Παιδικός διαβήτης: Σοκ και χρήμα

Την τελευταία δεκαετία ενώ ο παιδικός διαβήτης "τρέχει" με άνοδο 30% κανείς δεν δίνει ελπίδα για οριστική θεραπεία. Μήπως γιατί το μηνιαίο κόστος νοσηλείας ξεπερνάει τα 500 ευρώ;

«Όταν πήγαμε στο νοσοκομείο Παίδων Αγία Σοφία ήμασταν από τις ελάχιστες περιπτώσεις όσων πήγαν «όρθιοι», δηλαδή όχι μετά από μια κρίση ή με σοβαρή αφυδάτωση που έχριζε εντατικής νοσηλείας» εξομολογείται μια μητέρα, η οποία ανακάλυψε μόλις πριν έναν χρόνο ότι ο γιος της έπασχε από Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1, τον λεγόμενο παιδικό ή νεανικό διαβήτη. Και από εκεί και πέρα, άλλαξαν τα δεδομένα στην ζωή του παιδιού και της οικογένειάς του.

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία για την χώρα μας, περίπου 500 παιδιά κάτω των 16 ετών προστίθενται κάθε χρόνο στα ήδη εκδηλωμένα περιστατικά που ανέρχονται σε περισσότερα από 35.000. Όπως μας επισημαίνει, ωστόσο, ο κ. Ευάγγελος Ζουμπανέας, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος με εξειδίκευση στη Διατροφική και Ψυχολογική αντιμετώπιση διαταραχών, μέλος του Ελληνικού Ερευνητικού Ινστιτούτου Επιστημονικής Διατροφής Αθλητών, της Ελληνικής Εταιρείας Παχυσαρκίας και αντιπρόεδρος του Επιστημονικού Κέντρου Μελισσοθεραπείας, «στη χώρα μας συναντάμε πολύ υψηλά ποσοστά εμφάνισης της νόσου που κάποιες χρονιές ξεπέρασαν και τα 1000 κρούσματα ετησίως». Ο ίδιος μιλά ανοιχτά για την προσωπική του εμπειρία καθότι είναι γονιός παιδιού με διαβήτη.

«Τα προβλήματα, δυστυχώς, είναι πολλά και περίπλοκα και όσο κι αν τα περιγράψω, όποιος δεν ζει με παιδί που πάσχει από διαβήτη τύπου 1 δεν θα τα καταλάβει, ενώ αντίθετα οι οικογένειες που το ζουν ή που πέρασαν την παιδική ηλικία του παιδιού τους με τη συγκεκριμένη νόσο, μπορούν μόνο να συναισθανθούν τα αντίστοιχα βιώματα. Η ζωή της οικογένειας που έχει μικρό παιδί με διαβήτη φέρνει πολύ συχνά τα μέλη της οικογένειας στα όρια της αντοχής τους. Η παρακολούθηση των μικρών παιδιών και κυρίως κάτω των οκτώ ετών είναι διαρκής και σε 24ωρη βάση και η φροντίδα τους απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις που αγγίζει τα όρια της ιατρικής προσέγγισης. Στη συνέχεια όταν παιδί πάει στο σχολείο επίσης χρειάζεται να είναι τακτικά κάποιος κοντά του. Κάποιες φορές η πολιτεία, κατόπιν πίεσης ενδέχεται να εφαρμόσει την κοινοτική οδηγία ότι σε κάθε αντίστοιχη περίπτωση το σχολείο οφείλει να διαθέτει το αυτονόητο, δηλαδή σχολικό νοσοκόμο, όχι μόνο για τα συγκεκριμένα παιδιά αλλά για όλα, που έτσι κι αλλιώς, στατιστικά όλα, κάποια στιγμή θα χτυπήσουν από λίγο έως περισσότερο ή τουλάχιστον θα εκδηλώσουν κάποια αδιαθεσία κατά τη διάρκεια των μαθημάτων».

Η πανδημία του 21 αιώνα

Η Διεθνής Ομοσπονδία για το Διαβήτη τονίζει σε μελέτη της ότι 497.100 παιδιά παγκοσμίως πάσχουν από διαβήτη τύπου 1. Πλήττονται σχεδόν 200 παιδιά την ημέρα. Ειδικά στις ηλικίες κάτω των 5 ετών, οι εκδηλώσεις διαβήτη έχουν τριπλασιαστεί μέσα στα τελευταία 30 χρόνια. Αυξημένη είναι, όμως, και η συχνότητα εμφάνισης του διαβήτη τύπου 2 στα παιδιά (μελέτες μιλούν για αύξηση έως και 50% του τύπου 2 στα επόμενα 15 χρόνια αν και είναι μια μορφή διαβήτη που θεωρείται ότι πλήττει μόνο τους ενήλικες). Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1 έχει φθάσει να αποτελεί το δεύτερο σε συχνότητα χρόνιο νόσημα της παιδικής ηλικίας μετά το άσθμα, τονίζουν παιδίατροι και ειδικοί. Αν λάβουμε δε, υπόψη τις προβλέψεις για την εξέλιξη του διαβήτη γενικότερα - έως το 2035 περίπου 592.000.000 άνθρωποι σε όλον τον κόσμο θα πάσχουν από διαβήτη - τότε εύκολα καταλήγει κανείς σε δύο βασικά συμπεράσματα:

Πρώτον, μιλάμε σαφώς για ένα αυτοάνοσο νόσημα σε έξαρση. Μια πανδημία που η εξάπλωσή της στα παιδιά, είναι ιδιαίτερα ανησυχητική. Δεύτερον, έχουμε να κάνουμε με την ανάπτυξη μιας τεράστιας και άκρως κερδοφόρας αγοράς για την οποία ήδη «τρίβουν τα χέρια τους» όχι μόνον οι φαρμακευτικοί κολοσσοί αλλά και εταιρίες, όπως η Google ή άλλες μικρότερες της υψηλής τεχνολογίας. Κατά την ερευνητική και συμβουλευτική εταιρεία Global Data, η παγκόσμια αγορά θεραπείας διαβήτη τύπου 1 πρόκειται να εκτοξευθεί από τα 6,6 δισεκατομμύρια δολάρια που ήταν η αξία της το 2013, στα 13,6 δισεκατομμύρια έως το 2023. Η μεγαλύτερη ανάπτυξη αναμένεται να συμβεί στις ΗΠΑ, την Γαλλία, την Γερμανία, την Ιταλία, τον Καναδά, την Ισπανία, την Βρετανία και την Ιαπωνία, λόγω των αυξημένων κρουσμάτων παιδικού διαβήτη. Όσον αφορά την παγκόσμια αγορά θεραπείας και διάγνωσης διαβήτη συμπεριλαμβανομένων και των δύο τύπων, τα μεγέθη για την αξία και την ανάπτυξή της θεωρούνται ακόμα εντυπωσιακότερα και το ενδιαφέρον είναι, από την μικρή έρευνα που προηγήθηκε του άρθρου, πως τα σχετικά στοιχεία και οι εκτιμήσεις δεν κυκλοφορούν καθόλου ελεύθερα και δεν λέγεται τίποτα παραπάνω πέραν από τον γενικό χαρακτηρισμό «πολύ θετικές». Και πώς να μην είναι έτσι, όταν ένα παιδί με διαβήτη χρειάζεται να μετριέται διαρκώς και να κάνει καθημερινά 5 ενέσεις ινσουλίνης και αυτό για όλη του την ζωή;

Όπου χρήμα και η Google…

Πριν από έναν μήνα ακριβώς, η Google ανακοίνωνε την συμφωνία συνεργασίας της με την γαλλική φαρμακοβιομηχανία Sanofi πάνω στον τομέα ανακάλυψης νέων τρόπων αντιμετώπισης του διαβήτη. Οικονομικές λεπτομέρειες της συμφωνίας δεν δόθηκαν στην δημοσιότητα. «Οι διαβητικοί είναι περισσότερο πιθανό να υποστούν καρδιακή προσβολή ή να εμφανίσουν καρκίνο και είναι 15 φορές πιο πιθανό να έχουν το πόδι τους κομμένο εξαιτίας αγγειακών θεμάτων. Εάν μπορούσαμε να αποτρέψουμε τις ισχυρές διακυμάνσεις στα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα τότε θα μπορούσαμε να αποτρέψουμε τα περισσότερα προβλήματα των διαβητικών» υπογράμμιζε στα ξένα μέσα ενημέρωσης ο Άντι Κόνραντ, ο επικεφαλής του τμήματος επιστημών ζωής της Google. Σαφώς, ο αμερικανικός κολοσσός στοχεύει σε έξυπνες συσκευές μέτρησης και προμήθειας ινσουλίνης αλλά και στο γενναίο κόστος αντιμετώπισης του διαβήτη. Λίγες μόλις ημέρες μετά τη συμφωνία με Novartis, αλλά και τις Sanofi και DexCom, η Google που πρόκειται να μετονομαστεί σε Alphabet Inc., παρουσίασε έναν πειραματικό φακό επαφής με σκοπό να αντικαταστήσει ανώδυνα τις μετρήσεις σακχάρου στο αίμα μέσω των δακρύων. Μέσα στον Σεπτέμβριο και η Philips ανακοίνωσε ότι θα παρουσιάσει μια νέα συσκευή διαχείρισης του διαβήτη, κυρίως του τύπου 1, η οποία αναπτύχθηκε σε συνεργασία με το Ιατρικό Πανεπιστημιακό Κέντρο Radboud στην Ολλανδία και την καλιφορνέζικη εταιρεία cloud computing, Salesforce.

Ποια θεραπεία;

Και ενώ όλα τα λεφτά πέφτουν στην αντιμετώπιση του διαβήτη, λίγα ακούγονται για την χρηματοδότηση ερευνών για την ανεύρεση μιας οριστικής θεραπείας του διαβήτη. Όταν ρωτήσαμε τον κ. Ζουμπανέα εάν ευελπιστεί ότι μπορεί να βρεθεί θεραπεία, απάντησε χαρακτηριστικά :

«Αν θέλετε την προσωπική μου γνώμη, πιστεύω ότι θεραπεία για το διαβήτη τύπου 1 έχει είτε βρεθεί, είτε είναι πολύ κοντά, αλλά επίσης κατά την προσωπική μου γνώμη πιστεύω ότι η οριστική θεραπεία του διαβήτη δεν συμφέρει κανέναν που εμπλέκεται με οικονομικό όφελος σε αυτή την ιστορία. Όταν ένα μικρό παιδί μπορεί να στοιχίζει και 500 ευρώ το μήνα η νοσηλεία του, κι ενός ενήλικα πολλές φορές πολλαπλάσια, η θεραπεία θα βρεθεί όταν κάποια άλλη νόσος ή πανδημία θα κοστολογείται περισσότερο ή τουλάχιστον ισάξια». Την παραπάνω άποψη ενισχύουν, πάντως, τα λεγόμενα της Δρ. Ντενίζ Φάουστμαν (επικεφαλής του Εργαστηρίου Ανοσοβιολογίας του Γενικού Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης και βοηθός καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ), η οποία όταν προσέγγισε τις φαρμακευτικές εταιρίες για χρηματοδότηση πήρε την απάντηση ότι «δεν υπάρχουν πολλά κέρδη από ένα φάρμακο που βασίζεται σε ένα φθηνό και γενικώς διαθέσιμο εμβόλιο».

Τι φταίει;

Στο εύλογο ερώτημα «τι φταίει και ο διαβήτης έχει πάρει διαστάσεις επιδημίας;», ουδείς δύναται να απαντήσει. Κακή γονιδιακή μετάλλαξη; Κακή διατροφή; Περιβαλλοντικοί παράγοντες, κληρονομικότητα, πιθανοί ιοί και αντιβιοτικά; Όλα αυτά μαζί; Πάντως, η πλειονότητα των παιδιών που εμφανίζει διαβήτη τύπου 1 δεν έχει οικογενειακό ιστορικό διαβήτη, τονίζεται από παιδιάτρους στην βρετανική ιστοσελίδα www.netdoctor.co.uk . Τα σενάρια που κυκλοφορούν είναι πολλά και σίγουρα η νέα έρευνα υπό την επίβλεψη του καθηγητή Μάρτιν Μπλέιζερ του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης που δημοσιεύθηκε στο Nature Communications, εντείνει τον προβληματισμό καθότι καταλήγει στο ότι η λήψη αντιβιοτικών διαταράσσει τη χλωρίδα του εντέρου αφήνοντας τα παιδιά ευάλωτα στην παχυσαρκία και τον διαβήτη. Για την μελέτη αυτή εξετάστηκαν περισσότερα από 64.500 παιδιά και βρέθηκε ότι εκείνα που είχαν λάβει αντιβιοτικά είχαν τουλάχιστον τέσσερις φορές την πιθανότητα να γίνουν παχύσαρκα πριν την ηλικία των πέντε ετών. «Μα παίρναμε αντιβιοτικά σαν να μην υπήρχε κανένα βιολογικό κόστος» δηλώνει ο Αμερικανός καθηγητής.

Με την κατάσταση ως έχει, ειδικά στην Ελλάδα, ο κ. Ζουμπανέας συστήνει στη νέα ηγεσία του Υπουργείου Υγείας να στηρίξει περισσότερο τις οικογένειες των παιδιών με διαβήτη και να μην περιμένει να εξαντληθούν από τις φαρμακαποθήκες οι πένες και τα βελονάκια μέτρησης του σακχάρου, «άρα και τα αναμενόμενα κέρδη των εταιρειών που διαθέτουν απούλητο το συγκεκριμένο stock», και να φέρει το ειδικό τσιρότο που κυκλοφορεί εδώ και μήνες στο εξωτερικό ,το οποίο απαλλάσσει από το καθημερινό απαραίτητο τρύπημα των δακτύλων, γεγονός που στα μικρά παιδιά είναι απαραίτητο περισσότερο από 10 φορές την ημέρα. Όσον αφορά την πρόληψη, θα έπρεπε να κοιτάξουμε και πάλι προς τις σκανδιναβικές χώρες καθώς έχουν καταφέρει να μειώσουν τα τελευταία χρόνια έως και 80% τα κρούσματα εμφάνισης διαβήτη.

«Ένα βασικός παράγοντας αυτής της μείωσης είναι η εκ γενετής χορήγηση βιταμίνης D3 που ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα» τονίζει στο WE ο κ. Ζουμπανέας και συμπληρώνει: «Επίσης, η ποιοτική διατροφή της μητέρας, πριν, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και μετέπειτα με το θηλασμό παίζει καθοριστικό ρόλο στο ανοσοποιητικό σύστημα του παιδιού. Στα βιοχημικά εργαστήρια μπορεί ο καθένας και το κάθε παιδί να κάνει μια απλή εξέταση αίματος που αφορά τη μέτρηση της (OH)25D3 (και όχι της ολική βιταμίνη D που συνήθως μετράνε στα εργαστήρια) η οποία σε χαμηλά επίπεδα είναι ένα πρώτος δείκτης για πιθανή εκδήλωση κάποιας αυτοάνοσης νόσου. Η συγκεκριμένη εξέταση κοστίζει περίπου τα 20 ευρώ και μπορεί να γραφτεί από τον γιατρό κάθε ασφαλισμένου όπως και άλλες απαραίτητες βιοχημικές και αιματολογικές εξετάσεις».

Άννα Ρέμπελου

Πηγή: News247.gr