Ο κλειδοκράτορας της ρευστότητας

Είναι αυτός που σφίγγει και χαλαρώνει τη θηλιά, αυτός που βυθίζει και τραβά -για δυο-τρεις γρήγορες αναπνοές- το κεφάλι από το νερό, είναι ο φυσικός αυτουργός των πολλαπλών πνιγμών του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος, είναι ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι.

Οι μικρές ανάσες που προσφέρει στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα μέσω του μηχανισμού χορήγησης έκτακτης ρευστότητας (ELA) τους τελευταίους μήνες, η μειλίχια στάση του στις διαπραγματεύσεις της ελληνικής κυβέρνησης με τους θεσμούς, η άρνησή του να ακολουθήσει τη σκληρή ρητορική του διοικητή της Bundesbank Γενς Βάιντμαν και των άλλων «γερακιών» της ΕΚΤ, κάνουν αρκετούς να λένε ότι ο Ντράγκι είναι φίλος της Ελλάδας. Η αλήθεια είναι ότι ούτε φίλος είναι ούτε εχθρός. Ο «σούπερ Μάριο» είναι απλά ο κατάλληλος άνθρωπος, στην κατάλληλη θέση, για την κατάλληλη δουλειά. Αυτό ήταν άλλωστε πάντα.

Στην ελληνική υπόθεση είναι αναμφισβήτητα ο αυτουργός του στραγγίσματος της ρευστότητας, που αποτελεί και τον μεγαλύτερο μοχλό πίεσης των δανειστών προς την Αθήνα.

Πριν καλά καλά προλάβει να κάνει τα πρώτα βήματά της η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ο Ντράγκι, επικαλούμενος την εκπνοή του προγράμματος προσαρμογής και τη μη ύπαρξη νέου, ανέστειλε την εξαίρεση (waiver) που υπήρχε για την αποδοχή των ελληνικών ομολόγων από την ΕΚΤ ως εχέγγυου για τη χορήγηση ρευστότητας.

Εκλεισε έτσι μία από τις δύο βασικές στρόφιγγες χορήγησης ρευστότητας στο ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα περνώντας τη θηλιά γύρω από τον λαιμό της νέας κυβέρνησης. Αφησε μισάνοιχτη μόνο τη βάνα του έκτακτου μηχανισμού (ΕLA) από τον οποίο οι ελληνικές τράπεζες μπορούν να δανείζονται αλλά με πολύ υψηλότερο επιτόκιo.

Εκτοτε αποφασίζοντας αρχικά κάθε δύο εβδομάδες, αργότερα κάθε μία και τον τελευταίο καιρό σχεδόν κάθε μέρα, ελέγχει μέχρι σταγόνας το ρευστό που θα περάσει στο ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα, δημιουργώντας έτσι τεράστια πίεση στην κάλυψη των αναγκών του ελληνικού Δημοσίου. Στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής ο Ντράγκι έγκαιρα είχε αποκλείσει την Ελλάδα από το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.

Υπό κανονικές συνθήκες βέβαια η ΕΚΤ ως κεντρική τράπεζα της ευρωζώνης θα έπρεπε να είναι και κεντρική τράπεζα της Ελλάδας και ως τέτοια να μεριμνά με κάθε μέσο για τη διασφάλιση της ρευστότητας και της ομαλότητας στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα.

Η ιστορία όμως έχει δείξει ότι αυτό το εντελώς ανεξάρτητο ίδρυμα της ευρωζώνης, που δεν λογοδοτεί σε κανέναν, εξυπηρετεί συγκεκριμένες πολιτικές και συμφέροντα.

Τρανή απόδειξη, το αμφιλεγόμενο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης –της αγοράς δηλαδή κρατικών ομολόγων και άλλων τίτλων ύψους 1,1 τρισ. ευρώ από ιδιώτες- που προαναγγέλθηκε μετά βαΐων και κλάδων από τον Ντράγκι ως λύση για την αναθέρμανση της οικονομικής ανάπτυξης.

Ανάλογα προγράμματα εφάρμοσαν νωρίτερα και οι κεντρικές τράπεζες των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας δαπανώντας τρισεκατομμύρια. Οι οικονομίες τους όμως ύστερα από ένα ξέσπασμα επανέρχονται σήμερα σε ρυθμούς μετριότητας.

Από την άλλη πλευρά βέβαια η προαναγγελία αγορών κρατικών τίτλων από την ΕΚΤ τροφοδότησε εκτόξευση των τιμών και φούσκα στις αγορές των ομολόγων. Γνωρίζοντας ότι θα «πέσει» ένα τρισ. ευρώ, οι αγορές φούσκωσαν επί μήνες τις τιμές των ομολόγων.

Αποτέλεσμα, η ΕΚΤ να αγοράζει σήμερα υπερτιμημένους τίτλους επιβαρύνοντας τόσο τον ισολογισμό της όσο και τους Ευρωπαίους φορολογουμένους, ενώ την ίδια στιγμή κάποιες εταιρείες του χρηματοπιστωτικού τομέα ξεφορτώνονται σε καλή τιμή κάποια «βαρίδια» του χαρτοφυλακίου τους.

Στην Goldman Sachs

Η επιλογή αυτή δεν είναι βέβαια άσχετη με την πορεία του κυρίου Ντράγκι στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα. Μεταξύ 2002-2005 διετέλεσε αντιπρόεδρος της Goldman Sachs στην Ευρώπη.

Σύμφωνα με τη γαλλική Le Monde, η αμερικανική τράπεζα (γνωστή και ως Government Sachs) είχε φτιάξει ένα δίκτυο στη Γηραιά Ηπειρο, το οποίο όπως και στις ΗΠΑ είχε στόχο την ενίσχυση της επιρροής της σε κυβερνητικούς θώκους.

Ο Ντράγκι ήταν μέλος αυτού του δικτύου και ένας από τους βασικούς «μάγειρες» των περιβόητων swaps της Goldman που έκρυψαν μέρος από τα χρέη χωρών, όπως η Ελλάδα, προκειμένου να ενταχθούν στην ευρωζώνη.

Στο περιβόητο μαγείρεμα φέρεται ότι συμμετείχαν ακόμη ο πρώην πρόεδρος της ΤτΕ Λουκάς Παπαδήμος και ο Μάριο Μόντι που διετέλεσε σύμβουλος της Goldman. Αμφότεροι έγιναν πρωθυπουργοί λίγα χρόνια αργότερα στην εποχή των μνημονίων.

Συντάκτης: Μπάμπης Μιχάλης 

Πηγή: efsyn.gr