Στίβεν Χόκινγκ
Μπορεί να συνυπάρξει η σκληρή καθημερινότητα της
λιτότητας και της φτώχειας με έναν παράλληλο κόσμο ευημερίας ή
τουλάχιστον οικονομικής ισότητας και δικαιοσύνης;
Στο πέρασμα των αιώνων φιλόσοφοι, καλλιτέχνες αλλά ακόμη
και επιστήμονες από τον χώρο της κβαντομηχανικής οραματίστηκαν παράλληλα
Σύμπαντα. Μέχρι σήμερα όμως οι ελπίδες τους αποδείχτηκαν… παραμύθια της
Χαλιμάς.
H πίστη των ανθρώπων ότι μαζί με τον κόσμο μας συνυπάρχει και ένας
καλύτερος κόσμος είναι παλιά όσο και ο ανθρώπινος πολιτισμός. Είτε το
αποκαλέσεις παράδεισο, βουνό του Ολύμπου ή πολυσύμπαντα οι αποδείξεις
που έχουμε στη διάθεσή μας για την ύπαρξή του είναι πάντα μηδενικές.
Αυτό δεν εμπόδισε όμως χιλιάδες πολιτικούς, ιερείς και λοιπούς
παραμυθάδες να επικαλούνται έναν παράλληλο κόσμο με μοναδικό στόχο να
πείσουν τους ανθρώπους να ανεχτούν για λίγο ακόμη τη σκληρή και άδικη
καθημερινότητα που οι ίδιοι τούς επιβάλλουν.
Για αρκετούς ιστορικούς αλλά και φιλοσόφους η πρώτη συγκροτημένη
προσπάθεια παρουσίασης ενός «παράλληλου Σύμπαντος», στο οποίο όλα θα
ήταν αγγελικά πλασμένα, έγινε από τον Πλάτωνα με την ιδανική πολιτεία.
«Πάντα θα υπάρχει», έγραφε ο καθηγητής φιλοσοφίας Ιωάννης
Θεοδωρακόπουλος, «απόσταση και ένταση ανάμεσα στην πραγματική, εμπειρική
και στην ιδανική πολιτεία, γιατί πάντα η ζωή θα έχει ανάγκη να
υπερνικάει την ατέλειά της, την αμορφωσιά της και τη φυσική της αδικία».
Δεν είμαστε σίγουροι εάν ο Πλάτωνας θα αποδεχόταν σήμερα να «παγώσει»
τις θεωρίες του για την ιδανική πολιτεία –ή ακόμη χειρότερα να
αποδεχθεί ένα πακέτο με 80% παράλληλου Σύμπαντος και 20% του
κανονικού- το βέβαιο όμως είναι ότι είναι ένας από τους πρώτους που
οραματίστηκε έναν παράλληλο καλύτερο κόσμο.
Αρκετά μακριά από τη φιλοσοφία και πολύ πιο κοντά στην επιστημονική
φαντασία, όπως την κατανοούμε σήμερα, θα βρεθούν μερικούς αιώνες
αργότερα οι δημιουργοί της συλλογής παραμυθιών «Χίλιες και μία νύχτες».
Σε μια από τις ιστορίες τους ο πρωταγωνιστής Αμπντουλάχ ο Ψαράς
αποκτά την ικανότητα να αναπνέει κάτω από το νερό και ανακαλύπτει μια
υποβρύχια κοινωνία, η οποία απεικονίζεται ως μια ανεστραμμένη
αντανάκλαση της κοινωνίας της ξηράς - με τη διαφορά ότι η υποβρύχια
κοινωνία ακολουθεί μια μορφή πρωτόγονου κομμουνισμού.
Οπως χαρακτηριστικά αναφέρει και η Wikipedia, η κοινωνία αυτή είναι
τόσο κομμουνιστική ώστε «οι άνθρωποι δεν χρησιμοποιούν χρήματα και
ρούχα»!
Η αναζήτηση πιο δίκαιων κοινωνιών, που μπορούν να συνυπάρξουν με τις
δικές μας, θα εμπνεύσει εκατοντάδες συγγραφείς και σκηνοθέτες τους
επόμενους αιώνες.
Από τον Βρετανό Doctor Who, που κινείται στον χώρο και τον χρόνο,
μέχρι τους ήρωες του StarTrek (που παρεμπιπτόντως ανακαλύπτουν και αυτοί
μια κομμουνιστική κοινωνία στην οποία κατοικούν οι Kohms) όλοι ελπίζουν
ότι μπορούν να οικοδομήσουν ένα καλύτερο παράλληλο Σύμπαν.
Ολα τα μοτίβα που χρησιμοποιούν όμως οι συγγραφείς επιστημονικής
φαντασίας πηγάζουν από λίγες βασικές ιστορίες των μεγαλύτερων πολιτισμών
του πλανήτη.
Την ίδια περίπου εποχή που συγκεντρώνονται οι ιστορίες από τις
«Χίλιες και μία νύχτες» (γνωστές σήμερα και ως παραμύθια της Χαλιμάς) η
ινδική μυθολογία δημιουργεί τα δικά της παράλληλα Σύμπαντα, τα οποία
μάλιστα είναι άπειρα σε αριθμό.
Οι σχετικές ιστορίες περιλαμβάνονται στις περίφημες πουράνες, τις συλλογές κειμένων που αριθμούν 1.600.000 στίχους.
Παρά το γεγονός όμως ότι τα παράλληλα Σύμπαντα αρχίζουν να θυμίζουν
αρκετά ορισμένες από τις ανεπιβεβαίωτες θεωρίες της σύγχρονης
κοσμολογίας, οι Ινδοί παραμυθάδες φροντίζουν να εξοπλίζουν κάθε Σύμπαν
και με ένα διαφορετικό «σετ» θεών.
Θα πρέπει να σημειωθεί βέβαια ότι ακόμη και οι σημερινές θεωρίες για
τα λεγόμενα παράλληλα Σύμπαντα ή πολυσύμπαντα (Multiverse) έχουν
κατηγορηθεί ότι κουβαλούν περισσότερη θρησκευτική πίστη παρά
επιστημονικές αποδείξεις για την ύπαρξή τους.
Το 2003 ο Βρετανός φυσικός Πολ Ντέιβις υποστήριζε με άρθρο του στους
New York Times ότι το να χρησιμοποιείς θεωρίες για παράλληλα Σύμπαντα
προκειμένου να εξηγήσεις όσα συμβαίνουν στο δικό σου Σύμπαν θυμίζει
περισσότερο μια συζήτηση ανάμεσα σε θεολόγους και εν τέλει παραπέμπει
στην ύπαρξη ενός αθέατου Δημιουργού.
«Οσο και αν ντύσουμε αυτές τις θεωρίες με επιστημονική ορολογία»,
συνέχιζε, «για να τις πιστέψουμε χρειάζεται μεγάλες ποσότητες πίστης».
Ισως τελικά όλες οι θεωρίες ενός παράλληλου, καλύτερου κόσμου, είτε
προέρχονται από τη μυθολογία, τη φιλοσοφία ή ακόμη και ανεπιβεβαίωτες
επιστημονικές θεωρίες, να εντάσσονται στον ορισμό της θρησκείας του Μαρξ: «Ο αναστεναγμός του καταπιεσμένου, η καρδιά ενός άκαρδου κόσμου… το όπιο του λαού».
Οσο για τα παράλληλα προγράμματα, αυτά ανήκαν εξ αρχής στον χώρο της επιστημονικής φαντασίας.
Γίνε συμπαραγωγός στο νέο ντοκιμαντέρ των δημιουργών του Debtocracy, Catastroika και Fascism Inc.
Μάθε περισσότερα στη διεύθυνση thisisnotacoup.com
Info:
Διαβάστε
▶ «Από την πυρά στον άμβωνα» (εκδόσεις Τόπος). Ο
Ευτύχης Μπιτσάκης αποδομεί τις θεωρίες όσων επιχειρούν να εισαγάγουν τη
θρησκευτική πίστη μέσα σε επιστημονικοφανή επιχειρήματα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου