Η προσφορά της σύγχρονης ακτινοθεραπείας στην αντιμετώπιση του καρκίνου

Εύλογο ήταν το ενδιαφέρον του κοινού που παρακολούθησε την 7η εκδήλωση της 20ης περίοδου  του Ανοικτού Λαϊκού Πανεπιστήμιου Γιαννιτσών την Δευτέρα 7 Δεκεμβρίου 2015 στην φιλόξενη αίθουσα του Δημαρχείου Πέλλας. Η ομιλία του Χρήστου Μπόσκου, ακτινοθεραπευτή-ογκολόγου, αντισμήναρχου, ιατρού και συμπολίτη μας με τίτλο: «H προσφορά της ακτινοθεραπείας στην αντιμετώπιση του καρκίνου». επικεντρώθηκε σε μια σοβαρότατη ασθένεια που ταλανίζει πολλούς ανθρώπους στην εποχή μας. Η αναζήτηση μιας ανεκτής ποιότητας ζωής αποτελεί ώριμο αίτημα του κόσμου και σε αυτό επικεντρώνονται προσπάθειες πολλών επιστημόνων.

Οι κακές συνθήκες διαβίωσης, η ρύπανση του περιβάλλοντος, η εγκατάλειψη της μεσογειακής δίαιτας, η καθιστική ζωή, η παχυσαρκία, το κάπνισμα, το αλκοόλ, η χρήση φυτοφαρμάκων, η επιμήκυνση του προσδόκιμου ζωής κ.ά. αποτελούν επιβαρυντικούς παράγοντες για την εμφάνιση της εν λόγω ασθένειας. Χειρότερος παράγοντας όλων αποτελεί η ύπαρξη του άγχους, που αντί να μικραίνει, θεριεύει και  έτσι κατακτά  ισοπεδωτικά τον σύγχρονο άνθρωπο.

Η ιατρική επιστήμη συνεπικουρούμενη από την Φυσική, την Χημεία, την Βιολογία, την Πληροφορική κ.ά. έχει ταχθεί στον ευγενή αγώνα της προστασίας της υγείας  του ανθρώπου. Η πρόληψη, η αντιμετώπιση και η αποθεραπεία είναι στόχοι που πάντα βρίσκονται σε άμεση προτεραιότητα. Aμέτρητες ανθρωποώρες και ιλιγγιώδη κονδύλια αξιοποιούνται προκειμένου να βρεθούν μέθοδοι και διαδικασίες που θα οδηγήσουν στην αποτελεσματική αντιμετώπιση της ασθένειας και την πλήρη ίασή της.

Yπάρχουν δύο κατηγορίες στην αντιμετώπισή της: oι τοπικές όπως είναι οι χειρουργικές επεμβάσεις και οι συστηματικές όπως είναι οι ακτινολογικές. Οι ακτινοθεραπείες θεωρούνται απαραίτητες σε περιπτώσεις ασθενών που δεν είναι σε θέση να χειρουργηθούν λόγω καρδιοπάθειας ή άλλων δυσμενών καταστάσεων. Η ακτινοθεραπεία καλύπτει πολλές περιπτώσεις και δίνει καλύτερα αποτελέσματα, η ολοκλήρωση της θεραπείας θεωρείται δεδομένη και με αυτή τη μέθοδο διώχνουμε τα καρκινικά κύτταρα. Χαρακτηριστική είναι η εικόνα με τον καρκίνο του μαστού, όπου κάποτε όλες οι επεμβάσεις περιελάμβαναν ολική εκτομή του μαστού. Στις μέρες μας  συμπληρώνουμε με χειρουργείο και ακτινοθεραπεία. Με αυτή τη μέθοδο επέρχεται καταστροφή του  DNA του καρκινικού κύτταρου.

Στο ερώτημα πώς παράγεται η ακτινοθεραπεία, η απάντηση είναι από ραδιενεργά υλικά, όπως το κοβάλτιο. Τώρα χρησιμοποιούνται ειδικές μηχανές με γραμμικούς επιταχυντές, όπως είναι τα φωτόνια. Βασικός στόχος της ακτινοθεραπείας είναι η υψηλή δόση στον όγκο και χαμηλή δόση στους περιβαλλόμενους υγιείς ιστούς. Με αυτή τη μέθοδο πετυχαίνουμε υψηλά ποσοστά έλεγχου της νόσου και παραλλήλως χαμηλά ποσοστά εμφάνισης  ανεπιθύμητων επιπλοκών.

Η εύρεση του στόχου και ο εντοπισμός του όγκου, επιτυγχάνεται με την απεικόνιση σε αξονική τομογραφία και μαγνητική τομογραφία. Η σύντηξη εικόνων είναι μια νεώτερη εφαρμογή και ωφελεί πολλαπλώς τον εντοπισμό και την ουσιαστική αντιμετώπιση των επικίνδυνων σημείων στο σώμα του ασθενούς. Τα software σχεδιασμού αποτελούν μια πανάκριβη εφαρμογή, αλλά και ταυτοχρόνως εξαιρετικά πολύπλοκη. Η συγκεκριμένη μέθοδος χρησιμοποιείται στην αντιμετώπιση του καρκίνου του προστάτη. Όταν θέλουν να ακτινοβολήσουν ένα σημείο, ο στόχος δεν είναι ποτέ συμμετρικός και βασική επιδίωξη είναι να αφεθούν ανέπαφοι οι υγιείς   ιστοί.

Η ακτινοβολία υλοποιείται σε καθημερινές συνεδρίες θεραπείες  για χρονικό διάστημα 30-35 ημερών. Καθημερινά στο εργαστηριακό τραπέζι, ο ασθενής βρίσκεται ξαπλωμένος επί 10-15 λεπτά της ώρας. Στην ιατρική ορολογία γνωστή είναι η λέξη: ΙΜΡΤ δηλαδή τέλειος συνδυασμός σχήματος, κατεύθυνσης και έντασης της δέσμης. Επιτυγχάνεται καλύτερη κατανομή ακτινοβολίας από στατικές δέσμες σε κινούμενες δέσμες.

Η ακτινοβολία χρησιμοποιείται  σε όγκους στο δέρμα, στον εγκέφαλο κ.ά.  και σχεδόν σε όλες τις μορφές καρκίνου όπως: ο καρκίνος του ρινοφάρυγγα, του λάρυγγα, του πνεύμονα, του μαστού, του προστάτη, του ορθού κλπ. Σημαντικές προοπτικές στον ιατρικό αγώνα διανοίγονται με την στερεοτακτική ακτινοθεραπεία με ακρίβεια απόστασης μικρότερη του ενός χιλιοστού σε μια συνεδρία. Κατά την διάρκεια της ακτινοθεραπείας χρησιμοποιείται η θερμοπλαστική μάσκα.

Αρκετές είναι οι ερευνητικές εργασίες σε ελληνικό και  ευρωπαϊκό επίπεδο που διαπραγματεύονται τέτοια ιατρικά ζητήματα. και προτείνουν ανεπιφύλακτα την μείωση της δόσης θεραπείας ενός όγκου και προτείνουν παράλληλα και ως ενδεδειγμένη λύση την ακτινοχειρουργική. Έχει αποδειχθεί με βάση σχετική έρευνα ότι η ακτινοθεραπεία σε ασθενείς πριν εισαχθούν στο χειρουργείο για τα περαιτέρω, φέρνει σαφώς καλύτερα αποτελέσματα. Μεγάλη ταλαιπωρία, όμως,  φέρνει στον ασθενή η αναμονή και το στρες που τον συνοδεύει.
Άλλη μία λοιπόν συνεργασία μεταξύ της Ιστορικής και Λαογραφικής Εταιρείας Φίλιππος και της ΔΗΚΕΠΑ Πέλλας έφερε θετικά αποτελέσματα και άγγιξε τομείς και πτυχές της επιστήμης σε έναν χώρο που δεν προκαλεί και τα πιο θετικά συναισθήματα. Τα ερωτήματα που τέθηκαν από το κοινό, ανέδειξαν σημεία και απορίες και τις ανάλογες ευαισθησίες, που φυσιολογικά έχουν οι σημερινοί πολίτες του Δήμου Πέλλας.

Λάζαρος Η. Κενανίδης θεολόγος, διδακτ. Α.Π.Θ.

Δντής 2ου Γυμνάσιου Γιαννιτσών «Κύριλλος και Μεθόδιος»

Η επόμενη εκδήλωση του Ανοικτού Λαϊκού Πανεπιστημίου προγραμματίσθηκε για την Δευτέρα 21 Δεκεμβρίου 2015 και ώρα 19.30' στην Αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Πέλλας, με ομιλητή τον  κ. ΝΑΤΣΙΟ Δημήτριο, Εκπαιδευτικό, Συγγραφέα, παρουσιαστή της εκπομπής "Γράμματα Σπουδάματα" του τηλεοπτικού καναλιού 4Ε και θέμα: "Ο Φώτης Κόντογλου και η παιδεία του Γένους". Θα συμμετέχει και η Χορωδία Βυζαντινής Μουσικής της Ενορίας του Αγίου Γεωργίου Γιαννιτσών, με χριστουγεννιάτικους Εκκλησιαστικούς Ύμνους, υπό την διεύθυνση του Χοράρχη κ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Ιωάννη.