέσα μας ζωντανή.

Χρησιμοποιώ τη λέξη ηθική εν πλήρει επιγνώσει, σαν κάτι που συνεχίζει να σφραγίζει τις αξίες όχι της δικής μου οικογένειας, αλλά πλατιά στρώματα της ελληνικής και άλλων κοινωνιών.

Μπορεί για τους βόρειους προτεστάντες υπέρτατη ηθική αρχή να είναι η εργασία.

Για εμάς τους μεσογειακούς –και όχι μόνον– ηθικός είναι αυτός που δεν χρωστά. Που έχει το μέτωπο καθαρό.

Ο δανειολήπτης, εκτός και αν ανήκει στους ισχυρούς που δικαιούνται να δανείζονται και να μην ξεπληρώνουν, αφού συνεχώς υπάρχει γι' αυτούς η διαγραφή χρεών, ξεπέφτει σύμφωνα με την ενοχική αυτή λογική σε πολίτη δεύτερης κατηγορίας, σε παρία ή και σε αποδιοπομπαίο τράγο.

Στα μάτια των άλλων και πολύ συχνά στα ίδια τα δικά του είναι πλην όλων των άλλων ήδη ένοχος και ανήθικος.

Η καταναγκαστική εξώθηση της πολύ μεγάλης πλειοψηφίας του λαού μας στη θέση του χρεώστη/ενόχου υπήρξε το αποτέλεσμα όχι μόνο και τόσο των χρεών που πραγματικά συνήψαν προ των μνημονίων κυβερνήσεις της χώρας, όσο των παράνομων μεθοδεύσεων που οδήγησαν στα Μνημόνια και τις Συμβάσεις -με αποκορύφωμα την εγκληματική διόγκωση του ελλείμματος από την ΕΛΣΤΑΤ- και τους επαχθείς όρους που περιέλαβαν και που καταδίκασαν συλλήβδην ολόκληρο λαό να γίνει ισόβιος, αλύτρωτος και ενοχικός χρεοφειλέτης.

Πράγμα που πλην της συλλογικής χρέωσης και άρα ενοχής συνεπάγεται υποχρεωτικά και την ατομική.

Οποιος ασθενεί, όποιος υφίσταται μια όποια αδόκητη οικονομική περιπέτεια, πρέπει να αποφασίζει ότι πλην των άλλων θα ζει στον εξοντωτικό κλοιό των χρεών. «Χρωστάω άρα υπάρχω» είναι η νεοελληνική εκδοχή της καρτεσιανής ρήσης.

Που μόνον αν τη δούμε όχι σαν άδικη καταδίκη θα βρούμε το σθένος να την ανατρέψουμε.

Συντάκτης: Πέπη Ρηγοπούλου

Πηγή: efsyn.gr