Η δίψα θερίζει τον Τρίτο Κόσμο

Για εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο η πρόσβαση σε καθαρό νερό, ώστε να μπορούν να πιουν, να μαγειρέψουν και να πλυθούν, είναι ένας καθημερινός αγώνας. Σε πολλές αγροτικές, φτωχές κοινότητες η μεταφορά του νερού είναι ένα δύσκολο έργο που πέφτει στις πλάτες των γυναικών και των παιδιών.

Στην Αφρική και την Ασία οι γυναίκες και τα παιδιά πρέπει να περπατούν ακόμη και έξι χιλιόμετρα κατά μέσο όρο για να πάρουν το νερό που χρειάζονται.

Από κοινού οι γυναίκες σπαταλούν πάνω από 200 εκατομμύρια ώρες κάθε μέρα μόνο και μόνο τη συλλογή νερού. Πρόκειται για κάτι περισσότερο από μια μεγάλη και επώδυνη ταλαιπωρία.

Αυτή η χρονοβόρα, σωματικά κουραστική προσπάθεια αποτρέπει τις γυναίκες από το να απασχολούνται σε κάποια επαγγέλματα και κρατά τα παιδιά μακριά από το σχολείο, με τις επιπτώσεις να εξακολουθούν να τροφοδοτούν έναν ατέλειωτο κύκλο φτώχειας και κοινωνικο-οικονομικού αποκλεισμού.

Για τις γυναίκες και τα παιδιά που ζουν σε ένα μικρό χωριό στην Κένυα η πρόσβαση στο νερό απαιτεί τη διάνυση μιας απόστασης με τα πόδια μεγαλύτερης των οχτώ χιλιομέτρων. Και το νερό που συλλέγουν δεν είναι ακόμη καθαρό, καθώς προέρχεται από ένα βρόμικο ποτάμι που περιέχει επιβλαβή βακτήρια.

Ομως αυτοί οι χωρικοί δεν είναι μόνοι. 783 εκατομμύρια άνθρωπο -το 11% του παγκόσμιου πληθυσμού- δεν έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό, γεγονός που μπορεί να αποβεί θανατηφόρο. Η έλλειψη καθαρού νερού και αποχέτευσης είναι η τελική αιτία για περίπου 3,5 εκατομμύρια θανάτους κάθε χρόνο.

Πρόκειται για μια μεγάλη κρίση που θα μπορούσε να γίνει ακόμη χειρότερη, εάν τα κράτη δεν προετοιμαστούν σύντομα ώστε να την αντιμετωπίσουν πλήρως. Το νερό είναι ένας πεπερασμένος φυσικός πόρος που αναμένεται ότι θα λιγοστεύει καθώς ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξάνεται σταθερά.

Μέχρι το 2030 μόνο το 60% της ζήτησης της ανθρωπότητας σε νερό θα ικανοποιείται από τους υπάρχοντες πόρους με τους σημερινούς ρυθμούς κατανάλωσης, σύμφωνα με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών. Αυτό σημαίνει ότι 4 στους 10 ανθρώπους δεν θα έχουν πρόσβαση στο νερό.

Αν και απαιτήθηκε πολύς χρόνος, τελικά το 2010 η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών αναγνώρισε ότι η πρόσβαση στο νερό και η ύπαρξη αποχέτευσης θα πρέπει να περιλαμβάνονται στα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα.

«Το ασφαλές πόσιμο νερό και οι επαρκείς εγκαταστάσεις υγιεινής είναι ζωτικής σημασίας για τη μείωση της φτώχειας, την αειφόρο ανάπτυξη και την επίτευξη οποιουδήποτε και καθενός από τους αναπτυξιακούς στόχους της χιλιετίας» είχε δηλώσει ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν.

Επιπλέον η βελτίωση της ύδρευσης και της αποχέτευσης μπορεί να βοηθήσει στην καταπολέμηση της πείνας, στην επίτευξη καθολικής πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, στην προώθηση της ισότητας των φύλων και της χειραφέτησης των γυναικών, στη μείωση της παιδικής θνησιμότητας, στη βελτίωση της μητρικής υγείας, στη μείωση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, στην προστασία της βιοποικιλότητας, στην πρόληψη των περιφερειακών συγκρούσεων και στην καταπολέμηση ενός ευρύτατου φάσματος ασθενειών, συμπεριλαμβανομένης της ελονοσίας και του HIV/AIDS.

Μεταξύ 1990 και 2015, 2,6 δισεκατομμύρια άνθρωποι απέκτησαν πρόσβαση σε βελτιωμένες πηγές πόσιμου νερού. Μεγάλο μέρος αυτής της προόδου οφείλεται στους «Αναπτυξιακούς Στόχους της Χιλιετίας» που τέθηκαν από τον ΟΗΕ.

Ομως και πάλι 2,4 δισεκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούν να χρησιμοποιούν ακάλυπτες εγκαταστάσεις υγιεινής, συμπεριλαμβανομένων 946 εκατ. ανθρώπων που εξακολουθούν να στερούνται εγκαταστάσεις αφόδευσης.

Η Ινδία έχει τον μεγαλύτερο αριθμό, περίπου 190 εκατομμύρια ανθρώπους, που εξακολουθούν να μην έχουν εγκαταστάσεις αφόδευσης, ως επί το πλείστον σε αγροτικές περιοχές.

Αυτή η κατάσταση έχει οδηγήσει σε σειρά επιπτώσεων στην υγεία, συμπεριλαμβανομένων του τύφου, της χολέρας, της ηπατίτιδας, της πολιομυελίτιδας, του τραχώματος, των εντερικών λοιμώξεων και της μολυσματικής διάρροιας η οποία σκοτώνει κάθε χρόνο 760.000 παιδιά κάτω των πέντε ετών σε όλο τον κόσμο.

Η έλλειψη υγιεινής και η πρόσβαση σε καθαρό νερό έχει επίσης ένα τεράστιο οικονομικό αντίκτυπο όπου η απραξία καθίσταται δαπανηρή.

Για κάθε ένα δολάριο που δαπανάται για την αποχέτευση υπάρχει μια επιστροφή 5,5 δολαρίων που καθιστά τους ανθρώπους υγιείς και παραγωγικούς.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας, οι κακές συνθήκες υγιεινής κοστίζουν στην Ινδία κατ’ εκτίμηση 53,8 δισεκατομμύρια δολάρια (6,4% του ΑΕΠ), στο Πακιστάν 4,2 δισεκατομμύρια δολάρια(6,3% του ΑΕΠ) και στην Καμπότζη 448 εκατομμύρια (7,2% του ΑΕΠ).

Εντούτοις το να αποφασίσουν οι κυβερνήσεις να δώσουν προτεραιότητα στα θέματα του νερού αποδεικνύεται κάτι παραπάνω από δύσκολο. Σε πολλά μέρη του κόσμου -καθ’ όλη την ιστορία της ανθρωπότητας- το νερό είναι ένας πολύ αξιόλογος και φυλασσόμενος πόρος. Από τη Μέση Ανατολή μέχρι την Αφρική και από την Ινδική υποήπειρο μέχρι την Ασία, πολλά κράτη εμφανίζονται διατεθειμένα να φτάσουν στα άκρα, όχι μόνο για να προστατέψουν την αυτάρκειά τους σε νερό, αλλά χρησιμοποιώντας το νερό ως στρατιωτικό όπλο.

Και μπορεί η κρίση του νερού να έχει επηρεάσει κυρίως τον αναπτυσσόμενο κόσμο, αλλά με τις συνεχιζόμενες ανησυχίες για τη ρύπανση των υδάτων και τις κλιματικές επιπτώσεις, όπως την ξηρασία και τις πυρκαγιές στις πλούσιες χώρες σε ολόκληρη την Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική, οι αναπτυγμένες χώρες έχουν αρχίσει να συνειδητοποιούν ότι σε αυτό το ζήτημα δεν έχουν ανοσία.

Με διαφαινόμενη μια μεγαλύτερη κρίση στη διαθεσιμότητα του νερού και με έναν ταχέως αυξανόμενο πληθυσμό γίνεται σαφές ότι η διασφάλιση αυτού το βασικού ανθρώπινου δικαιώματος θα μπορούσε να καταστεί η μεγαλύτερη πρόκληση της ανθρωπότητας. Και αν οι προβλέψεις των επιστημόνων ότι σε μόλις 14 χρόνια η ανθρωπότητα θα αντιμετωπίσει ένα καταστροφικό έλλειμμα νερού βρίσκονται, έστω και στο ελάχιστο, κοντά στην πραγματικότητα, γίνεται φανερό ότι ο χρόνος που απομένει έχει μπει ήδη στα γρανάζια της αντίστροφης μέτρησης.

Συντάκτης: Τάσος Σαραντής

Πηγή: AlterNet