Η Ευρώπη και ο ταύρος

Εφτά χρόνια μετά την έναρξη της κρίσης, στη δύση του 2015, η Ευρώπη δεν είναι πλέον η ίδια, αλλά μια άλλη ήπειρος σε πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό πεδίο. Την αρπαγή της από τον ταύρο του νεοφιλελευθερισμού (συμπτωματικά, ταύρος είναι και το σύμβολο της Wall Street, του ναού του χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού) ακολούθησαν πολλαπλοί βιασμοί και η απώλεια της αθωότητας.

Μιας αθωότητας που συνέδεε το παρελθόν της με τον Διαφωτισμό, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις πολιτικές ελευθερίες, την κοινωνική προστασία και τη δημοκρατία.

Η σημερινή Ευρώπη, υπό την μπαγκέτα των γερμανικών οικονομικών και πολιτικών ελίτ, απεμπολεί όλες αυτές τις αξίες και μετατρέπεται πάλι σε μια ρωμαϊκή αρένα, όπου τα έθνη-κράτη ανταγωνίζονται μέχρι τελικής (οικονομικής) πτώσης σε έναν αγώνα επικράτησης και κυριαρχίας.

Η οικονομική κρίση, την οποία προκάλεσε η βουλιμική διάθεση για τζόγο και υπερκέρδη του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου, χρησιμοποιήθηκε στη συνέχεια από τους υπαίτιους ως ένα αποτελεσματικό μέσο για την αναδιανομή του πλούτου εις βάρος της κοινωνικής πλειοψηφίας.

Τα στοιχεία είναι συντριπτικά και όχι μόνο στην Ευρώπη. Η επιτάχυνση της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης οδήγησε στην απόσπαση από την κοινωνική ζωή μιας συντριπτικής μειοψηφίας, η οποία ζει πλέον σ’ ένα παράλληλο σύμπαν, πλημμυρισμένο από χρήμα και αγαθά, τα οποία έχουν αφαιρεθεί από τους πολίτες και τα κράτη.

Η διαδικασία είναι γνωστή. Οπως έχει πει ο Ντέιβιντ Χάρβεϊ, πρόκειται για «συσσώρευση μέσω της απόσπασης πόρων και δικαιωμάτων».

Συσσώρευση εκ μέρους του 8% του παγκόσμιου πληθυσμού που κατέχει το 85% του παγκόσμιου πλούτου (Εκθεση του Ινστιτούτου Ερευνας της Credit Suisse για το 2015) και απόσπαση πόρων και δικαιωμάτων για το υπόλοιπο 92% που κατέχει μόλις το 15% του πλούτου. Μάλιστα, από το πλούσιο 8% ένα ελάχιστο ποσοστό, το 0,7%, έχει στα χέρια του το 45,2% του συνολικού πλούτου της υφηλίου.

Η πραγματικότητα αυτή είναι κόλαφος για τους καταστατικούς μύθους των απανταχού νεοφιλελεύθερων, οι οποίοι υποστηρίζουν διαχρονικά ότι θα υπάρξει διάχυση του πλούτου προς τα κάτω μέσω των μηχανισμών της διεθνούς αγοράς και του υποτιθέμενου ανταγωνισμού.

Παντού σήμερα κυριαρχούν όχι ο «ελεύθερος ανταγωνισμός», αλλά τα λόμπι, τα τραστ, τα ολιγοπώλια, τα μονοπώλια και οι κρατικές (απο)ρυθμίσεις.

Και όλα αυτά ενορχηστρωμένα από τα ίδια τα κράτη, τα οποία κατέλαβαν νεοφιλελεύθερες πολιτικές δυνάμεις όχι εξ εφόδου, αλλά μέσω ενός μακρόχρονου πολέμου θέσεων, στον οποίο κυριάρχησαν με τη δύναμη του πλούτου, της εξαγοράς, της προπαγάνδας και της προσκόλλησης στα οικονομικά κέντρα εξουσίας.

Ετσι οι νεοφιλελεύθεροι, ενώ στα λόγια είναι οι μεγαλύτεροι πολέμιοι του κράτους, σε τέτοιο βαθμό ώστε να ανακηρύσσονται... αντικρατιστές, στην πραγματικότητα είναι οι μεγαλύτεροι θιασώτες του, αφού αυτό είναι που τους εξασφαλίζει τη χειραγώγηση της αγοράς και τους ανοίγει τον δρόμο για τη «νόμιμη» απόσπαση πόρων και δικαιωμάτων.

Στα λόγια είναι κατά των φόρων (εννοείται αυτών που αφορούν τους ίδιους), αλλά στην πράξη ακολουθούν συστηματική φορομπηχτική πολιτική (που αφορά τους άλλους –τους πολλούς).

Ζητούμενο παραμένει σήμερα η κοινωνική δικαιοσύνη ενάντια στη δικαιοσύνη της αγοράς και η δημοκρατία ενάντια στον οικονομικό αυταρχισμό και στην πολιτική επιβολή έξωθεν. Οπως λέει ο Καβάφης, 

Α, όταν έκτιζαν τα τείχη πώς να μην προσέξω
Αλλά δεν άκουσα ποτέ κρότον κτιστών ή ήχον 
Ανεπαισθήτως μ’ έκλεισαν από τον κόσμον έξω.

Συντάκτης: Τάσος Τσακίρογλου 

Πηγή: efsyn.gr