ΟΗΕ: Το σχέδιο για τους πρόσφυγες

Προτεραιότητα στους πρόσφυγες με ιδιαίτερες ανάγκες λόγω ηλικίας, φύλου και διαφορετικότητας δίνει για το 2017 η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ, σύμφωνα με το σχέδιο δράσης για την Ελλάδα, το οποίο περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων: ενίσχυση της πρόληψης και της αντιμετώπισης της σεξουαλικής βίας και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης, υποστήριξη των παιδιών που βρίσκονται σε κίνδυνο, διανομή ολοκληρωμένων πακέτων πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας σε όλους, προστασία της σεξουαλικής υγείας, κατάλληλη προσαρμογή των συνθηκών στέγασης στις μακροπρόθεσμες ανάγκες των προσφύγων και μεταναστών, συμπεριλαμβανομένων των ευάλωτων, ενίσχυση της προσπάθειας να ενταχθούν τα προσφυγόπουλα σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, και ένταξη των προσφύγων ηλικίας μέχρι 24 σε προγράμματα εκμάθησης γλώσσας, δεξιοτήτων και επαγγελματικής κατάρτισης.

Το σχέδιο ανταπόκρισης για τους πρόσφυγες στην Ελλάδα το 2017 κοστολογείται από την Υπατη Αρμοστεία σε 525.904.019 δολάρια, κόστος που αποτελεί τη μερίδα του λέοντος, το 77%, του συνολικού κόστους του σχεδίου του διεθνούς οργανισμού για όλη την Ευρώπη, το οποίο υπολογίζεται σε 690.935.694 δολάρια.

Από τα χρήματα που υπολογίζονται για την Ελλάδα, περίπου τα μισά, 263.047.099 δολάρια, δίνονται στην Υπατη Αρμοστεία και τα υπόλοιπα μοιράζονται σε 36 διεθνείς και ελληνικές οργανώσεις και τρεις οργανισμούς του ΟΗΕ, ανάλογα με τα προγράμματα που αναλαμβάνει η κάθε οργάνωση.

Τα περισσότερα χρήματα, 196.685.933 δολάρια, πηγαίνουν για τη χορήγηση βασικής ενίσχυσης στους πρόσφυγες και μετανάστες, συμπεριλαμβανομένου ενός επιδόματος που θα διασφαλίσει την πρόσβασή τους σε βασικά είδη διατροφής και σε είδη που καλύπτουν τις ανάγκες αξιοπρεπούς διαβίωσης.

Οπως σημειώνει ο διεθνής οργανισμός, το επίδομα θα το πάρουν σχεδόν όλοι οι πρόσφυγες και μετανάστες του τελευταίου προσφυγικού κύματος που βρίσκονται στην Ελλάδα, περίπου 62 χιλιάδες, ενώ σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες το επίδομα θα το πάρουν οι πιο ευάλωτοι, συνολικά περίπου 342 χιλιάδες.

Μεγάλο είναι το ποσό που θα διατεθεί για την ενίσχυση της προστασίας των προσφύγων και μεταναστών, 170.552.120 δολάρια.

Ακολουθούν οι τομείς της εκπαίδευσης (50.781.124), της υποστήριξης των προσφυγικών δομών (47.174.363), της υγείας και διατροφής (24.027.094), της λειτουργικής υποστήριξης (19.488.732) και της ύδρευσης και υγιεινής των δομών (17.194.653).

Αφίξεις από πέντε χώρες

Στις εκτιμήσεις της για το 2017, η Υπατη Αρμοστεία σημειώνει ότι αναμένεται να παραμείνουν ίδιες οι περιοχές προέλευσης των προσφύγων και μεταναστών.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του οργανισμού, το 97% των αφίξεων το 2016 είχαν καταγωγή από πέντε χώρες της Μέσης Ανατολής και της Ασίας: Συρία, Αφγανιστάν, Ιράκ, Πακιστάν και Ιράν, γεγονός που δημιουργεί ερωτήματα σχετικά με δηλώσεις κυβερνητικών αξιωματούχων ότι άλλαξε σημαντικά η σύνθεση της ροής στα νησιά, όπου υποτίθεται ότι καταφτάνει σημαντικό ποσοστό προσφύγων και μεταναστών από την Αφρική.

Οπως σημειώνει ο διεθνής οργανισμός, στην τεράστια πλειονότητά τους όσοι παραμένουν στα νησιά θα ζητήσουν άσυλο στην Ελλάδα και θα μεταφερθούν σε δομές στην ενδοχώρα.

Εκτιμάται ότι περίπου 10%, κυρίως όσοι δεν προέρχονται από τη Συρία, θα ζητήσουν να επιστρέψουν στη χώρα τους με τα προγράμματα επιδοτούμενης απέλασης, γνωστότερα ως «προγράμματα οικειοθελούς επιστροφής».

Αν και το σχέδιο δράσης αναγνωρίζει τα βήματα που έγιναν την περασμένη χρονιά στη διαχείριση του προσφυγικού, εντούτοις επισημαίνει ότι φέτος χρειάζεται μια καλύτερα σχεδιασμένη και πιο μακρόπνοη προσέγγιση, που θα συνεχίσει να δίνει έμφαση στη διασφάλιση της άμεσης βοήθειας και προστασίας των νέων αφίξεων, στην οικονομική ενίσχυση των προσφύγων καθώς και στη διασφάλιση επαρκών και ασφαλών συνθηκών στέγασης.

Ελλειμμα ασφάλειας

Επισημαίνει ότι η απουσία τελικού σχεδίου για τις δομές εμποδίζει την παροχή των απαραίτητων υπηρεσιών που διασφαλίζουν αξιοπρεπείς συνθήκες.

Για τα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης των νησιών σημειώνει ότι η έγκαιρη μεταφορά στην ενδοχώρα όσων έχουν ειδικές ανάγκες σκοντάφτει στην έλλειψη κατάλληλων δομών φιλοξενίας στην ενδοχώρα.

Για τα κέντρα φιλοξενίας, σημειώνει ότι μόνο λίγα ανταποκρίνονται στα ανθρωπιστικά πρότυπα και δεν παρέχονται πάντοτε οι βασικές υπηρεσίες, ενώ η έλλειψη επαρκούς ασφάλειας στις δομές συνιστά μεγάλο έλλειμμα προστασίας, ιδίως για τα θύματα σεξουαλικής και έμφυλης βίας. Ορισμένες δομές χρειάζεται να σχεδιαστούν ξανά ώστε να ανταποκρίνονται στην ανάγκη προστασίας των γυναικών, των παιδιών και των αναπήρων.

Το σχέδιο τονίζει την ανάγκη να υπάρξει μεγαλύτερη συμμετοχή των προσφύγων στη διαχείριση των δομών, μέσω ενός συστήματος εκπροσώπησης που θα ενισχύσει το αίσθημα της αυτάρκειας και θα τους βοηθήσει να διαχειριστούν την ιδιότητα του πρόσφυγα.

Επισημαίνει επίσης τα σημαντικά κενά πρόσβασης στην εκπαίδευση προσχολικής ηλικίας, στο Λύκειο, στην ανώτατη εκπαίδευση και σε προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης και σημειώνει πως πρέπει να υπάρξει μέριμνα για πρόσφυγες μέχρι 24 ετών, που βρίσκονται σε επείγουσα ανάγκη να μάθουν γλώσσες και να αποκτήσουν βασικές γνώσεις, ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος εκμετάλλευσής τους και η πιθανή συμμετοχή τους σε παράνομες δραστηριότητες.

Συντάκτης: Δημήτρης Αγγελίδης 

Πηγή: efsyn,gr