WWF: Κατεδάφιση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας

Οικοδομή υπεράνω κανόνων και περιορισμών, επενδύσεις άνευ κριτηρίων, νομιμοποίηση αυθαιρέτων, ακόμα και εντός προστατευόμενων περιοχών, φωτογραφικές διατάξεις, απαξίωση θεσμών, κρίση για τα υδάτινα οικοσυστήματα, απροστάτευτα δάση, καταδίκες της Ελλάδας για περιβαλλοντικές παραβάσεις αλλά και βελτιωμένη περιβαλλοντική πληροφόρηση και εγρήγορση καταγράφει στην ετήσια έκθεσή της η WWF Ελλάς. 

Κατά την περίοδο που καλύπτει η φετινή, 10η, έκθεση (Ιούλιος 2013 – Ιούνιος 2014) φάνηκε πως η περιβαλλοντικά ανεμπόδιστη ανάπτυξη μεγάλων επενδύσεων, κυρίως στον τομέα του τουρισμού, αποτελεί το νέο αναπτυξιακό πρόταγμα, στο οποίο όλα τα συναρμόδια υπουργεία καλούνται να αναπροσαρμόσουν τη νομοθεσία και τις πολιτικές τους. Επίσης ως πολιτικά δεδομένο αντιμετωπίζεται το «αναπτυξιακό» πρόσημο της οικοδομής νέων κτισμάτων και της νομιμοποίησης αυθαιρέτων, ακόμα και μέσα σε περιοχές που διέπονται από ειδικά προστατευτικά καθεστώτα.

“Η νομιμοποίηση των αυθαιρέτων, ακόμα και σε περιοχές που διέπονται από προστατευτικά καθεστώτα, όπως στο Εθνικό Πάρκο Σχοινιά, ή η προώθηση τουριστικών μονάδων σε περιοχές σαν την Κυπαρισσία, χώρο ωοτοκίας της θαλάσσιας χελώνας καρέτα- καρέτα, χαρακτηρίζουν το αναπτυξιακό μοντέλο της κυβέρνησης”, επισήμανε η Θεοδότα Νάντσου, υπεύθυνη πολιτικής για το περιβάλλον στο WWF, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου.

Η δασική, χωροταξική και πολεοδομική νομοθεσία υπέστησαν τα σημαντικότερα πλήγματα, τόνισε ο Δημήτρης Καραβέλλας, διευθυντής στο WWF, που ξεκίνησαν με την ψήφιση του πρώτου Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου το 2011. Επίσης, η υποβάθμιση της επιθεώρησης περιβάλλοντος, καθώς καταργήθηκε η ειδική υπηρεσία Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η αποψίλωση της περιβαλλοντικής διοίκησης, των δασαρχείων και άλλων καίριων θέσεων συντέλεσε στην περιβαλλοντική απορρύθμιση, τόνισε ο κ. Καραβέλλας.

Επιπλέον, η «ανασφάλεια δικαίου», μέσα από καταιγισμό φωτογραφικών διατάξεων σε άσχετα νομοσχέδια για νομιμοποίηση παρανομιών και διευκόλυνση συγκεκριμένων επενδύσεων αποτελεί μια ακόμα διαπίστωση, τόνισε. «Από την άλλη, αν κάποιος προσπαθήσει να στήσει μια περιβαλλοντικά φιλική και νόμιμη επένδυση, είναι σχεδόν αδύνατο με τους ασαφείς και δαιδαλώδεις κανονισμούς», συμπλήρωσε.

Τα βασικά συμπεράσματα της έκθεσης:

Οι τομείς που υπέστησαν τα σημαντικότερα πλήγματα, ώστε να διευκολυνθεί το αναπτυξιακό μοντέλο που περιγράφηκε προηγουμένως, ήταν:

- η δασική νομοθεσία

- η χωροταξική και πολεοδομική νομοθεσία

- η «κόκκινη γραμμή» νομιμοποίησης των αυθαιρέτων

- η ασφάλεια δικαίου, μέσα από καταιγισμό «φωτογραφικών» διατάξεων σε άσχετα νομοσχέδια για νομιμοποίηση παρανομιών και διευκόλυνση συγκεκριμένων επενδύσεων.

Δύο ακόμη σημαντικές αλλά και επώδυνες διαπιστώσεις είναι οι εξής:

Για δυο προηγούμενες καταδίκες, η ΕΕ παρέπεμψε εκ νέου τη χώρα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, εισηγούμενη μάλιστα δυσθεώρητα πρόστιμα. Επίσης, σημειώθηκαν και καταδίκες, όπως η πρόσφατη σχετικά με την απαράδεκτη «συγκατοίκηση» του εδώ και χρόνια παράνομου ΧΥΤΑ με τον διεθνώς προστατευόμενο βιότοπο της θαλάσσιας χελώνας Caretta caretta στη Ζάκυνθο.

Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η ανεπαρκής εφαρμογή της οδηγίας 2000/60/ΕΚ για τα νερά. Η κατάσταση των υδάτων στη χώρα, όπως καταγράφεται στα σχέδια διαχείρισης λεκανών απορροής της οδηγίας 2000/60/ΕΚ, προκαλεί ερωτήματα. Η οικολογική κατάσταση στα μισά σχεδόν από τα υδάτινα σώματα (48,85%), χαρακτηρίζεται – βάσει των σχεδίων διαχείρισης – ως μέτρια ή ελλιπής.

Επιπλέον, πάνω από το 1/3 (35,38%) των υδάτινων σωμάτων, χαρακτηρίζεται από «κατώτερη της καλής» χημική κατάσταση. Η ανησυχία εντείνεται, αν συνυπολογίσει κανείς πως σε ακόμη ένα πεδίο, η Ελλάδα στερείται των απαραίτητων στοιχείων για να εφαρμόσει τις οδηγίες: η χημική κατάσταση του 58,9% των υδάτινων σωμάτων και η οικολογική κατάσταση του 25%, αναφέρονται ως άγνωστες.

Πέραν των ανησυχητικών συμπερασμάτων, υπήρξαν και κάποιες – σποραδικές ως επί το πλείστον – θετικές εξελίξεις, οι οποίες αφορούσαν κυρίως στην εφαρμογή δεσμεύσεων της χώρας έναντι του κοινοτικού ή διεθνούς δικαίου ή τη βελτίωση των απορροφήσεων κοινοτικών κονδυλίων. Έτσι, σημειώθηκε σημαντική πρόοδος στην προώθηση της Εθνικής Στρατηγικής για τη Βιοποικιλότητα. Αντιμετωπίστηκαν επίσης, κάποια προβλήματα λειτουργίας των φορέων διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών.

Στα θετικά περιλαμβάνονται επίσης κάποιες σε νομολογιακό επίπεδο, με κυριότερη την απόφαση 24/2014 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας που κλείνει την πόρτα της νομιμότητας στο κεφάλαιο «εκτροπή του Αχελώου».

Δείτε εδώ ολόκληρη την έκθεση

Πηγή: enet.gr, με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ