Ερχεται καταιγίδα μέτρων

Το ναρκοπέδιο του Μνημονίου καλείται να διαβεί η νέα κυβέρνηση ευθύς μόλις σχηματιστεί.

Η ατζέντα με τις μνημονιακές υποχρεώσεις είναι αρκετά μεγάλη και εκτείνεται από τις αλλαγές σε ασφαλιστικό, φορολογικό και τους φόρους στα ακίνητα μέχρι τα «κόκκινα» δάνεια, τις μεταρρυθμίσεις, το άνοιγμα αγορών και την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.

Οι θεσμοί, θορυβημένοι από τον δημοσιονομικό κατήφορο του προϋπολογισμού, αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο για συμπληρωματικά μέτρα τον Οκτώβριο προκειμένου να αναστραφεί η φθίνουσα πορεία των εισπράξεων και να καταστεί εφικτή η εισροή εσόδων ύψους 18,1 δισ. ευρώ έως το τέλος Δεκεμβρίου.

Τα μέτρα θα είναι από την πλευρά των δαπανών, ενώ αυτές που θα περάσουν πρώτες από το «κουρείο» θα είναι οι πληρωμές για έργα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Οι επενδυτικοί πόροι δηλαδή, με το «ψαλίδι» στις επενδύσεις να… πάει σύννεφο τα τελευταία χρόνια.

Μόλις 1,563 δισ. ευρώ ήταν στο οκτάμηνο οι δαπάνες του ΠΔΕ αντί για 3,090 δισ. ευρώ και είναι πρακτικά αδύνατο να αυξηθούν στα 6,4 δισ. ευρώ έως το τέλος του έτους, όπως προβλέπει ο προϋπολογισμός.

Εάν σε αυτό υπολογιστεί ότι ο νέος υπουργός Οικονομικών κληρονομεί μια τεράστια «τρύπα» στις εισπράξεις του προϋπολογισμού, το μέγεθος της οποίας ξεπερνά τα 4 δισ. ευρώ και υπονομεύει τον στόχο για έλλειμμα 0,25% του ΑΕΠ φέτος, τότε δεν μιλάμε για απλό «κούρεμα» αλλά για «κούρεμα» με την ψιλή…

Από την άλλη, η μεγάλη διόγκωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του κράτους σε συνδυασμό με την παρατεταμένη επενδυτική άπνοια και τη στασιμότητα –λόγω εθνικών εκλογών– στην οποία εισήλθε η χώρα προεξοφλούν μεγαλύτερη ύφεση από 2,2% με 2,3% που είχε αρχικά εκτιμηθεί για το 2015.

Ανατροπές

Τούτο φέρνει μεγάλες ανατροπές και στους στόχους για το 2016, αφού όπως υποστηρίζουν πηγές από τις Βρυξέλλες, «ό,τι είχε σχεδιαστεί πριν από έναν χρόνο βρίσκεται στον αέρα», δίνοντας ως παράδειγμα τον προϋπολογισμό που κινείται στα «τυφλά».

Πάνω σε αυτό συμπληρώνουν ότι η αξιολόγηση που θα γίνει τον Οκτώβριο θα είναι «εφ’ όλης της ύλης», αφήνοντας να εννοηθεί πως θα μπορούσε να γίνει μια τροποποίηση στους στόχους για τα πρωτογενή πλεονάσματα που καταλήγουν σε 3,5% για το 2018.

Αυτό είναι θέμα πολιτικής διαβούλευσης αλλά και της ζημιάς που υπέστη η ελληνική οικονομία από τον έλεγχο στη διακίνηση των κεφαλαίων (capital controls).

Πάντως, μέχρι το τέλος του έτους η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να περάσει από τη Βουλή και να νομοθετήσει μια σειρά από δύσκολα προαπαιτούμενα μέτρα που θα «ξεκλειδώσουν» τις επόμενες δόσεις από τα 86 δισ. ευρώ του νέου χρηματοδοτικού προγράμματος.

Εως το τέλος Οκτωβρίου θα πρέπει να είναι έτοιμο το «πακέτο» με τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, με πρώτο στο μενού να είναι το ασφαλιστικό. Οι θεσμοί δείχνουν αποφασισμένοι στην υιοθέτηση μέτρων και κανόνων που συνδέονται με τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος.

Το μόνο στο οποίο είναι διατεθειμένοι να κάνουν εκπτώσεις είναι η οικοδόμηση εντός της προσεχούς τριετίας ενός συστήματος ελάχιστου εγγυημένο εισοδήματος, που θα διαχωρίζει τις συντάξεις από τις προνοιακές παροχές.

Φορολογία

Τον ίδιο μήνα θα πρέπει να έτοιμο το νέο πλαίσιο των αλλαγών στη φορολογία εισοδήματος το οποίο περιλαμβάνει: ενσωμάτωση της εισφοράς αλληλεγγύης στη φορολογική κλίμακα, κατάργηση των τελευταίων φοροαπαλλαγών που προστατεύουν τα εισοδήματα, αλλαγές επί τα χείρω στα τεκμήρια διαβίωσης για κατοικίες, αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής, δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία και εισοδήματα, σταδιακή αύξηση του φόρου εισοδήματος για τους αγρότες από 13% σε 20% για το 2016 και 26% για το 2017, αύξηση του φορολογικού συντελεστή για τα εισοδήματα από ενοίκια (ο χαμηλός για εισόδημα έως 12.000 ευρώ θα αυξηθεί στο 15% από 11% και ο υψηλός από 33% σε 35%).

Θα προηγηθεί στις 5 Οκτωβρίου η κατάθεση προσχεδίου προϋπολογισμού για το 2016, στο οποίο θα ενσωματωθούν όλες οι δημοσιονομικές παρεμβάσεις που ψήφισε τον Ιούλιο και τον Αύγουστο η παρελθούσα Βουλή.

Το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους δεν εξετάζει τη σύνταξη αναθεωρημένου-συμπληρωματικού προϋπολογισμού για το 2015, καθώς οι αλλαγές στα φετινά δημοσιονομικά μεγέθη θα αποτυπωθούν στο προσχέδιο προϋπολογισμού 2016 και στο Mεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής της περιόδου 2016-2019 που θα ακολουθήσει.

Οι φόροι που θα πρέπει να συγκεντρωθούν μέσα στο 2016 πρέπει να είναι αυξημένοι τουλάχιστον κατά 2,5 δισ. ευρώ προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος που συμφωνήθηκε με τους δανειστές για πρωτογενές πλεόνασμα 0,5% του AEΠ το 2016, ποσοστό που μεταφράζεται σε 900 εκατομμύρια ευρώ, έναντι ελλείμματος 0,25% ή 450 εκατομμύρια ευρώ που έχει τεθεί για το 2015.

Συντάκτης: Μάριος Χριστοδούλου

Πηγή: efsyn.gr