Βόλφγκανγκ Μουνχάου: Ο Τσίπρας κατάφερε να διχάσει τους πιστωτές

Τον διχασμό των πιστωτών θεωρεί ως τη μεγάλη επιτυχία του Αλέξη Τσίπρα ο Βόλφγκανγκ Μουνχάου, προειδοποιώντας παράλληλα ότι η συμφωνία δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη.

Ο Μουνχάου, με άρθρο του στους Financial Times τονίζει ότι μετά την ανοιχτή διαφοροποίηση του ΔΝΤ και της Γαλλίας, το διακύβευμα για τη Μέρκελ αλλάζει κι η Γερμανία αναγκάζεται να εξετάσει το θέμα του χρέους. Προειδοποιεί, ωστόσο, ότι υπάρχουν ακόμη πολλές νάρκες, η συμφωνία δεν είναι δεδομένη και πως η ώρα της αλήθειας για την ευρωζώνη έρχεται το Σαββατοκύριακο.

Ολόκληρο το άρθρο του Βόλφγκανγκ Μουνχάου:

Προσωπικά δε θεωρώ αυτή τη συμφωνία δεδομένη - εάν οι πιστωτές της Ελλάδας θέλουν να αποτύχει, θα βρούνε έναν τρόπο. Δεν έχω την παραμικρή ιδέα αν οι τελευταίες ελληνικές προτάσεις θα είναι αρκετές για να εξασφαλίσουν μια συμφωνία.
Υπάρχουν ακόμα πολύ μεγάλα εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν. Ωστόσο, ο Αλέξης Τσίπρας έχει πετύχει κάτι που δεν κατάφερε τους τελευταίους πέντε μήνες: να χωρίσει τους πιστωτές.

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο επιμένει στην ελάφρυνση του χρέους. Οι Γάλλοι βοήθησαν τον Έλληνα πρωθυπουργό να συντάξει την πρόταση και ήταν οι πρώτοι που την υποστήριξαν ανοιχτά. Ο πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ είναι στο πλευρό του κ. Τσίπρα.
Και αυτό αλλάζει το διακύβευμα για την Άγκελα Μέρκελ. Εάν η Γερμανίδα καγκελάριος πει τώρα όχι, θα κατηγορηθεί για απερίσκεπτη ανάληψη κινδύνου ως προς το μέλλον της ευρωζώνης και της γαλλογερμανικής συμμαχίας. Αν όμως πει ναι, το δικό της κόμμα μπορεί να χωριστεί με τον τρόπο που οι Βρετανοί Συντηρητικοί είναι διαιρεμένοι στο θέμα της Ευρώπης. Πάντα προέβλεπα ότι η στιγμή της αλήθειας για την ευρωζώνη θα έρθει τελικά.

Και θα έρθει αυτό το Σαββατοκύριακο.

Οι χρηματαγορές φαίνεται να έχουν αποφασίσει ότι θα έρθει συμφωνία. Αλλά προσέξτε πόσο ναρκοθετημένος είναι ο δρόμος για αυτήν. Απ' τα πολλά εμπόδια, μόνο το πρώτο έχει ξεπεραστεί χάρις στην προσφορά του κ Τσίπρα. Αυτό που προτείνει ο Έλληνας πρωθυπουργός, από οικονομική άποψη δεν διαφέρει ουσιαστικά από αυτό που το ελληνικό εκλογικό σώμα απέρριψε στο δημοψήφισμα της Κυριακής – πολιτικά, όμως, λειτουργεί υπέρ του.

Η περίοδος εφαρμογής μερικών από τα πιο σκληρά μέτρα των προτάσεων είναι τώρα μεγαλύτερη. Και αν υπάρξει μια συμφωνία, εκεί θα πρέπει αυτή τη φορά να υπάρξει ρητή αναφορά για την ελάφρυνση του χρέους. Το ΔΝΤ επιμένει σε αυτό. Ακόμη κι ο Ντόναλντ Τουσκ, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, το λέει. Αυτή είναι μια σημαντική εξέλιξη, αλλά δεν είναι σαφές ότι όλοι οι πιστωτές μπορούν ή θέλουν να συμφωνήσουν.
Από αύριο, οι τεχνοκράτες και οι υπουργοί Οικονομικών θα πρέπει να εξετάσουν αν βγαίνουν τα νούμερα. Η απάντηση είναι σχεδόν σίγουρα όχι, αν μη τι άλλο λόγω της ραγδαίας επιδείνωσης στην οικονομία της χώρας.

Η επιβολή ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων και τα όρια αναλήψεων έφεραν την οικονομική δραστηριότητα σε στασιμότητα. Οποιοδήποτε πρόγραμμα μακροοικονομικής προσαρμογής θα πρέπει συνεπώς να ξεκινήσει με τη συνειδητοποίηση ότι η κατάσταση είναι χειρότερη σήμερα από ό,τι πριν από δύο εβδομάδες. Η ελληνική λίστα λαμβάνει υπόψη το γεγονός αυτό, καθώς αναφέρει μια πιο αργή περίοδο προσαρμογής. Οικονομικά μιλώντας, αυτό είναι το πιο λογικό. Αλλά η κ. Μέρκελ έχει ήδη πει ότι αυτό το ζήτημα θα πρέπει να λυθεί μέσω επιπρόσθετης λιτότητας. Για να συμφωνηθεί ένα πρόγραμμα, μία από τις δύο πλευρές θα πρέπει να υποχωρήσει.

Επιπλέον, υπάρχει τώρα το οξύ πρόβλημα ενός αφερέγγυου τραπεζικού συστήματος –το οποίο είναι απόλυτα εξαρτημένο από την έκτακτη ρευστότητα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Η ΕΚΤ θα είναι δύσκολο να αυξήσει τον ELA. Έτσι, πέρα από μια συμφωνία για ένα πρόγραμμα μακροοικονομικής σταθεροποίησης, οι Ευρωπαίοι ηγέτες αυτό το Σαββατοκύριακο πρέπει να απαντήσουν στο πιο άμεσο ερώτημα τι θα γίνει με τις ελληνικές τράπεζες.

Ίσως αυτό να είναι και το πιο περίπλοκο ζήτημα, καθώς εδώ δεν υπάρχουν εύκολες και γρήγορες απαντήσεις. Αυτό που πιθανόν θα πρέπει να γίνει είναι ο αριθμός των τραπεζών να συρρικνωθεί σε τρεις ή δύο, κι οι καταθέτες να τις διασώσουν μέσω μείωσης των καταθέσεων.

Δεν μπορώ να δω πώς οι πιστωτές θα συμφωνήσουν σε ένα νέο πρόγραμμα αναδιάρθρωσης του τραπεζικού τομέα, ειδικά για ποσά πέρα από τα € 53,5 δισ. που είναι υπό συζήτηση.
Και έπειτα υπάρχει και το θέμα της εμπιστοσύνης. Εμπιστεύονται οι πιστωτές τον κ. Τσίπρα στο να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις του; Το δημοψήφισμα κατέστρεψε κι αυτό το μικρό υπόλοιπο εμπιστοσύνης που είχε απομείνει στο πρόσωπό του. Η εμφάνιση του Έλληνα πρωθυπουργού στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την Τετάρτη έδειξε μάλιστα ότι οι μόνοι πολιτικοί που διάκεινται φιλικά απέναντί του ανήκουν είτε στην άκρα αριστερά είτε στην άκρα δεξιά.

Και τέλος, υπολογίστε και το ενδεχόμενο ενός πολιτικού ατυχήματος. Εάν η κ. Μέρκελ δεχτεί μια συμφωνία, η Bundestag θα ψηφίσει σχεδόν σίγουρα ναι. Αλλά θα ισχύσει αυτό και σε όλες τις άλλες πιστώτριες χώρες; Οι Ολλανδοί, όπως και οι Γερμανοί, είναι εξαιρετικά εχθρικοί έναντι ενός τρίτου πακέτου. Θα μπορούσε επίσης η φινλανδική βουλή να δεχτεί ένα τρίτο πρόγραμμα; Οι χώρες της Βαλτικής; Οι Σλοβάκοι; Ακόμη και στη Γερμανία, μια συμφωνία θα ήταν εξαιρετικά αμφιλεγόμενη. Τόσο το CDU της κ. Μέρκελ όσο και το SPD, το δεύτερο κόμμα του κυβερνώντος μεγάλου συνασπισμού, θα προτιμούσαν ένα Grexit.

Μια συμφωνία θα ήταν πολύ δύσκολο να εγκριθεί και από τους δύο. Η κ. Μέρκελ θα πρέπει να πάρει ένα μεγάλο πολιτικό ρίσκο. Σε περίπτωση που το πρόγραμμα αυτό εκτροχιαστεί, θα περάσει τα επόμενα δύο χρόνια ασχολούμενη με το ελληνικό ζήτημα, αντιμετωπίζοντας και την αυξανόμενη εχθρότητα στο δικό της κόμμα.

Ο λόγος που ακόμα δεν παίρνω τη συμφωνία ως δεδομένη είναι ότι, αν οι πιστωτές θέλουν να αποτύχει, θα βρουν έναν τρόπο. Μπορώ να καταλάβω γιατί όσοι παρατηρούν εκ του μακρόθεν είναι πιο αισιόδοξοι τώρα. Κοιτάζοντας όμως από κοντά, εξακολουθώ να βλέπω πολλές νάρκες εκεί έξω και πολλούς, οι οποίοι ανυπομονούν να ακούσουν ένα μεγάλο... μπαμ.

* Μετάφραση από το euro2day.gr