«Αδικαιολόγητες» διακρίσεις στα ευρωπαϊκά μνημόνια

Σε γενικές γραμμές «αδύναμοι» οι χειρισμοί της Κομισιόν στις προκλήσεις της οικονομικής κρίσης αποφαίνεται σε έκθεση του το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (European Court of Auditors), που είναι ο θεματοφύλακας των οικονομικών της Ε.Ε., επισημαίνοντας μεγάλες αντιφάσεις στην μεταχείριση των διαφόρων χωρών στις οποίες επιβλήθηκαν μνημόνια.

Σε μια εις βάθος έρευνα για το πόσο καλά προσαρμόστηκε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην κρίση, το ΕΕΣ θέτει μια σειρά από ζητήματα γύρω από τις διαδικασίες που ακολούθησε η Κομισιόν, διαπιστώνοντας εν τέλει πόσο ανέτοιμη ήταν για τις δυσκολίες σχεδιασμού και εφαρμογής των μνημονίων, συνολικού ύψους πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ. 

Παρότι παραδέχεται ότι οι αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες έπρεπε να μάθουν γρήγορα καθώς το ευρώ κινδύνευε να καταρρεύσει - στην έκθεση επισημαίνεται και η επιτακτική ανάγκη «να μάθει η Ευρώπη  από τα λάθη που έγιναν».

Οι περιπτώσεις της Ελλάδας και της Κύπρου δεν συμπεριλαμβάνονται σε αυτή την έκθεση καθώς θα βγει γι αυτές ξεχωριστό πόρισμα.

Στην μελέτη - σημειώνουν οι Financial Times - γίνονται αποκαλύψεις για τις επιδόσεις και τις εσωτερικές πρακτικές της Κομισιόν, περιγράφοντας ακόμα και την χρήση «δύσκαμπτου» λογισμικού για τις οικονομικές προβλέψεις με «περιορισμένο» ποιοτικό έλεγχο.

Επισημαίνονται επίσης οι ελλείψεις στους φακέλους της Επιτροπής, καθώς λείπουν «έγγραφα- κλειδιά» ακόμα και για τα πιο πρόσφατα μνημόνια.   

Η ανάγκη αναθεώρησης της δουλειάς της Κομισιόν μεγεθύνεται από την σοβαρότητα των εξελίξεων, σύμφωνα με τον επικεφαλής της ομάδας που συνέταξε την έκθεση, Baudilio Tomé Muguruza. «Οι επιπτώσεις της κρίσης γίνονται και σήμερα αισθητές», είπε. 

Το πόρισμα επικεντρώνεται στην τεχνική διαχείριση πολλών εκ των λεγόμενων «προγραμμάτων προσαρμογής» που υιοθετήθηκαν τα χρόνια της κρίσης, και τα οποία ξεκίνησαν με την Ουγγαρία το 2008 και συνεχίστηκαν με την Λετονία, την Ρουμανία, την Ελλάδα, την Ιρλανδία, την Πορτογαλία και την Κύπρο. 

Και επισημαίνει περιπτώσεις που χώρες είχαν διαφορετική μεταχείριση με τρόπο που «είναι δύσκολο να δικαιολογηθεί... από τις ειδικές εθνικές συνθήκες».

Ως παράδειγμα αναφέρονται τα πιο πρόσφατα μνημόνια που είχαν την τάση να συνοδεύονται με πολύ πιο αυστηρούς όρους από ότι τα πρώτα. 

Οταν, για παράδειγμα, η Ουγγαρία έπρεπε να συμμορφωθεί με λιγότερους από 60 μοναδικούς όρους, για την Πορτογαλία ο αντίστοιχος αριθμός ήταν 400 (!), που όπως υπογραμμίζεται  «στόχευαν και σε ευρέως διαφορετικές μεταρρυθμίσεις παρότι οι χώρες αντιμετώπιζαν τα ίδια προβλήματα».  

Μια άλλη αντίφαση που επισημαίνεται είναι ότι σε μερικές περιπτώσεις - όπως της Πορτογαλίας και την Ιρλανδίας - οι στόχοι για τα ελλείμματα υπολογίστηκαν χωρίς να συμπεριληφθεί το δημόσιο χρήμα που χορηγήθηκε για την διάσωση των τραπεζών, ενώ σε άλλες όπως η Λετονία αυτή η δαπάνη συνυπολογίστηκε. 

Η έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου αναφέρεται σε στο πολύ «ευαίσθητο» θέμα του πως η ΕΚΤ άσκησε πιέσεις στη κυβέρνηση της Ιρλανδίας προκειμένου να μην επιβάλει ζημιές στους senior bondholders - τους ομολογιούχους δηλαδή που αποζημιώνονται πρώτοι σε περίπτωση χρεοκοπίας της τράπεζας), που ήταν σημείο- κλειδί για την παράδοση της χώρας στην Τρόικα, τον Νοέμβριο του 2010.

Στην έκθεση επισημαίνεται ότι η ΕΚΤ «δεν παρείχε στην Κομισιόν τις διαβουλεύσεις που έγιναν μεταξύ των τραπεζιτών της» για το θέμα αυτό παρά το γεγονός ότι ήταν κρίσιμης σημασίας, προσθέτοντας ότι οι ακόλουθες εκτιμήσεις του ΔΝΤ έδειξαν ότι θα μπορούσαν να είχαν γίνει βήματα  «περιορισμού της κρίσης» εάν είχαν διαγραφεί οι απαιτήσεις ομολογιούχων. 

Σε γραπτή της ανακοίνωση η Κομισιόν αποδέχεται ορισμένα σημεία της κριτικής που της ασκείται, απορρίπτοντας άλλα.

Η έκθεση- αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση από τις Βρυξέλλες- δεν έλαβε πλήρως υπόψη της «το γεγονός ότι η Κομισιόν δεν έλαβε μόνη της αυτές τις αποφάσεις, αλλά σε ένα περίπλοκο θεσμικό πλαίσιο», αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση από τις Βρυξέλλες όπου επισημαίνεται ότι η έκθεση του ΕΕΣ υποτιμά τους ρόλους που έπαιξαν το ΔΝΤ, η ΕΚΤ και οι εθνικές κυβερνήσεις. 

Οσον αφορά στην περίπτωση της Ιρλανδίας, η Κομισιόν υπογραμμίζει ότι τόσο η ίδια όσο και το ΔΝΤ αποδέχθηκαν την θέση της ΕΚΤ, καθώς η υποστήριξη της Ευρωπαικής Κεντρικής Τράπεζας ήταν ουσιαστικής σημασίας για την επιτυχία του μνημονίου.   

«Οι εξελίξεις» καταλήγει η ανακοίνωση, « έχουν έκτοτε δικαιώσει την επιλογή να μην επιβληθούν ζημιές στους ομολογιούχους». 

Πηγή: efsyn.gr