Η «Κρίση» προσγειώθηκε στη λεωφόρο Βουλιαγμένης

Εχει ενδιαφέρον να παρατηρήσει κανείς τις αντιδράσεις των ανθρώπων καθώς περνούν από τη λεωφόρο Βουλιαγμένης και αντικρίζουν το επιβλητικό γλυπτό «Κρίση» του Τάσου Νυφαδόπουλου. Μερικοί κοιτούν φευγαλέα, σχεδόν αμήχανα, διασχίζοντας τον δρόμο, άλλοι στέκονται και το παρατηρούν, κάποιοι κουνούν απλώς το κεφάλι, βυθισμένοι σε σκέψεις.
Ενας δείκτης, παρόμοιος με εκείνους του Χρηματιστηρίου, βρίσκεται σε πτωτική τροχιά προς το έδαφος, σχηματίζοντας στη βάση του ερείπια. Πάνω του, σαν σε μακάβρια τσουλήθρα, ένας άνδρας πέφτει κι εκείνος μαζί, ουρλιάζοντας. Ο συμβολισμός απλός και κατανοητός: άλλωστε, όπως μας είπε ο ίδιος ο 22χρονος καλλιτέχνης, η αμεσότητα και η εκφραστική καθαρότητα είναι ζητούμενο στη σημερινή τέχνη, η οποία καλείται να απαντήσει στη βαρβαρότητα που η συντριπτική πλειονότητα των συνανθρώπων μας βιώνει τα τελευταία χρόνια.

Η «Κρίση», που πήρε 1,5 χρόνο να κατασκευαστεί και παραχωρήθηκε δωρεάν στον Δήμο Ελληνικού-Αργυρούπολης, είναι ένα έργο συνταρακτικό· ανεξαρτήτως της καλλιτεχνικής του αξίας -που δεν είναι αμελητέα- το γλυπτό φιλοδοξεί να περιγράψει μια κοινωνική κατάσταση, ένα συλλογικό αίσθημα που δεν έχει προκύψει από μια σειρά θεωριών ή αφηγημάτων, αλλά από τραγικά βιώματα κι επομένως η ταυτότητά του δεν μπορεί παρά να είναι και η ίδια τραγική. Από την άλλη, η αίσθηση του σύγχρονου που εκπέμπει καθρεφτίζεται και στα υλικά κατασκευής του: ανθρακονήματα, ρητίνες, υαλοϋφάσματα, πολυεστέρας και σίδηρος.

«Το γλυπτό θέλει να εκφράσει την αγωνία και τον πόνο των ανθρώπων που βλέπουν τη ζωή τους να καταστρέφεται αλλά και να δείξει σεβασμό στους πολλούς που αυτοκτόνησαν», επισημαίνει ο Νυφαδόπουλος. Παρ’ όλα αυτά ο συμβολισμός δεν είναι μόνο μαύρος. «Η τάση του ανθρώπου να πηδήξει από τον δείκτη εμπεριέχει και την ελπίδα ότι μπορεί ίσως να καταφέρει να ξεφύγει. Το ίδιο και με την έκφραση του προσώπου που στη μια της πλευρά δείχνει αποφασιστικότητα», μας λέει ο νεαρός καλλιτέχνης, ο οποίος εκπροσωπεί και τη γενιά των πιο βαριά πληγέντων (και εν πολλοίς αθώων) της κρίσης.

Στο τυπικό ερώτημα για τον ρόλο της τέχνης σε τέτοιου είδους καταστάσεις, η απάντησή του είναι ξεκάθαρη και ελπιδοφόρα: «Κατά τη γνώμη μου η τέχνη πρέπει πάντα να βρίσκεται σε αλληλεπίδραση με την κοινωνία, να είναι κομμάτι της, όχι αποκομμένη από αυτή. Πρέπει ακόμα να θέτει ερωτήματα στον παρατηρητή και να τον προκαλεί σε αναλύσεις πέρα από όσα βλέπει».

Σε μια σύγχρονη εποχή -όχι μόνο στη χώρα μας- όπου κυρίαρχος ο ατομισμός έχει επεκταθεί σε μεγάλο βαθμό και στην τέχνη αποξενώνοντας τον καλλιτέχνη από το κοινωνικό και πολιτικό περιβάλλον, μια νέα γενιά δείχνει να ακολουθεί άλλο δρόμο. Ο Τάσος Νυφαδόπουλος προσπάθησε όπως μας είπε να αφήσει στην άκρη τις προσωπικές του απόψεις κι αντί αυτών, να μελετήσει με κάθε δυνατό τρόπο τον περίγυρο πριν δουλέψει το έργο του. Το αποτέλεσμα, που μπορεί να μην κοσμεί (με την κλασική έννοια), όμως σίγουρα υπενθυμίζει, αν μη τι άλλο τον δικαιώνει.

ΑΙΜΙΛΙΟΣ ΧΑΡΜΠΗΣ

Πηγή: kathimerini.gr