«Είναι αυτό Ευρώπη των δικαιωμάτων;»

Η Ανέτ Γκροτ, Γερμανίδα βουλευτής του Die Linke, εκπρόσωπος του κόμματος για θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και μέλος της κοινοβουλευτικής συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, επισκέφτηκε ξανά τη χώρα μας την περασμένη εβδομάδα, όπως το κάνει συχνά τα τελευταία χρόνια, για να διαπιστώσει την κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες και οι μετανάστες.

Οσα είδε την ανησύχησαν πολύ, όπως την ανησυχούν η άνοδος της Ακροδεξιάς στη Γερμανία, η ραγδαία υποχώρηση των δικαιωμάτων σε όλη την Ευρώπη και οι τελευταίες εξελίξεις στην Τουρκία.

• Ποια ήταν η εμπειρία σας από τις επισκέψεις στους προσφυγικούς καταυλισμούς;

Με ανησύχησε πολύ το αίσθημα της ματαίωσης των προσφύγων. Μου το επιβεβαίωσε ένας στρατιωτικός στον Λαγκαδά. «Βλέπουμε ότι χάνουν κάθε ελπίδα», είπε.

Ζουν επί μήνες σε άθλιες συνθήκες, δεν προχωρούν οι διαδικασίες οικογενειακής επανένωσης, δεν λειτουργεί η μετεγκατάσταση. Είδα καταυλισμό στην Καβάλα χωρίς ηλεκτρικό από τον Μάιο, χωρίς ζεστό νερό για ντους.

Μπορεί να φανταστεί κανείς πώς είναι να κάθεσαι μετά τις έξι το απόγευμα στο σκοτάδι και στην παγωνιά; Είναι αυτό Ευρώπη των δικαιωμάτων; Φοβάμαι ότι αυτή η ματαίωση προετοιμάζει το έδαφος για να καλλιεργηθούν ακραίες ιδέες, ιδίως στους νέους.

Δεν είναι κρυφό ότι ορισμένες ΜΚΟ, χρηματοδοτούμενες από θεοκρατικά κράτη της Μέσης Ανατολής, καλλιεργούν τη ρητορική του ριζοσπαστικού Ισλάμ και επιστρατεύουν κόσμο από τους προσφυγικούς καταυλισμούς.

Μοιράζουν ρούχα, ίσως και χρήματα, στους πρόσφυγες και κερδίζουν την εμπιστοσύνη τους ώστε να τους χρησιμοποιήσουν την κατάλληλη στιγμή.

Οι κυβερνήσεις πρέπει να ερευνήσουν τι γίνεται πίσω από τη βιτρίνα τέτοιων οργανώσεων. Η λύση όμως είναι να βελτιωθούν οι συνθήκες και να διευκολυνθεί η οικογενειακή επανένωση.

Εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες γυναίκες και παιδιά έχουν την οικογένειά τους στην Ευρώπη. Με ρώτησαν στο προξενείο της Θεσσαλονίκης: «Τι να κάνουμε αν δεν έχουν διαβατήριο;». Δώστε τους διαβατήριο, είπα, είναι εύκολο να αποδειχτεί η ταυτότητα των ανθρώπων. Αλλιώς τι; Θα ζουν για πάντα σ' έναν άθλιο καταυλισμό;

• Πώς εξηγείτε τις άθλιες συνθήκες παρ' όλο που φαίνεται ότι έχουν δοθεί πολλά χρήματα για τη φιλοξενία προσφύγων;

Χρήματα δίνονται πολλά, αλλά για τι; Εξοργίστηκα όταν είδα τόσες οργανώσεις του ΟΗΕ στην Ιορδανία και στον Λίβανο. Πολύ μεγάλο ποσοστό της χρηματοδότησής τους πηγαίνει για διοικητικά έξοδα, μισθούς και βενζίνη.

Γιατί χρειάζονται τόσοι οργανισμοί με αλληλοεπικαλυπτόμενες αρμοδιότητες τη στιγμή που αναγκάστηκε ο ΟΗΕ να κόψει το διεθνές επισιτιστικό του πρόγραμμα; Πρόκειται για τεράστια οικονομική επιχείρηση στην πλάτη των προσφύγων.

Το ίδιο συμβαίνει και με πολλές ΜΚΟ. Επισκέφθηκα έναν καταυλισμό στην Καβάλα. Πολύ ωραίες εγκαταστάσεις, όμορφη αίθουσα εκδηλώσεων, όπου μάλιστα είδα μια νορβηγική εθελοντική οργάνωση να κάνει μαθήματα γιόγκα και αερόμπικ.

Αυτό λείπει από τους πρόσφυγες όταν δεν τρώγεται το φαγητό και δεν υπάρχει ηλεκτρισμός; Είναι ευκολότερο να δοθούν χρήματα για πολιτιστικές δραστηριότητες και όχι για ηλεκτρικό και υποδομές, κάτι που δημιουργεί τεράστιο κενό στη χρηματοδότηση.

Ας δούμε και το εξής: κάποιοι καταυλισμοί έχουν ιατρείο και γιατρό πέντε μέρες την εβδομάδα, ενώ δεν έχουν τίποτα τα διπλανά χωριά.

Ετσι βρίσκει έδαφος η καλλιέργεια μίσους. Αν επικεντρωνόμαστε στους πρόσφυγες και ξεχνάμε τους Ελληνες ή τους Γερμανούς που βρίσκονται σε ανάγκη, τότε κερδίζει η Ακροδεξιά, γιατί παίζει ακριβώς αυτό το χαρτί.

• Σας ανησυχεί η άνοδος της γερμανικής Ακροδεξιάς;

Με ανησυχεί βαθύτατα. Στη Γερμανία συμβαίνουν 800 ρατσιστικά επεισόδια καθημερινά. Αυξάνεται η ρητορική που μιλά για υγειονομική βόμβα, για εγκληματικότητα, για βιασμούς, ακόμα και αν είναι σκηνοθετημένα πολλά από αυτά.

Βρίσκεται επίσης σε εξέλιξη μια μαζική επιχείρηση απελάσεων Ρομά από τη Γερμανία, κάτι που δεν είναι γνωστό διεθνώς, ενώ αρχίζουν και οι απελάσεις Αφγανών. Είμαι σίγουρη πως μια μέρα θα τιμωρηθούμε για όλα αυτά.

Ολη η Ευρώπη μετακινείται προς τα δεξιά. Ρίχνει τα ανθρώπινα δικαιώματα έξω από το παράθυρο. Το Διεθνές Δίκαιο και οι συμβάσεις δεν εφαρμόζονται.

Το μόνο που έχει μείνει είναι η διεκδίκηση των δικαιωμάτων στη Δικαιοσύνη, αλλά είναι χρονοβόρα διαδικασία.

Πρόκειται όμως για μια πορεία ορατή εδώ και μια δεκαετία, όταν προετοιμάζονταν τα μέτρα λιτότητας και οι νεοφιλελεύθερες εμπορικές συμφωνίες. Είναι ευκολότερο να περάσουν και να εφαρμοστούν μέσα σε αυταρχικές πολιτικές δομές παρά σε δημοκρατικές.

• Πώς βλέπετε την ευρωτουρκική συμφωνία για το προσφυγικό;

Μετά τις συλλήψεις των πολιτικών του HDP, πρέπει απαραιτήτως να ακυρωθεί και να επανεξεταστεί η θέση της Τουρκίας στο Συμβούλιο της Ευρώπης.

Πρέπει να γίνει απολύτως σαφές ότι δεν είναι ανεκτό στην Ευρώπη να φυλακίζονται δημοσιογράφοι και μέλη της αντιπολίτευσης.

Για το προσφυγικό, η λύση είναι μία: να υπάρξει νόμιμη πρόσβαση των προσφύγων στην Ευρώπη. Να τους δοθεί βίζα, να εξετάζονται τα αιτήματα ασύλου στην Ευρώπη, να τους παρασχεθεί στέγη. Ετσι θα κάναμε αν στη θέση των προσφύγων στην Τουρκία ήταν οι γονείς μας.

Συντάκτης: Δημήτρης Αγγελίδης 

Πηγή: efsyn.gr