«Δεν μπαίνει ταφόπλακα στον καθορισμό του κατώτατου μισθού με ΕΓΣΣΕ»

Για υποκρισία και ταύτιση με τις ακραίες νεοφιλελεύθερες θέσεις του ΔΝΤ κατηγορεί τη Ν.Δ. η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, που θεωρεί ότι ο πόλεμος για τις εργασιακές σχέσεις δεν έχει χαθεί.

Στη συνέντευξη που παραχώρησε στην «Εφημερίδα των Συντακτών» η Έφη Αχτσιόγλου τάσσεται υπέρ του υποψηφίου της Αριστεράς στις γαλλικές προεδρικές εκλογές, Ζαν-Λικ Μελανσόν, αλλά επισημαίνει πως αυτός δεν πρέπει να καταφέρεται κατά του Ελληνα πρωθυπουργού, αφού αν επικρατήσει τότε θα αναζητήσει υποστήριξη στην ελληνική κυβέρνηση…

Η κ. Αχτσιόγλου δηλώνει ότι η κυβέρνηση δεν παραιτείται από την επαναφορά του καθορισμού του κατώτατου μισθού στις διαπραγματεύσεις των κοινωνικών εταίρων και θεωρεί ότι όσα επέτυχε η κυβέρνηση για τις εργασιακές σχέσεις θα δώσουν πνοή στις κλαδικές συμβάσεις. Οσον αφορά το ασφαλιστικό η κ. Αχτσιόγλου βλέπει ως κλειδί για τη λύση του δημοσιονομικού προβλήματος την πάταξη της μαύρης εργασίας.

• Η διαπραγμάτευση συνεχίζεται, αλλά μετά τη Μάλτα έχει μπει πλέον το νερό στο αυλάκι. Στα εργασιακά ο μεγάλος στόχος, η επαναφορά δηλαδή του καθορισμού του κατώτατου μισθού στις συλλογικές διαπραγματεύσεις των κοινωνικών εταίρων, δεν επιτεύχθηκε. Τελικά μπορούμε να πούμε ότι μπαίνει οριστική ταφόπλακα στο συγκεκριμένο ζήτημα;

Επιτρέψτε μου κατ’ αρχάς να υπενθυμίσω το πλαίσιο της διαπραγμάτευσης για τα εργασιακά. Τόσο οι θεσμοί όσο και η αντιπολίτευση υποστήριζαν την πλήρη απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων, τη θεσμοθέτηση της εργοδοτικής ανταπεργίας και τον ουσιαστικό περιορισμό της συνδικαλιστικής δράσης.

Η επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων απορριπτόταν πλήρως τόσο από τους δανειστές όσο και από την αντιπολίτευση, ως πισωγύρισμα σε πρακτικές που βλάπτουν την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και ως ιδεοληψία.

Σ’ αυτόν τον ιδιαίτερα δυσμενή συσχετισμό, κατορθώσαμε δύο σημαντικούς στόχους:

• α) να αναχαιτίσουμε την περαιτέρω απορρύθμιση της αγοράς εργασίας, καθώς ούτε το όριο των ομαδικών απολύσεων θα αυξηθεί ούτε θα θεσμοθετηθεί η ανταπεργία,
• β) να νομοθετήσουμε σήμερα για την επαναφορά από 1.9.2018 των αρχών της ευνοϊκότερης ρύθμισης και της επεκτασιμότητας των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων εργασίας (ΣΣΕ). Οι δύο αυτές αρχές αποτελούν τους βασικούς πυλώνες του συστήματος συλλογικών διαπραγματεύσεων.

Ο καθορισμός του κατώτατου μισθού με εθνική γενική ΣΣΕ ήταν ένας από τους στόχους της ελληνικής πλευράς στη διαπραγμάτευση που δεν επιτεύχθηκε, παρά την επιμονή μας, γιατί προσέκρουσε στην κατηγορηματική άρνηση των θεσμών. Προφανώς και δεν μπαίνει ταφόπλακα στο συγκεκριμένο ζήτημα, το οποίο θα επανατεθεί από την πλευρά μας.

Το σημαντικότερο όμως που κατορθώσαμε την προηγούμενη περίοδο ήταν να καταστήσουμε το θέμα των εργασιακών σχέσεων στην Ελλάδα κεντρικό σημείο της συζήτησης για το μέλλον της Ευρώπης.

Οι προοδευτικές πολιτικές δυνάμεις και η πλειονότητα των ευρωπαϊκών συνδικάτων στηρίζουν την προσπάθειά μας. Γνωρίζουμε ότι έχουμε πολλή δουλειά μπροστά μας για να αντιστρέψουμε τις αρνητικές εξελίξεις των μνημονιακών χρόνων στα εργασιακά. Αυτή την προσπάθεια θα συνεχίσουμε με επιμονή και το επόμενο διάστημα.

• Γνωρίζουμε καλά ότι ο τρόπος για να καταρρεύσει ο θεσμός της συλλογικής διαπραγμάτευσης πέρασε μέσα από τον καθορισμό του κατώτατου μισθού από το κράτος. Σκέφτεστε να θεσμοθετήσετε αντίβαρα, όπως η ενίσχυση του θεσμού των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων;

Η δομή της ελληνικής οικονομίας, με το 98% των επιχειρήσεων να έχει λιγότερους από 20 εργαζομένους, καθιστά τις κλαδικές ΣΣΕ βασικό εργαλείο για τη ρύθμιση των εργασιακών σχέσεων. Η κατάρρευση του συστήματος των συλλογικών διαπραγματεύσεων οδήγησε στην κυριαρχία των ατομικών συμβάσεων και των ευέλικτων μορφών εργασίας.

Η επαναφορά των αρχών της επεκτασιμότητας και της ευνοϊκότερης ρύθμισης μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στη βελτίωση των μισθών και των όρων εργασίας αλλά και στον περιορισμό των ευέλικτων μορφών εργασίας. Η επαναφορά αυτή ούτε προβλεπόταν ούτε αυτονόητη ήταν.

Οι δύο αρχές βρίσκονται σε επ’ αόριστον αναστολή συνδεδεμένη με το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής (ΜΠΔΣ) που διαρκώς ανανεώνεται και δεν έχει καμιά σχέση με τα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής.

Επομένως η επαναφορά τους μπορεί να συμβεί μόνο μέσα από νομοθετική διάταξη που θα διακόπτει την αναστολή τους, όπως αυτή που θα φέρουμε σύντομα στη Βουλή. Είναι αυτονόητο ότι αν περνούσε μόνο από το χέρι των θεσμών και της αξιωματικής αντιπολίτευσης αυτό δεν θα συνέβαινε ποτέ. Γι’ αυτό και είναι βαθιά υποκριτική η στάση αυτών που δήθεν λυπούνται για την κατάσταση στην αγορά εργασίας την ίδια στιγμή που υπερασπίζονται το πλαίσιο που την αποδιάρθρωσε.

• Στο ασφαλιστικό τελικά αντί για, όπως δήλωνε η κυβέρνηση, αυξήσεις στις συντάξεις μετά το τέλος του προγράμματος το 2019, θα έχουμε νέες μειώσεις, συνολικού ποσού 1,8 δισ. ευρώ, με την κατάργηση της προσωπικής διαφοράς. Αυτό σημαίνει ότι μαζί με τον νόμο Κατρούγκαλου και τις περικοπές που επέφερε για την τριετία 2016-2018 οι μειώσεις στις συντάξεις φτάνουν μέσα σε μία 4ετία στα 3,4 δισ. ευρώ. Ολα αυτά είναι χρήματα που χάνουν οι συνταξιούχοι αλλά και η πραγματική οικονομία με άμεση αντανάκλαση στην αγορά εργασίας. Υπάρχει άλλος δρόμος για τη διάσωση του ασφαλιστικού πέρα από τη μείωση συνταξιοδοτικών παροχών;

Επιτρέψτε μου και πάλι να υπενθυμίσω το πλαίσιο της συζήτησης για τη δημοσιονομική πορεία μετά το τέλος του προγράμματος. Το ΔΝΤ επέμενε για λήψη επιπλέον μέτρων λιτότητας ύψους 4,5 δισ. ευρώ, ενώ από την πλευρά τους οι ευρωπαϊκές δυνάμεις θεωρούσαν απαραίτητη τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα.

Αυτό που κατόρθωσε η ελληνική πλευρά είναι να υπάρξει μια συμφωνία η οποία προβλέπει μεν τη νομοθέτηση μέτρων για την περίοδο 2019 και 2020, προβλέπει όμως επίσης ότι τα μέτρα αυτά θα είναι μηδενικού δημοσιονομικού αντίκτυπου.

Θα προνομοθετηθούν έτσι συγχρόνως θετικά μέτρα κοινωνικού χαρακτήρα ύψους 2% του ΑΕΠ. Η μετάβαση από την απαίτηση για λήψη επιπλέον μέτρων λιτότητας σε μια συμφωνία μηδενικής δημοσιονομικής προσαρμογής δεν ήταν καθόλου δεδομένη. Από κει και πέρα, η συμφωνία αυτή αποτελεί έναν συμβιβασμό.

Το μέτρο της απομείωσης της προσωπικής διαφοράς για το 2019 ούτε αναγκαίο είναι ούτε θα το επιλέγαμε, αν δεν βρισκόμασταν σε καθεστώς επιτροπείας κι αν δεν υπερείχε η ανάγκη ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης για να εισέλθει η οικονομία σε μια περίοδο σταθερότητας και ανάκαμψης.

Συγχρόνως όμως η συμφωνία μάς επιτρέπει να προσδιορίσουμε για πρώτη φορά θετικά μέτρα. Μέτρα που ενισχύουν σημαντικά το κοινωνικό κράτος, στηρίζουν τη νέα γενιά, δημιουργούν θέσεις εργασίας, υποστηρίζουν την οικογένεια.

Μεταξύ άλλων θα θεσμοθετήσουμε την επιδότηση ενοικίου για μεγάλο μέρος του πληθυσμού, το ενισχυμένο επίδομα για το πρώτο και δεύτερο παιδί, τη δωρεάν πρόσβαση σε βρεφονηπιακούς σταθμούς, τη μείωση της συμμετοχής στα φάρμακα για τους συνταξιούχους κ.λπ. Μέτρα που θα ενισχύσουν τον κορμό της ελληνικής κοινωνίας και δεν θα αποτελούν απλώς ένα δίχτυ προστασίας από τη φτώχεια.

Αναφορικά με την πορεία του ασφαλιστικού συστήματος, η επιτυχία της θα κριθεί πρωτίστως από τη μείωση της ανεργίας, το χτύπημα της αδήλωτης εργασίας, αλλά και τη μείωση των άσκοπων δαπανών και τον εξορθολογισμό του. Προς την κατεύθυνση αυτή το υπουργείο Εργασίας έχει κάνει σημαντικά βήματα.

Η δημιουργία 170.000 επιπλέον θέσεων εργασίας τους τελευταίους δεκαπέντε μήνες δείχνει τη σταθεροποίηση μιας θετικής τάσης που θα βελτιώνεται το επόμενο διάστημα.

Σημαντικά βήματα γίνονται και στον περιορισμό της αδήλωτης και της υποδηλωμένης εργασίας μέσα από την ενίσχυση της Επιθεώρησης Εργασίας. Υπενθυμίζω ότι πλέον τα πρόστιμα που επιβάλλονται από το ΣΕΠΕ αποτελούν έσοδα της κοινωνικής ασφάλισης. Τα έσοδα του ΕΦΚΑ το πρώτο τρίμηνο του 2017, με πραγματικό πλεόνασμα που υπερβαίνει τα 100 εκατ. ευρώ, μας επιτρέπουν να αισιοδοξούμε για την ομαλή πορεία του ασφαλιστικού συστήματος.

• Πολλά ακούστηκαν για τις συνθήκες της διαπραγμάτευσης μέχρι σήμερα και τις «έντονες» συζητήσεις σας με την εκπρόσωπο του ΔΝΤ Ντέλια Βελκουλέσκου. Πόσο δύσκολος είναι ο ρόλος του εκπροσώπου της ελληνικής πλευράς;

Είναι χαρακτηριστικό πως όταν οι εκπρόσωποι της ελληνικής πλευράς υποστηρίζαμε την ανάγκη ευθυγράμμισης με τις βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές στα εργασιακά, η απάντηση από την πλευρά του ΔΝΤ ήταν ότι η βέλτιστη πρακτική των εργασιακών σχέσεων στην Ευρώπη αυτή τη στιγμή είναι η Ελλάδα.

Είναι σαφές λοιπόν ότι οι συζητήσεις μας αντανακλούσαν τη σύγκρουση διαφορετικών αντιλήψεων και επιδιώξεων. Πέρα από το χάσμα των προσεγγίσεων, ο ρόλος των εκπροσώπων της ελληνικής πλευράς στη διαπραγμάτευση είναι αναμφίβολα δύσκολος: στη δύναμη των επιχειρημάτων που παραθέτουμε αντιμετωπίζουμε συχνά ως απάντηση το επιχείρημα της δύναμης.

• Η φράση του υποψηφίου της Αριστεράς στις γαλλικές προεδρικές εκλογές, Ζαν-Λικ Μελανσόν, «εγώ δεν είμαι Τσίπρας να διαπραγματεύομαι 17 ώρες με ανθρώπους που με προσβάλλουν» στοιχειώνει την ελληνική πολιτική σκηνή τις τελευταίες ημέρες. Πώς κρίνετε αυτή την αποστροφή του λόγου του Μελανσόν;

Κατ’ αρχάς ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως και η υπόλοιπη ευρωπαϊκή Αριστερά, εύχεται τη νίκη του Μελανσόν στις γαλλικές εκλογές. Μία τέτοια εξέλιξη μπορεί να συμβάλει σε μια διαφορετική πορεία για την Ευρώπη, σημαίνοντας παράλληλα την ήττα των ακροδεξιών δυνάμεων. Η ανάγνωση της συγκεκριμένης φράσης του κ. Μελανσόν εκτός πλαισίου δίνει την εντύπωση αιχμής απέναντι στις ελληνικές εξελίξεις.

Εκτιμώ ότι ο πραγματικός στόχος της τοποθέτησης δεν ήταν η αντιπολίτευση στην ελληνική κυβέρνηση, αλλά η προειδοποίηση απέναντι στις νεοφιλελεύθερες δυνάμεις της Ευρώπης. Μια προειδοποίηση ότι στη γαλλική περίπτωση δεν υπάρχει ο αντίστοιχος αρνητικός συσχετισμός που επέτρεψε τον σκληρό εκβιασμό της ελληνικής κυβέρνησης το καλοκαίρι του 2015.

Διότι είναι αλήθεια ότι οι σημερινές ηγεμονικές δυνάμεις στην Ευρώπη εδραιώνουν ένα αντιδημοκρατικό, αυταρχικό και νεοφιλελεύθερο μοντέλο. Γεγονός είναι επίσης ότι το οικονομικό και πολιτικό εκτόπισμα μιας χώρας όπως η Γαλλία, επιτρέπει στην κυβέρνησή της μια ισχυρότερη παρέμβαση στο πολιτικό στίγμα της Ευρώπης, από αυτό που έχει η ελληνική κυβέρνηση.

Απ’ την άλλη δεν θα πρέπει να παραγνωρίζουμε ότι με τον υπάρχοντα συσχετισμό στην Ευρώπη, μία από τις ελάχιστες κυβερνήσεις στην οποία θα μπορεί να αναζητήσει υποστήριξη ο κ. Μελανσόν την επόμενη μέρα, θα είναι η ελληνική.

Συντάκτης: Τζώρτζης Ρούσσος 

Πηγή: efsyn.gr