Η κληρονομικότητα στις γενιές, μας
συστήνει μια οικεία παράδοση, κρατάμε λέει από κοινούς προγόνους, έχουμε
και άλλα κοινά, γλώσσα, παραστάσεις, μύθους, τελετουργίες, αλλά δεν μας
μπορούμε. Κι αυτό όχι όσον αφορά μόνο στους Έλληνες, που δεν συνιστούν,
όσο και να το θέλανε, ούτε σε αυτό, εξαίρεση από την υπόλοιπη
ανθρωπότητα. Είναι κοινό ανθρώπινο γνώρισμα, η δυσανεξία στον άλλον,
στους άλλους. Η συνύπαρξη είναι αναγκαία και όχι ακριβώς επιθυμητή.
Επιθυμητή μπορείς να πεις είναι η συνταύτιση, αλλά και αυτή μέχρι να
καταλήξει πληκτική και άνευ αναζωογονητικών στοιχείων. Η έλξη αφορά τα
αντίθετα; Oύτε και αυτό, τα αντίθετα μάλλον τα αφορά ο συναγερμός που
ενεργοποιείται όταν οι αισθήσεις έρχονται σε επαφή με το ανοίκειο, και
βέβαια η πρώτη παρόρμηση είναι η άμυνα, δηλαδή η επίθεση.
Συμφωνείς, λόγου χάριν, με κάποιον
στην λατρεία του ποδοσφαίρου. Τι αγαλλίαση, αυτός είναι άνθρωπος! Μετά
από λίγο διαπιστώνεις ότι οι αριστερές του ιδέες, στο τσακ είναι να
γυρίσουν σε ολοκληρωτικές ιδέες, μια και για την επίτευξη της αρμονίας,
της συλλογικότητας, της ισοτιμίας, της αλληλεγγύης και ότι πρυτανεύει
στο θεωρητικό κομμάτι, προϋποτίθενται άνθρωποι κομμένοι και ραμμένοι σε
ένα ιδεαλιστικό εργαστήριο, με αφαιρεμένα τα ανακλαστικά, τις αρχέγονες
παρορμήσεις, τις εγγραφές του dna. Άνθρωποι χωρίς προηγούμενες ζωές,
χωρίς κάρμα, μεγαλωμένοι σε ιδεολογική θερμοκοιτίδα και
προγραμματισμένοι, η επιθετικότητα, οι εμμονές τους, το σαδομαζοχιστικό
τους υπόβαθρο να μορφοποιείται μέσα στα ταξικά πλαίσια, να μπορούν να
διακρίνουν ευθέως δίκιο από άδικο, να ερωτεύονται, να αναπαράγονται, να
πολεμούν και πεθαίνουν στην επικράτεια του στρατοπέδου, της ομάδας. Και
αυτός ο απωθημένος, αλλά πανταχού παρών, περιορισμός – ακόμα και ίσως
κυρίως όταν ρηξικέλευθα κάποιοι τον υπερβαίνουν- είναι ο κατ΄ εξοχήν
λόγος που δεν μας μπορούμε.
Αλλά να που θα ζήσουμε και θα
πεθάνουμε μαζί, και που στις γειτονιές τις ίδιες θα γυρνάμε, ακόμα κι αν
ζήσουμε μια ζωή διαρκούς φυγής και μετοικεσίας. Ανοίγοντας το facebook
το πρωί και με αφορμή κυρίως το ποδόσφαιρο, αλλά και ένα κάρο άλλες,
ανάρτηση παρά ανάρτηση στην αρχική σελίδα, φανέρωναν μια απόλυτη
δυσαρμονία μεταξύ των «φίλων» που εμφανίζονται στην αρχική μου σελίδα.
Συνειρμικά το πρώτο τραγούδι που σκέφτηκα ήταν το «Να με παίρνανε τα
σύννεφα», αυτό το ελαφρύ, της Βέμπο.
Πίσω από το ελαφρύ υποστηρίζω,
ορισμένων ελαφρών τραγουδιών, υπάρχει η ίδια ιστορία και το ίδιο νόημα
κάθε αναπόδραστης κατάστασης που δημιουργεί ασφυξία. Η Βέμπο (Τραϊφόρος)
εδώ, λέει πάνω κάτω ότι και ένας Πίντερ, ένας Στρίνμπεργκ κλπ. Ότι
είμαστε μοιραία συναρτημένοι κι επιστρέφουμε στη σιγουριά της δυστυχίας
μας, στα ίδια πρόσωπα, η σε άλλα καινούργια, με τα οποία επαναλαμβάνουμε
τα ίδια αδιέξοδα. Η εύθυμη μουσική και ο παιχνιδιάρικος τόνος είναι
συστατικά του ίδιου εγκλωβισμού, εκεί που η κατάσταση σε ένα έργο
ποιότητας θα διεκτραγωδούταν, στην «ελαφριά» μορφή καλλιτεχνικής
έκφρασης, όπως εδώ στο τραγούδι της Βέμπο, πρυτανεύει η συγκατάβαση. Ο
δεσμός των εραστών συμπυκνώνει την στάση τους στη ζωή, την γενικότερη
τοποθέτηση τους, τον τρόπο που γερνάνε παριστάνοντας τους ανέπαφους στις αλλαγές.
Τραγούδια που ακουγόντουσαν κατά το
διάστημα του εμφυλίου και μετά, ξορκίζοντας, στην ανθρωποβόρα
ατμόσφαιρα, το παράλογο της συνύπαρξης με τον εχθρό, εξισώνοντας
υπαινικτικά θύτη και θύμα. Τραγούδια προσφιλή σε όλες τις μεριές, να
μαρτυρούν τα μικροαστικά όνειρα στα διαλείμματα των εχθροπραξιών Να
περιγράφουν την ειρήνη σαν αυτό που είναι, μια κουφόβραση, το άθροισμα
καμφθέντων εγωισμών αλλά και συνειδήσεων.
Με μετριοπάθεια αποσιωπάται η
κτηνωδία της αντιπαράθεσης, το αντικείμενο του πόθου εξημερώνεται, ο
εχθρός γίνεται κατοικίδιο, η κατάκτηση και η κτήση αποσοβούν τον φόνο.
Οι στρατηγοί κάποτε κάνανε ερωμένες
τις αιχμάλωτές τους, έτσι μεγάλο κομμάτι του πόθου, που οι γκρινιάρηδες
υποστηρίζουν ότι στον σύγχρονο άνθρωπο έχει αλλοτριωθεί και στεγνώσει σε
καταναλωτικές συμπεριφορές, μεταφράζεται στην εξελιγμένη μας φάση, αν
το συνδέσεις με τις αρχέγονες πρακτικές του.
Ισαάκ Σούσης
Πηγή: imerodromos.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου