Μια μοναδική εμπειρία έζησαν όσοι
βρέθηκαν στην παραλία της Θεσσαλονίκης την Κυριακή 21.2.2016 όπου ολοκληρώθηκε
το σύνολο των εκδηλώσεων των δρόμων του Κουδουνιού και της 3ου
Ευρωπαϊκού Φεστιβάλ Κωδωνοφορίας. Πάνω από 25 ομάδες από την Ελλάδα & την
Ευρώπη φτάνουν στην Θεσσαλονίκη για τους «δρόμους του κουδουνιού». Μία σπουδαία
γιορτή που παρουσιάζει στο ευρύ κοινό τα έθιμα της κωδωνοφορίας μέσα από
ευφάνταστα εκδηλώσεις, επιστημονικές συναντήσεις, καλλιτεχνικές εικαστικές
δράσεις, προβολές ταινιών, εκθέσεις φωτογραφίας, εργαστήρια, ημερίδες, θέατρο
σκιών, συναυλίες. Ωστόσο οι εκδηλώσεις κορυφώνονται την ημέρα όπου πραγματοποιείται
μία μεγάλη και εντυπωσιακή πομπή ομάδων κωδωνοφόρων από την Ελλάδα και την
Ευρώπη.
Την πομπή φέτος ξεκίνησαν οι
Αρκούδες-Μέτσκες από την Έδεσσα μέσω Λευκού Πύργου όπου με συνοδεία από
μακεδονικά χάλκινα, χορούς και πειράγματα Θεσσαλονικείς και επισκέπτες και
κυρίως τα παιδιά ήθελαν να βγουν φωτογραφία με μία αρκούδα … ο Στόχος δεν ήταν
άλλος από το κουδούνισμα, την φασαρία για να ξυπνήσει η φύση, να πάρει η μέρα
μπροστά, να έρθει η άνοιξη. Από την Έδεσσα ήταν οι Αρκούδες … προωθώντας το
σημερινό Εδεσσαϊκό Καρναβάλι! Στην
Πλατεία Αριστοτέλους κάθε ομάδα παρουσίαζε το δρώμενο της και ο κόσμος είχε την
ευκαιρία να ακούσει την μικρή της ιστορία …
Από τα αρχαία χρόνια στην
Μακεδονία και την υπόλοιπη Ελλάδα γιορταζόταν η αλλαγή της ισημερίας από το θερινό
στο χειμερινό ηλιοστάσιο. Ο Ήλιος είχε τεράστια σημασία και έτσι γιορταζόταν
στις Καλένδες η επερχόμενη ανθοφορία χάρη στις ζωογόνες ακτίνες του Ήλιου. Οι
εποχιακές αυτές αλλαγές είχαν για τους αρχαίους τεράστια σημασία, επειδή η
σπορά, η συγκομιδή και οι άλλες γεωργικές ασχολίες εξαρτιόνταν από τις αλλαγές
των εποχών. Ήταν βασικό λοιπόν να γιορταστεί ο Ήλιος για να φύγει η μεγάλη
νύχτα. Έτσι στις 25 Δεκεμβρίου ήταν η γιορτή της γέννησης του Ήλιου, και όχι
αδικαιολόγητα. Γιατί όσο ο χειμώνας πλησίαζε και ο Ήλιος του μεσημεριού
φαινόταν όλο και πιο χαμηλά στον ορίζοντα, τόσο και οι μέρες μίκραιναν και το
κρύο αύξανε. Ήταν η σκληρή εποχή για τον άνθρωπο με τις πολύ μικρές ημέρες και
τις ατέλειωτες νύχτες. Οι φροντίδες πολλαπλασιάζονταν, οι ανησυχίες αυξάνονταν
και ένα αόριστο συναίσθημα φόβου καταλάμβανε τον αρχαίο άνθρωπο με τα ανύπαρκτα
σχεδόν αμυντικά του μέσα και τις περιορισμένες πηγές διατροφής.
Σε μία τέτοια γιορτή στην αρχαία
Έδεσσα ήρθε ο «Χοίρος ο Πασοίφιλος» ένα μικρό γουρουνάκι σε μια γιορτή κάτι σαν
τα σημερινά καρναβάλια. Κι αυτό γιατί ο Χοίρος αποτελεί ακόμη και σήμερα τον
καλύτερο μεζέ. Αυτό τον μεζέ, τα μικρά ροδοκόκκινα κομματάκια χοιρινού κρέατος
με λίπος, τις «τζουμπρίνκες» τρώνε οι Αρκούδες-Μέτσκες, κοιμούνται και ξυπνούν
… με κουδούνια προκαλώντας θόρυβο για να φύγουν τα δαιμόνια γυρίζουν από σπίτι
σε σπίτι, πετώντας νερό και κάνοντας φασαρία με τους ήχους των κουδουνιών, για
να φύγει το κακό για να έρθει η άνοιξη, να ανθίσουν τα σπαρτά, να βγουν τα
κοπάδια έξω, να καρπίσει η γη, να ευημερίσει ο κόσμος. Τις αρκούδες συνοδεύει ο
Αρκουδιάρης, ο Μιτσκάρ όπως επίσης και μια κινούμενη μπάντα με τα γνωστά
Μακεδονικά χάλκινα και τύμπανα με τους ταπανάρηδες. Το καλύτερο κέρασμα εκτός
από το μέλι είναι … ένα σφιχτό αυγό το οποίο την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς
θα χρησιμοποιηθεί στο έθιμο της Λάμκας για την μέρα της συγχώρεσης ενώ κάποια
άλλα θα θαφτούν στα χωράφια του Λόγγου της Έδεσσας για την ευγονία και την
ευφορία της γης και να ξεκινήσει η περίοδος του Πάσχα.
Οι Αρκούδες-Μέτσκες αφού
ολοκλήρωσαν στην Πλατεία Αριστοτέλους την αναπαράσταση του εθίμου ξεχύθηκαν
προς την Πλατεία Αθωνος, το Ναβαρίνο και την Καμάρα για να κλείσουν σε
κατάσταση διάλυσης κάπου στο Σιντριβάνι και αμέσως μετά σε μια εκδήλωση με τις
άλλες ομάδες μέσα στο χώρο της διεθνούς έκθεσης Θεσσαλονίκης. Και του χρόνου!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου