Το νέο ασφαλιστικό, οι ανακρίβειες και η πραγματικότητα

Ενα πραγματικό αλαλούμ έχει επικρατήσει την τελευταία περίοδο αναφορικά με το ασφαλιστικό νομοσχέδιο που ψηφίστηκε πρόσφατα στη Βουλή, αφού κάποια δημοσιεύματα αναφέρουν ότι οι αλλαγές στη φορολογική κλίμακα, στην έκτακτη εισφορά και στις κρατήσεις δημιουργούν ένα «εκρηκτικό τοπίο» και άλλα μιλούν για «παράνοια που διέπει τα κυβερνητικά νομοθετήματα».

Τους επιθετικούς αυτούς προσδιορισμούς προκάλεσαν κυρίως τα παραδείγματα που έχει δημοσιεύσει το Οικονομικό Επιμελητήριο και αφορούν ελεύθερους επαγγελματίες, αφού, σύμφωνα με αυτά, αν κάποιος ελεύθερος επαγγελματίας αποκτήσει καθαρό κέρδος (προ φόρων) 50.000 ευρώ, θα του μείνουν μετά από άμεσους φόρους και εισφορές τα ίδια σχεδόν χρήματα (15.347,83€, ήτοι 30,70% ποσοστό εισοδήματος που μένει έναντι του αρχικού) με την περίπτωση που έχει καθαρό κέρδος 70.000 ευρώ, οπότε θα δει να του μένουν στην τσέπη μόλις 16.304,81€ για να καλύψει τις υποχρεώσεις του (ποσοστό δηλαδή του εισοδήματος που μένει έναντι του αρχικού 23,29%).

Τα παραδείγματα

Συγκεκριμένα, όπως βλέπετε και από τον πίνακα 1, το Οικονομικό Επιμελητήριο είχε παραθέσει πέντε παραδείγματα αναφορικά με το τι τελικό ποσοστό εισοδήματος μένει στους ελεύθερους επαγγελματίες έναντι των αρχικών καθαρών κερδών τους.

Ετσι, σύμφωνα με τη δεύτερη περίπτωση, ελεύθερος επαγγελματίας με ετήσια καθαρά κέρδη ύψους 24.000,00€, θα πληρώσει για ετήσιες ασφαλιστικές εισφορές 6.468,00€, φόρο εισοδήματος 3.857,04€, προκαταβολή φόρου 3.857,04€, τέλος επιτηδεύματος 650,00€, εισφορά αλληλεγγύης 121,68€ και άρα το τελικό εναπομείναν ετήσιο εισόδημά του θα ανέρχεται σε 9.046,24€, ήτοι 37,69%.

Μάλιστα, ο πρόεδρος του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, Κωνσταντίνος Κόλλιας*, είχε δήλωσε σχετικά με το θέμα:

Ακόμα επαχθέστερο για τους οικονομολόγους και το σύνολο των ελεύθερων επαγγελματιών είναι το νέο σύστημα υπολογισμού ασφαλιστικών εισφορών και φορολογικών επιβαρύνσεων, που περιλαμβάνεται στο ψηφισθέν νομοσχέδιο.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σε πολλές περιπτώσεις όχι μόνο μένουν ελάχιστα χρήματα στον φορολογούμενο, αλλά μηδενίζονται και τα όποια κέρδη προκύπτουν, αναγκάζοντάς τον να βάλει και από την τσέπη του, μόνο και μόνο για να είναι συνεπής στην εφορία και στα ασφαλιστικά ταμεία.
Ποιος από τους εμπνευστές των διατάξεων, αλλά και τους 153 βουλευτές που τις υπερψήφισαν, θεωρεί ότι η εξίσωση βγαίνει;

Παράλληλα, ο αρχηγός της Ν.Δ., Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας την Κυριακή 22 Μαΐου 2016 από το βήμα της Βουλής για το πολυνομοσχέδιο, παρέθεσε το παραπάνω παράδειγμα των 24.000,00€, λέγοντας: «Να δούμε κάποια συγκεκριμένα παραδείγματα, τα οποία φαίνεται ότι χρειάζεται να τα επαναλαμβάνουμε και για να εμπεδώνονται και ως απάντηση στα ψέματα τα οποία και σήμερα ακόμα επιμένετε να λέτε.

Ενας ελεύθερος επαγγελματίας με εισόδημα 24.000 ευρώ -αναρωτιέμαι, κ. Τσίπρα, αν θεωρείτε ότι αυτά είναι πολλά- θα πληρώσει 6.480 ευρώ σε εισφορές. Φόρο εισοδήματος 3.857 ευρώ και άλλα τόσα σε προκαταβολή φόρου, τέλος επιτηδεύματος 650 ευρώ. Εισφορά αλληλεγγύης 122 ευρώ. Τι μένει; Κάτι παραπάνω από 9.000 ευρώ. Γιατί να εργαστεί αυτός ο άνθρωπος; Για να πάρει σπίτι του 754 ευρώ, ενώ κανονικά βγάζει 2.000 ευρώ τον μήνα;».

Τι ισχύει όμως στην πραγματικότητα για του ασφαλισμένους. Τα παραπάνω παραδείγματα του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΟΕΕ), καθώς και οι απαντήσεις του υπουργείου Εργασίας προς αυτό ήταν έναυσμα για να δοθούν συγκεκριμένες απαντήσεις από λογιστές, οι οποίοι αναφέρουν ότι υπήρχαν λάθη στα δελτία Τύπου τόσο του Οικονομικού Επιμελητηρίου όσο και του υπουργείου Εργασίας. Λεπτομέρειες και αναλυτικά σχόλια και πίνακες για όποιον ενδιαφέρεται υπάρχουν στην ιστοσελίδα του taxheaven.

Τα μικτά κέρδη

Αυτό το οποίο θα πρέπει να ξεκαθαριστεί σε κάθε περίπτωση είναι πως, σύμφωνα με το άρθρο 39, παράγραφος 2 του νόμου 4387/2016, «τα ποσοστά των ασφαλιστικών εισφορών υπολογίζονται επί του μηνιαίου εισοδήματος, όπως αυτό καθορίζεται με βάση το καθαρό φορολογητέο αποτέλεσμα από την ασκούμενη δραστηριότητα κατά το προηγούμενο οικονομικό έτος και όχι επί των μικτών κερδών (όπως αναγράφεται στα παραδείγματα του ΟΕΕ).

Ως εκ τούτου, για τα ασφαλισμένα πρόσωπα στον ΟΑΕΕ, στην περίπτωση καθαρού φορολογητέου εισοδήματος (καθαρά κέρδη) ύψους 10.000€, το ποσό των ασφαλίστρων ισούται με 2.695€ (10.000€ Χ 26,95%), και άρα τα μικτά κέρδη (εισόδημα προ φόρων και εισφορών) ισούνται με 12.695€ (10.000€ + 2.695€).

Ο πραγματικός δηλαδή συντελεστής των ασφαλιστικών εισφορών επί μικτών κερδών ισούται με 2.695€/12.695€=21,2288%, ενώ επί του καθαρού φορολογητέου εισοδήματος (καθαρών κερδών) με 2.695/10.000€=26,95%.

Βλέποντας όμως στους πίνακες 1, 2 & 3, τα ποσοστά ασφαλιστικών εισφορών επί του φορολογητέου εισοδήματος και επί των μικτών κερδών στα παραδείγματα του ΟΕΕ, διαπιστώνουμε πως τα αντίστοιχα ποσοστά ανέρχονται σε 36,89% και 26,95% αντίστοιχα.

Το κυριότερο λάθος του ΟΕΕ οφείλεται στο γεγονός ότι δεν εμφάνισε στους πίνακές του το ποσό προ φόρων και εισφορών, δηλαδή στην προκειμένη τα μικτά κέρδη (μικτά κέρδη = καθαρά κέρδη + ασφαλιστικές εισφορές). Υπενθυμίζουμε πως από τα μικτά κέρδη αφαιρούμε τις ασφαλιστικές εισφορές για να προκύψει το φορολογητέο εισόδημα, πάνω στο οποίο βάσει του νόμου υπολογίζονται οι ασφαλιστικές εισφορές, οι οποίες αφαιρούνται από την επόμενη χρήση.

Η μη εμφάνιση των μικτών κερδών οδήγησε με τη σειρά του το ΟΕΕ στο να θεωρήσει τα ετήσια καθαρά κέρδη διαφορετικά επί των φορολογητέων και μάλιστα τον συντελεστή 26,95% για τις ασφαλιστικές εισφορές να μην τον υπολογίσει επί του φορολογητέου εισοδήματος, αλλά επί των καθαρών κερδών (δηλαδή στην προκειμένη επί του μικτού εισοδήματος). Παράλληλα, δεν εμφάνισε στους πίνακες και άρα δεν αφαίρεσε την προκαταβολή φόρου της προηγούμενης χρήσης.

Υπενθυμίζουμε πως σύμφωνα με τον νόμο 4173/2013, «η προκαταβολή που βεβαιώνεται συμψηφίζεται με φόρο που προκύπτει στο επόμενο φορολογικό έτος, ανεξάρτητα από την κατηγορία του εισοδήματος που προκύπτει ο φόρος αυτός», δηλαδή, η προκαταβολή φόρου της προηγούμενης χρήσης συμψηφίζεται με την προκαταβολή φόρου της τρέχουσας χρήσης.

Επειδή όμως, με τη συμφωνία του Αυγούστου (νόμος 4336/2015, ο οποίος ψηφίστηκε με 222 ναι), προβλέπεται αύξηση στο ποσοστό προκαταβολής φόρου (από το 55% του φορολογικού έτους 2014, σε 75% για το φορολογικό έτος 2015 και σε 100% από το φορολογικό έτος 2016 και εφεξής), τα φορολογούμενα πρόσωπα θα δουν μια αύξηση στα παρακρατούμενα ποσά τους, ύψους 20% (75%-55%) για το φορολογικό έτος 2015 και ύψους 25% για το φορολογικό έτος 2016 (100%-75%), ενώ από το φορολογικό έτος 2017 και έπειτα δεν θα υπάρχει μεταβολή στο ποσό παρακράτησης φόρου (100%-100%=0%).

Η πραγματική παρακράτηση

Να σημειωθεί ότι τα προαναφερθέντα ποσοστά 20% και 25% έχουν υπολογιστεί για σταθερά κέρδη κάποιας επιχείρησης και υπολογίζονται επί του καθαρού φόρου και όχι επί των συνόλων των κρατήσεων, π.χ. εισφορά αλληλεγγύης, τέλος επιτηδεύματος κ.ο.κ.

Συγκρίνοντας επομένως τα ποσά που έχει υπολογίσει το ΟΕΕ με τα πραγματικά (πίνακες 2 & 3) διαπιστώνουμε πως για το παράδειγμα των 70.000€ μικτών κερδών (στο οποίο υπάρχει και η μεγαλύτερη επιβάρυνση), η μέγιστη συνολική πραγματική παρακράτηση (συνυπολογισμένων των ασφαλιστικών εισφορών, του φόρου, της προκαταβολής, του τέλους επιτηδεύματος, της εισφοράς αλληλεγγύης) από το φορολογικό έτος 2017 και έπειτα δεν θα ξεπερνάει το 51,19% του εισοδήματος και όχι το εξωφρενικό 76,71% που διάφοροι ισχυρίζονται.

Παράλληλα, για να δούμε τι σημαίνουν αυτές οι αλλαγές στην τσέπη των φορολογούμενων (πριν και μετά τον νόμο), στην περίπτωση ασφαλισμένου ατόμου πριν το 1993, που είχε μικτά κέρδη 12.000€ και ανήκε στην πέμπτη ασφαλιστική κλάση (δηλαδή μηνιαίες εισφορές 372,60€/ ετήσιες 4.471,20€), θα πλήρωνε φόρο ύψους 1.957,49€, τέλος επιτηδεύματος 650€ και θα του έμεναν καθαρά 4.921,31€, ενώ με τον νέο νόμο (όπως βλέπουμε στον πίνακα 2) θα του μείνουν 6.722,98€, δηλαδή θα έχει κέρδος 1.801,67€.

Εχοντας το ίδιο πρόσωπο μικτά κέρδη ύψους 24.000€, θα πλήρωνε τις ίδιες ασφαλιστικές εισφορές (ύψους 4.474,20€), φόρο 5.077,49€, εισφορά αλληλεγγύης 136,70€, τέλος επιτηδεύματος 650€ και θα του έμεναν 13.664,61€, ενώ με τον νέο νόμο, όπως βλέπουμε από τον πίνακα 2, θα του μείνουν 13.944,05€, δηλαδή θα έχει κέρδος 279,44€.

Ο νέος νόμος δηλαδή (4387/2016) ευνοεί τα μικρομεσαία εισοδήματα, αφού οι ασφαλιστικές εισφορές δεν εξαρτώνται από τις τριετίες που έχει ένα πρόσωπο, αλλά από το ύψος του εισοδήματός του.

Παράλληλα, λόγω της σύνδεσης πλέον των εισφορών με το φορολογητέο εισόδημα, θα αποφευχθούν στο εξής παράλογα φαινόμενα, όπως: ελεύθερος επαγγελματίας ασφαλισμένος μετά την 01/01/1993 και με 18 χρόνια ασφάλισης να πληρώνει ετήσιες εισφορές 5.235,60€ (ανεξαρτήτως εισοδήματος από το 0,01€), ενώ νέος συνάδελφός του, με πολλαπλάσια κέρδη, να πληρώνει μετά από 6 χρόνια ασφάλισης 3.088,08€ τον χρόνο, δηλαδή κατά 2.147,52€ λιγότερα.

Σε ό,τι αφορά τα εισοδήματα των ελεύθερων επαγγελματιών που ανήκαν στο Ταμείο του ΟΑΕΕ, επωφελούμενα, σε σύγκριση με τον προηγούμενο νόμο, είναι τα:

• i) Τα ασφαλισμένα πρόσωπα πριν από την 01/01/1993:
• Εισοδήματα μέχρι 17.773,00€ (για τα πρόσωπα που ανήκουν στην πρώτη ασφαλιστική κλίμακα).
• Εισοδήματα μέχρι 35.546,00€ (για τα πρόσωπα που ανήκουν στην τελευταία ασφαλιστική κλίμακα).
• ii) Τα ασφαλισμένα πρόσωπα μετά την 01/01/1993:
• Εισοδήματα μέχρι 15.234,00€ (για τα πρόσωπα που ανήκουν στην πρώτη ασφαλιστική κλίμακα).
• Εισοδήματα μέχρι 40.624,00€ (για τα πρόσωπα που ανήκουν στην τελευταία ασφαλιστική κλίμακα).

Ποιος είναι ο πρόεδρος του ΟΕΕ, Κωνσταντίνος Κόλλιας

Ο Κωνσταντίνος Κόλλιας είναι σήμερα 38 χρονών. Σπούδασε οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, με μεταπτυχιακό στην οργάνωση και διοίκηση επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο Πειραιά και διδακτορικό στο ίδιο αντικείμενο, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

►Στις 18 Φεβρουαρίου του 2014, εκλέχθηκε ως πρόεδρος του Οικονομικού Επιμελητηρίου της Ελλάδος, μετά από απόφαση της τότε Κεντρικής Διοίκησης του Επιμελητηρίου η οποία είχε προκύψει από τις εκλογές της 15ης Δεκεμβρίου 2013, στις οποίες η Δημοκρατική Κίνηση Οικονομολόγων (ΔΗΚΙΟ) που πρόσκειται στη ΝΔ, είχε βγει πρώτη δύναμη με ποσοστό 32%.

«Η μεγάλη νίκη της ΔΗΚΙΟ, η πρωτόγνωρη διαφορά από τις υπόλοιπες παρατάξεις και η αύξηση της συμμετοχής των οικονομολόγων της χώρας στις σημερινές εκλογές, αποτελεί πάνω απ' όλα νίκη αυτών που πιστεύουν ότι υπάρχει ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο για τη χώρα μας.

Από αύριο δουλεύουμε όλοι μαζί για να βοηθήσουμε, με την κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά, να βγει η χώρα από αυτή τη δύσκολη θέση μια ώρα αρχύτερα» δήλωσε αμέσως μετά

►Στις 09/07/2008, ο Κωνσταντίνος Κόλλιας ορίζεται Ειδικός Γραμματέας Αποκρατικοποιήσεων, στη θέση του κ. Λουκά Παπάζογλου, ο οποίος είχε αναλάβει καθήκοντα Προέδρου της εταιρίας «Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών».

Είχε την ευθύνη σημαντικών συναλλαγών αποκρατικοποιήσεων της χώρας, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται: πώληση του Ομίλου της Ολυμπιακής στη MIG, η ολοκλήρωση της συναλλαγής της στρατηγικής συνεργασίας μεταξύ του ΟΤΕ και της Deutsche Telekom S.A., διαγωνιστικές διαδικασίες για την εξεύρεση στρατηγικού εταίρου στη ΛΑΡΚΟ και στην ΕΥΑΘ ΑΕ, συναλλαγή Sale & Lease back για τα ακίνητα του Ελληνικού Δημοσίου.

►Διετέλεσε Ειδικός Σύμβουλος του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών από τον Μάρτιο 2004 έως τον Νοέμβριο 2007, οπότε και ανέλαβε Γενικός Διευθυντής της Σχολής Επιμόρφωσης Υπαλλήλων του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών (Σ.Ε.Υ.Υ.Ο).

Από τον Νοέμβριο 2007, επίσης, είναι Αναπληρωματικό Μέλος του Συμβουλίου των Διοικητών της Παρευξείνιας Τράπεζας Εμπορίου και Ανάπτυξης και από τον Ιούνιο 2007 είναι μέλος του Δ.Σ. του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών (Ο.Α.Σ.Α.)

►Εργάζεται ως Χρηματοοικονομικός σύμβουλος και σύμβουλος επιχειρηματικής ανάπτυξης στην KLC Law Firm.

Συντάκτης: Βαγγέλης Σκούφας

Πηγή: efsyn.gr