Πέλλα: «Πριν από τη μεγάλη πρωτεύουσα» του Μακεδονικού βασιλείου

Πρωτεύουσα του Μακεδονικού βασιλείου από τα τέλη του 5ου/αρχές του 4ου αι. π.Χ. ώς την υποταγή στους Ρωμαίους το 168 π.Χ., η Πέλλα αποτελεί μία από τις πιο σημαντικές και ισχυρές πόλεις της αρχαιότητας. Πώς λειτουργούσαν όμως οι κοινωνίες της τα προϊστορικά χρόνια; Την απάντηση δίνει η περιοδική έκθεση «Πριν από τη μεγάλη πρωτεύουσα» που εγκαινιάστηκε στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πέλλας και η οποία θα διαρκέσει ώς τις 31 Δεκεμβρίου του 2017.
«Η νέα περιοδική έκθεση έρχεται να συμπληρώσει την υφιστάμενη, η οποία αφηγείται την ιστορία της αρχαίας Πέλλας, ενώ η περιοδική έκθεση αφηγείται την ιστορία των κοινωνιών που αναπτύχθηκαν στην Πελλαία γη, πριν την ίδρυση της μεγάλης πρωτεύουσας του Μακεδονικού βασιλείου» δηλώνει στο in.gr η δρ. Ελισάβετ Τσιγαρίδα, προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πέλλας.

Σύμφωνα με την κ. Τσιγαρίδα, στις πέντε ενότητες της έκθεσης «παρουσιάζονται κοινωνίες από τα προϊστορικά χρόνια (6000 π.Χ.) ώς το 400 π.Χ.», ενώ «ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην παρουσίαση του Αρχοντικού, το κέντρο της περιοχής με συνεχή κατοίκηση από την εποχή του χαλκού ώς την εποχή της μεταφοράς της πρωτεύουσας στην Πέλλα, όπου η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως στοιχεία κατοίκησης που χρονολογούνται από το 2500 π.Χ. ώς την ίδρυση της Πέλλας».

Η στρατηγική θέση της Πέλλας ήταν καθοριστική για τη μεταφορά εκεί από τις Αιγές της έδρας του Μακεδονικού βασιλείου.
«Η "στενή λωρίδα γης" ανάμεσα στους ποταμούς Αξιό και Λουδία, τη θάλασσα και τον ορεινό όγκο του Πάικου, στο κέντρο του Μακεδονικού βασιλείου, μετά την προς ανατολάς επέκτασή του, πρόσφερε πλούσια γη και εύκολη θαλάσσια επικοινωνία με κέντρα της Νότιας Ελλάδας και της Μεσογείου. Γι’ αυτούς τους λόγους οι Μακεδόνες βασιλείς μεταφέρουν την πρωτεύουσά τους στην Πέλλα στα τέλη του 5ου αιώνα π.Χ.» σημειώνει η κ. Τσιγαρίδα και προσθέτει:
«Πληθώρα κοινωνιών γεωργών και κτηνοτρόφων αναπτύσσονται σε αυτή τη γη από το β’ μισό της 7ης χιλιετίας, άνθρωποι, για πρώτη φορά καλλιεργούν τη γη τους, υφαίνουν τα ρούχα τους, μαθαίνουν να χρησιμοποιούν τον πηλό και πειραματίζονται με αυτόν».  

Αργότερα, όπως επισημαίνει η κ. Τσιγαρίδα, αρχίζουν να αναπτύσσονται δυναμικές κοινωνίες με σύνθετη οργάνωση που εκμεταλλεύονται τις νέες τεχνολογίες για να κατασκευάσουν μετάλλινα εργαλεία, όπλα και αντικείμενα γοήτρου και στη συνέχεια κοινωνίες με αυστηρή ιεραρχία και σχέσεις με τα άλλα κέντρα της Μακεδονίας και της νότιας Ελλάδας.
Τέλος, η έκθεση φωτίζει και τα ταφικά έθιμα των κατοίκων της πόλης. «Η ευρεία χρήση του χρυσού στα ταφικά έθιμα της ανώτερης τάξης, που ενταφιάζονται ως πολεμιστές και αρχόντισσες φορτωμένες με κοσμήματα, υποδηλώνει τις θρησκευτικές και ιδεολογικές αντιλήψεις της εποχής. Οι 'χρυσοφόροι ευγενείς' περνούν στη συλλογική μνήμη της κοινωνίας» καταλήγει η κ. Τσιγαρίδα.

Αναπαράσταση τμήματος σπιτιού με φούρνο και προθήκη με εργαλεία από τον οικισμό της εποχής χαλκού που ανασκάφηκε στο Αρχοντικό Γιαννιτσών

Άποψη της έκθεσης

Ευρήματα από νεκροταφεία της εποχής σιδήρου της περιοχής της Πέλλας

Οι αρχόντισσες του νεκροταφείου του Αρχοντικού

Οι χρυσοφόροι πολεμιστές του Αρχοντικού

Προθήκη με ευρήματα από νεολιθικούς οικισμούς της περιοχής της Πέλλας

Άποψη του Αρχαιολογικού Μουσείου Πέλλας. Η μόνιμη έκθεση στο ισόγειο και η περιοδική έκθεση «Πριν από τη μεγάλη πρωτεύουσα» στον α' όροφο

Ταφή χρυσοφόρου πολεμιστή του Αρχοντικού

Ευρήματα τάφων κλασικών και πρώιμων ελληνιστικών χρόνων (480 – 300 π.Χ.) της περιοχής της Πέλλας

Άννα Ανδίρα

Πηγή: news.in.gr