Οι ασφαλισμένοι ζητούν Συνήγορο - Μεγάλη μείωση στις αναφορές πολιτών

Στα μειωμένα επίπεδα του 2011 και του 2012 κινήθηκαν οι αναφορές των πολιτών στον Συνήγορο του Πολίτη για το 2015, που έφτασαν τις 11.502 (έναντι 16.339 το 2014 και 14.738 το 2013).

Οπως επισημάνθηκε στη χτεσινή παρουσίαση της ετήσιας έκθεσης του Συνηγόρου, στα νέα γραφεία της Αρχής στη Χαλκοκονδύλη, η μείωση αντικατοπτρίζει ενδεχομένως τη μετατόπιση του ενδιαφέροντος των πολιτών σε πάγια ζητήματα της καθημερινότητας, αν και το κύριο μέρος των αναφορών επικεντρώθηκε σε τομείς που πλήττονται περισσότερο από την κρίση, είτε άμεσα είτε έμμεσα, λόγω της υποστελέχωσης της κρατικής μηχανής και της έλλειψης πόρων.

Το μεγαλύτερο ποσοστό των προβλημάτων κακοδιοίκησης (31,65%) εντοπίζεται στα ασφαλιστικά ταμεία και τις υπηρεσίες που εποπτεύει το υπουργείο Εργασίας. Η έκθεση κάνει λόγο για προσκόλληση των ασφαλιστικών φορέων στο γράμμα του νόμου, για πλημμελή εφαρμογή του υπάρχοντος πλαισίου και για ανεπαρκή ενημέρωση των πολιτών, που καταλήγει στην απώλεια ασφαλιστικών και κοινωνικών παροχών.

Οπως άλλωστε επισημάνθηκε στην παρουσίαση, η μεγάλη καθυστέρηση στην καταβολή της σύνταξης και ο κατακερματισμός των επιδομάτων έχουν αποτέλεσμα τον περιορισμό των δικαιωμάτων των πολιτών, που στερούνται αναγκαίους πόρους για να ζήσουν.

«Διαπιστώσαμε ότι αυτοί που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη έχουν και τον μεγαλύτερο δισταγμό ή την έλλειψη ενημέρωσης για να απευθυνθούν στις κοινωνικές δομές», επισημάνθηκε στην παρουσίαση.

Αποτέλεσμα της διαπίστωσης ήταν η έκδοση ενημερωτικού φυλλαδίου του Συνηγόρου, που διανέμεται από τα πρωτοβάθμια σωματεία της ΓΣΕΕ.

Αυξητική τάση, σε σχέση με το 2014, παρουσιάζουν οι περιπτώσεις κακοδιοίκησης από την αυτοδιοίκηση (22,41%), ενώ οι περιπτώσεις που εμπίπτουν στο υπουργείο Οικονομικών αποτέλεσαν το 15,69% των βάσιμων αναφορών και αυτές που εμπίπτουν στο υπουργείο Εσωτερικών το 10,29%.

Στον τομέα της Υγείας, η έκθεση καταγράφει θεμελιώδη προβλήματα σε όλα τα στάδια και ιδίως στην πρωτοβάθμια περίθαλψη, ενώ η θεσμική ανεπάρκεια στον τομέα της ψυχικής υγείας οδηγεί ακόμη και σε τραγικά περιστατικά.

Από τα αιτήματα που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του Συνηγόρου, λίγο λιγότερα από τα μισά, το 49,14%, κρίθηκαν αβάσιμα, δεν διαπιστώθηκε δηλαδή κακοδιοίκηση εκ μέρους της πολιτείας.

Από τα βάσιμα, το 85,12% επιλύθηκε με τη διαμεσολάβηση του Συνηγόρου, σημαντικά αυξημένο σε σχέση με το 80,64% ποσοστό επίλυσης που είχε σημειωθεί το 2014.

Σύμφωνα με την Αρχή, τα στοιχεία «επιβεβαιώνουν την εμπιστοσύνη των πολιτών στον θεσμό και υπογραμμίζουν την αναγκαιότητα της παρέμβασής του».

Οπως άλλωστε επισήμανε ο αναπληρωτής Συνήγορος, Βασίλης Καρύδης (εκτελεί χρέη Συνηγόρου από τον Νοέμβριο, όταν αποχώρησε από τη θέση η Καλλιόπη Σπανού), «η ισχυροποίηση των ανεξάρτητων εγγυητικών θεσμών αποτελεί κρίσιμη παράμετρο για τη μείωση της αβεβαιότητας και ανασφάλειας των πολιτών, προσφέροντας κανόνες και συντεταγμένες λύσεις σε περιπλοκές της καθημερινότητας».

«Δουλειά μυρμηγκιού»

Ο ίδιος έπλεξε το εγκώμιο του επιστημονικού προσωπικού του Συνηγόρου, που ανταποκρίθηκε «με φιλότιμο και δουλειά μυρμηγκιού», όπως είπε, στις δυσκολίες, λόγω εξωτερικών συνθηκών και προβληματικής στελέχωσης, ερχόμενο σε επαφή με πολύ περισσότερους ανθρώπους από αυτούς που καταλήγουν τελικά να υποβάλουν αίτημα στην Αρχή.

Προβληματική η πρόσβαση στο άσυλο

Ιδιαίτερα προβληματική ήταν την περασμένη χρονιά η πρόσβαση στη διαδικασία ασύλου, ενώ η αστυνομία συνέχισε να εφαρμόζει πρακτικές που παραβιάζουν το δίκαιο στη διοικητική κράτηση και στις επιστροφές αλλοδαπών, όπως επισημαίνει η έκθεση για το 2015.

Οι επισημάνσεις της έκθεσης αποκτούν ιδιαίτερη αξία στο φως των εξελίξεων στο προσφυγικό μετά τη συμφωνία Ε.Ε. και Τουρκίας, καθώς η Υπηρεσία Ασύλου αναμένεται πως θα κληθεί να εξετάσει εξαιρετικά αυξημένο αριθμό αιτημάτων, ενώ οι επιστροφές προσφύγων και παράτυπων μεταναστών στην Τουρκία αποτελούν κεντρικό πυλώνα της νέας πολιτικής στο προσφυγικό.

Στα μέσα του 2015, η Υπηρεσία Ασύλου αντικατέστησε την αυτοπρόσωπη παρουσία όσων θέλουν να ζητήσουν άσυλο με ένα καινοφανές σύστημα καταγραφής των αιτημάτων μέσω Skype. Η αλλαγή έγινε για να αποφευχθούν οι ουρές έξω από την Υπηρεσία Ασύλου, που ήταν συχνές το πρώτο εξάμηνο του 2015 και θύμιζαν την τριτοκοσμική κατάσταση με τις ουρές έξω από το Αλλοδαπών στην Πέτρου Ράλλη.

Ωστόσο, αναφορές ανθρώπων και οργανώσεων που προσπάθησαν να χρησιμοποιήσουν το νέο σύστημα, που παραμένει η μοναδική επιλογή για τους περισσότερους, δείχνουν ότι το σύστημα δεν είναι σε θέση να ανταποκριθεί σε μεγάλο αριθμό κλήσεων.

«Το παραπάνω περιοριστικό σύστημα παραλαβής αιτημάτων φαίνεται να έρχεται σε αντίθεση με την αρχή της καθολικής, συνεχούς και απρόσκοπτης πρόσβασης στη διαδικασία ασύλου και εγκυμονεί κινδύνους για θεμελιώδη ζητήματα», σημειώνει η έκθεση.

Υπογραμμίζει επίσης την ελλιπή μέριμνα της αστυνομίας να κινήσει εξατομικευμένη διαδικασία επιστροφής αλλοδαπών, με αποτέλεσμα να παρατείνονται η διοικητική κράτηση και η κράτηση σε κρατητήρια αστυνομικών τμημάτων, ενώ επισημαίνει σοβαρές ελλείψεις στα κέντρα κράτησης.

Συντάκτης: Δημήτρης Αγγελίδης 

Πηγή: efsyn.gr