O «υπουργός των απολύσεων» στο τιμόνι της ΝΔ – Έργα και ημέρες του Κυριάκου Μητσοτάκη στο ΥΔΜΗΔ

Χαρακτηρίστηκε από πολλούς, ακόμη και (έμμεσα) από τον συνυποψήφιό του για την αρχηγία της ΝΔ Βαγγέλη Μεϊμαράκη ως «υπουργός των απολύσεων». Παρότι όταν είχε ανάλαβει είχε πει ότι «θέλει να είναι ο υπουργός της αξιολόγησης και όχι των απολύσεων», δεν πέτυχε ούτε το ένα ούτε το άλλο! Κι αυτό γιατί, ο Κυριάκος Μητσοτάκης που εξελέγη χθες νέος πρόεδρος της ΝΔ, υλοποιώντας τις επιταγές της τρόικας, ήταν ο υπουργός που εκτός των άλλων έβαλε την υπογραφή του κάτω από την απόλυση των σχολικών φυλάκων και των καθαριστριών αλλά και την κατάργηση της Δημοτικής Αστυνομίας,  ενώ η «αξιολόγηση» που επέβαλε ήταν… εντός εισαγωγικών! Αναφορικά με τις απολύσεις στο Δημόσιο, ο αρχικός “ανταγωνισμός” του με τον Άδωνη Γεωργιάδη στην κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου στη συνέχεια τους έφερε πιο κοντά, γεγονός το οποίο έπαιξε το ρόλο του και στην τωρινή στήριξη του κ. Γεωργιάδη προς το νέο πρόεδρο της ΝΔ.

Ως «μύστης του νεοφιλελευθερισμού» ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιχείρησε να εφαρμόσει στον ελληνικό δημόσιο τομέα ένα σύστημα «αξιολόγησης» (εντός εισαγωγικών καθότι προσχηματικός όπως τον χαρακτηρίζουν οι δημόσιοι υπάλληλοι) που εφαρμόστηκε από καπιταλιστικούς κολοσσούς. Συγκεκριμένα στην Microsoft, του Bill Gates, όπου το σύστημα στη συνέχεια απορρίφθηκε ως αντιπαραγωγικό. Προφανώς και οι αντιδράσεις ήταν αναμενόμενες, ιδιαίτερα από την περίοδο που η πλειονότητα των δημοσίων υπαλλήλων βρισκόταν υπό τη δαμόκλειο σπάθη των απολύσεων και η τελευταία βαθμίδα του συστήματος έβαζε στο 15% των δημοσίων υπαλλήλων που αξιολογούνταν -ήτοι περίπου 30.000 με 40.000-  βαθμό «κάτω από τη βάση».

Και εάν κάποιοι επιμένουν στην άποψη ότι «οι δημόσιοι υπάλληλοι αντιδρούσαν γιατί δεν ήθελαν να αξιολογηθούν», όπως κατάφερε να πείσει το ΥΔΜΗΔ μερίδα της κοινής γνώμης, σημειώνεται ότι ο ίδιος ο δημοσιοϋπαλληλικός κώδικας αναφέρει ότι εφόσον μία μονάδα στην οποία εργάζεται το 15% (ή μικρότερο) των υπαλλήλων συγκεκριμένης διεύθυνσης αξιολογηθεί κάτω από τη βάση λόγω χαμηλής απόδοσης, μπορεί να καταργηθεί με αποτέλεσμα να δίνεται η δυνατότητα στο υπουργείο σύμφωνα με το άρθρο 154 του δημοσιοϋπαλληλικού κώδικα, ακόμη και να απολυθούν.

Πέραν τούτου, μεγαλειώδη αποδόμηση δέχθηκε το σύστημα της «αξιολόγησης» με τις ποσοστώσεις από τους ίδιους τους τεχνοκράτες.«Ακόμα και σε αυστηρό τεχνικό επίπεδο, ο Νόμος δεν διακρίνεται για την αρτιότητά του, αφήνοντας πολλά κενά και παραθέτοντας μαζί διατάξεις με έντονη υποχρεωτικότητα που μάλιστα ελέγχεται αυστηρά (π.χ. η αυστηρή τήρηση της ποσόστωσης για τους «ανεπαρκείς υπαλλήλους»), με άλλες διατάξεις με μηδαμινή ρυθμιστική βαρύτητα (π.χ. καταγραφή μέτρων για βελτίωση απόδοσης εργαζομένου)», σημείωνε μελέτη του Διοικητικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΔΕΕ) και προσέθετε: «Προφανώς το νέο σύστημα όχι μόνο δεν θα  συνεισφέρει στην πραγματική Αξιολόγηση που έχει έντονα ανάγκη η Ελληνική Διοίκηση αλλά κινείται σε σαφώς αντίθετη κατεύθυνση. Κατά συνέπεια, δεν μπορεί να χαρακτηρίζεται ως σύστημα αξιολόγησης αλλά ως σύστημα μεροληπτικής αποτίμησης των ευνοούμενων και μη υπαλλήλων».

Με τη συντριπτική πλειονότητα των δημοσίων υπαλλήλων αλλά και των «Καλλικρατικών» να αρνούνται να συμφωνήσουν στο συγκεκριμένο σύστημα, με μια κομψή παραδοχή της αποτυχίας του, ο κ. Μητσοτάκης προχώρησε στο νέο σύστημα αξιολόγησης. Ορισμένοι θεωρούν ότι στο συγκεκριμένο ζήτημα, ο υπουργός κατάφερε να περιστρέψει το δημόσιο τομέα γύρω από την συζήτηση της αξιολόγησης των υπαλλήλων και να προωθήσει ένα νέο πλαίσιο. Του οποίου τμήμα, δεν αποτελεί κάτι καινοτόμο, αλλά… επιστροφή στο 1992, στην περίοδο πρωθυπουργίας του Επίτιμου.

Ο… εντός περισσότερων εισαγωγικών «επανέλεγχος»

Νέες προσπάθειας ανεύρεσης «δεξαμένων» απολύσεων συνδέθηκαν με την εφαρμογή μιας νέας προσχηματικής διαδικασίας: του «επανελέγχου». Και εδώ η Αυτοδιοίκηση αντέδρασε έντονα εάν και, αρχικά, απασχόλησε 10 δήμους της χώρας – σε 5 από αυτούς οι δήμαρχοι ακόμη «τρέχουν» στη Δικαιοσύνη. Το ΥΔΜΗΔ εμφανίστηκε να συνδέει τη συγκεκριμένη διαδικασία με τη θέσπιση ενός μηχανισμού ανίχνευσης πλαστών πιστοποιητικών και τίτλων. Αρχικά, προσέλκυσε με το μέρος του μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης. Μέχρι που τα επιχειρήματά του αποδομήθηκαν και στη συγκεκριμένη «μεταρρύθμιση». Για ένα «ιδιότυπο έγκλημα» έκανε λόγο με νέα του μελέτη το Διοικητικό Επιμελητήριο. Ο «νομιμόφρων» δήμαρχος Ρεθύμνης, Γιώργης Μαρινάκης, απέδειξε στον υπουργό, με κομψό αλλά σαφή τρόπο, ότι η όλη διαδικασία είναι έωλη. Στη συνέχεια αποδείχθηκε ότι η διαδικασία περισσότερο μοιάζει με επανακαθορισμό κριτηρίων, από τη στιγμή που σε έγγραφο που εστάλη από το ΣΕΕΔΔ στο δήμο Ρεθύμνης, ζητήθηκε έως και η εμφάνιση παρουσιολογίων και βιβλίων κίνησης δημοτικών οχημάτων που αναφέρονται σε ημερομηνίες του 2002, δηλαδή πριν από 12 έτη.

Με τη συγκεκριμένη διαδικασία, έμεινε η αίσθηση ότι το υπουργείο ήθελε απλά να συμπληρώσει τους αριθμούς των απολύσεων, βάζοντας προς «συμπλήρωση δεξαμενών» εργαζόμενους των οποίων τις συμβάσεις εκτιμούσε ότι είχαν «γκρίζα σημεία» και τα οποία ήθελε να εκμεταλλευτεί. Οι έλεγχοι που έγιναν από το πιστό στο ΥΔΜΗΔ Σώμα Ελεγκτών Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης (ΣΕΕΔΔ) δεν απέδειξαν σε καμία περίπτωση παράνομες νομιμοποιήσεις. Αντιθέτως, ένα ηχηρό «άδειασμα» ήρθε τότε και από το ΑΣΕΠ. Η διαδικασία του «επανελέγχου», όπως και αυτή της συγκριτικής «αξιολόγησης», ακυρώθηκαν οσουιαστικά στην πράξη.

Μισθολόγιο

Η συρρίκνωση του δημόσιου τομέα θα αποτελούσε αποκλειστικά και μόνο μια νεοφιλελεύθερη εμμονή εάν δεν συνδεόταν με δημοσιονομικό όφελος – κάτι που δεν θα συνεπάγονταν οι απολύσεις από τη στιγμή που θα υπήρχε «μία πρόσληψη ανά μία απόλυση». Πάγια πρόθεση της ηγεσίας του ΥΜΔΗΔ ήταν ο μισθός των δημοσίων υπαλλήλων να συνδέεται με την περιγραφή της θέσεις εργασίας, τα προσόντα του και την απόδοσή του. Το νέο ενιαίο μισθολόγιο επρόκειτο να εφαρμοστεί από το 2016, πλην των υπαλλήλων του υπουργείου Οικονομικών, για τους οποίους επρόκειτο να εφαρμοστεί από 1η Ιουλίου 2015 και τους νεοπροσλαμβανόμενους, δόκιμους υπαλλήλους, για τους οποίους δεν εφαρμόστηκε από 1η Ιανουαρίου 2015. Και εδώ το υπουργείο έρχεται να θέση σε εφαρμογή μια «ξεχασμένη» διάταξη του δημοσιοϋπαλληλικού κώδικα.

Πέραν τούτου, με τη μονιμότητα να αποτελεί παρελθόν για το δημόσιο τομέα, στην ελληνική δημόσια διοίκηση τοποθετούνται εργαζόμενοι που θα αποκτούν πλήρη μισθολογικά δικαιώματα μετά την πάροδο μιας διετίας, νεότεροι και χαμηλότεροι σε κόστος. Τα σενάρια που ήθελαν άνοιγμα της μισθολογικής «ψαλίδας»μεταξύ υπαλλήλων ΔΕ-ΥΕ και ΠΕ-ΤΕ, εφαρμόζονται αλλά με ηπιότερο τρόπο από το νέο αναπληρωτή υπουργό Χριστόφορο Βερναρδάκη. Υπάλληλοι κατηγορίας ΔΕ και ΥΕ είναι η πλειονότητα όσων εργάζονται σε κοινωνικές δομές ΟΤΑ και Υγείας. Η περικοπή της μισθολογικής δαπάνης κατά ορισμένους συνδέεται με την προοπτική παραχώρησης των συγκεκριμένων «φιλέτων» κερδοφορίας στον ιδιωτικό τομέα.

Κατάργηση της Διαύγειας

Τον Οκτώβριο του 2014 ο Κ. Μητσοτάκης επιχείρησε να καταργήσει στην ουσία τη «Διαύγεια» με μια «πονηρή» εκπρόθεσμη τροπολογία που κατέθεσε στο νομοσχέδιο για τα «Ανοιχτά Δεδομένα», όπως αναφέρει και ο πρώην υπουργός Γιώργος Ραγκούσης.

Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται στην τροπολογία «Πράξεις ανάληψης υποχρέωσης και σχετικές ανακλήσεις διατακτών που έχουν εκδοθεί μέχρι 30.9.2014 ισχύουν από την ημερομηνία έκδοσής τους ανεξάρτητα από το χρόνο ανάρτησης του στο Διαδίκτυο (Πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ»)».

Δηλαδή, με άλλα λόγια αποφάσεις που προκαλούν δαπάνη για το Δημόσιο θα ήταν έγκυρες (σ.σ. δηλαδή το ελληνικό Δημόσιο θα πληρώνει) ακόμη κι αν δημοσιεύονταν στη «Διαύγεια» σε… δύο χρόνια.

«Επαναφορά στο κομματικό κράτος»

Τον Μάιο του 2014 ο κ. Μητσοτάκης εμφάνισε το νέο σύστημα επιλογής προϊσταμένων στο δημόσιο. Και για το συγκεκριμένο πλαίσιο δέχθηκε εξίσου έντονη κριτική. Προσπάθεια επαναφοράς του κομματικού κράτους και θρίαμβο του πελατειακού συστήματος του καταλόγισε η Ένωση Αποφοίτων της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης, ενώ «πυρά» δέχθηκε και από τον πρώην υπουργό επί κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ, Γιάννη Ραγκούση, ο οποίος τον κατήγγειλε για «νεοδεξιό παλαιοκομματικό πογκρόμ αναξιοκρατίας» στο Δημόσιο.

Αμφότερες οι πλευρές έκαναν εν ολίγοις λόγο για ένα νομοσχέδιο «κομμένο και ραμμένο» για να ισχύσει μόνο στο πλαίσιο των μεταβατικών του διατάξεων. Με αφορμή την εφαρμογή των νέων οργανογραμμάτων, ο 4275/2014 προέβλεπε την τοποθέτηση προϊσταμένων με υπουργικές αποφάσεις. Η νέα κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ βρήκε ένα δημόσιο τομέα στελεχωμένο από προϊσταμένους της προηγούμενης.

Συρρίκνωση 40%

Περίπου 1 ανά 2,5 δομές κόπηκαν σύμφωνα με τα νέα «συρρικνωμένα» οργανογράμματα που έθεσε σε εφαρμογή για το σύνολο των υπουργείων το ΥΔΜΗΔ. Με βάση στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν, από τους 7.717 προϊσταμένους η Δημόσια Διοίκηση διαθέτει σήμερα 4.558, με το δημοσιονομικό κόστος να περιορίζεται στα 16.231.800 ευρώ, από 27.081.000 ευρώ, που ήταν μέχρι τώρα. Επίσης, οι Γενικές Διευθύνσεις μειώνονται σε 93 από 115, οι Διευθύνσεις σε 994 από 1.644 και τα Τμήματα σε 3.324 από 5.763.

Ίσως πολλοί να αναγνωρίζουν στον Κυριάκο Μητσοτάκη την επιτυχία του «συμμαζέματος» του δημόσιου τομέα. Έχοντας καταφέρει να απεμπλακεί από ποσοτικούς στόχους, ο ίδιος εμφάνιζε πάντα διάθεση μετάβασης στους ποιοτικούς στόχους αναβάθμισης της ελληνικής δημόσιας διοίκησης. Τα βήματα που απαιτούνται παραμένουν πολλά και για να το διαπιστώση κανείς αρκεί να εστιάσει στον τομέα της γραφειοκρατίας.

Αξιόπιστος συνομιλητής της τρόικας

Η πορεία του Κυριάκου Μητσοτάκη στο υπουργείο της Βασ. Σοφίας του είχε αποδώσει τον παραπάνω χαρακτηρισμό. Με την ευρύτερη έννοια όμως.

Αφενός αποτελεί ένα διαπραγματευτή με κύρος για τους παράγοντες του εξωτερικού, αφετέρου τον καλύτερο πρεσβευτή των πολιτικών που εισάγονται και στη χώρα και αποδεικνύονται επιβλαβείς για τη σταθερή και μόνιμη εργασία, το «προπύργιο» της οποίας, ο δημόσιος τομέας, έπεσε.

Και, όπως αποδείχθηκε, ένας γόνος της «Οικογένειας Μητσοτάκη» δεν νοιώθει ποτέ ότι είναι αρκετό το αξίωμα του υπουργού. Την ίδια ημέρα που οι New York Times έβλεπαν σενάρια αντικατάστασης του Αντώνη Σαμαρά στην ηγεσία της ΝΔ, από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο Ευρωπαίος Επίτροπος Οικονομικών & Νομισματικών Υπιθέσεων, Πιερ Μοσκοβισί έβαζε «πλάτες», δηλώνοντας ότι με τον Έλληνα υπουργό Διοικητικής Μεταρρύθμισης «ταυτίζονται οι απόψεις μας για τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης».

Για κάποιους η ενίσχυση του ηγετικού προφίλ του… μικρού Μητσοτάκη είχε ως αφετηρία την απορρύθμιση της δημόσιας διοίκησης...

Πηγή: aftodioikisi.gr