4 ερωτήματα του αντιφασιστικού κινήματος

Με αφορμή τον αντιφασιστικό Σεπτέμβρη

Ένας χρόνος συμπληρώνεται από τη δολοφονία του αντιφασίστα μουσικού Παύλου Φύσσα από τάγμα εφόδου της Χρυσής Αυγής. Αυτός ο μήνας μπορεί να αποτελέσει πολιτικό ορόσημο για την αναβίωση του αντιφασιστικού κινήματος, πιάνοντας το νήμα από τις αντιφασιστικές κινητοποιήσεις του 2013 και ξεδιπλώνοντας το σε έναν πιο πλατύ αγώνα που δεν θα περιορίζεται τοπικά μόνο στο Κερατσίνι αλλά θα εκτείνεται και σε άλλες γειτονιές. Αυτός ο Σεπτέμβρης, για τους αντιφασίστες και τις αντιφασίστριες, δεν μπορεί να αποτελεί μια εθιμοτυπική «μαύρη επέτειο», αλλά να αποτελέσει ένα μήνα κορύφωσης του αντιφασιστικού αγώνα που το απόσταγμα του θα εμπνεύσει τοπικές πρωτοβουλίες ώστε να ανοίξουν δράσεις με τον δικό τους τρόπο.

Η συμμετοχή και και η δράση του κινήματος

Ο τρόπος με τον οποίο το αντιφασιστικό κίνημα συγκροτείται δεν μπορεί να μπει σε ένα φίλτρο και να απλώνεται με έναν αμιγώς όμοιο τρόπο. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται κάθε φορά να εξετάζουμε τις υποκειμενικές κοινωνικές συνθήκες που δρούμε σαν αντιφασίστες/ριες και αυτό μπορεί να διαφέρει από το επίπεδο συμμετέχω σε κάτι πραγματικά δικό μου από το “απλώς συμμετέχω”. Επειδή ακριβώς υπάρχουν και θα συνεχίσουν να υπάρχουν ενέργειες που ξεκινούν με την σφραγίδα κάποιου φορέα ή πολιτικού κόμματος που εμείς διαφωνούμε στις επιλογές του αλλά υπό συγκεκριμένες συνθήκες ορίζουν ένα κοινό επίδικο, όπως πχ η διοργάνωση μιας μεγάλης αντιφασιστικής γιορτής υπό την αιγίδα μιας δημοτικής αρχής που πρόσκειται στο ΠΑΣΟΚ είναι μια κίνηση που εμείς οφείλουμε να μην την απορρίψουμε a priori αλλά να την εξετάσουμε έχοντας ως βασικό σκεπτικό μας την κοινωνική χρησιμότητα. Αυτή η κοινωνική χρησιμότητα, βασίζεται πάνω σε δυο ανάγκες. Πρώτον στην ανάγκη αντιμετώπισης της φασιστικής απειλής και δεύτερον στην αντίληψη ότι ο κοινωνικά χρήσιμος αντιφασιστικός αγώνας εντάσσεται στο θετικό πρόταγμα για μια άλλη κοινωνία.

Η σημαντικότητα του αντιφασιστικού λόγου

Όσον αφορά την αντιμετώπιση των φασιστικών πρακτικών της Xρυσής Aυγής, θα πρέπει να συνομολογήσουμε ότι αυτή μπορεί να πραγματωθεί μέσα από την πράξη άλλα και μέσα από τον λόγο μας. Ωστόσο, το τελευταίο αξίζει περαιτέρω σχολιασμό. Πολλές φορές στους κόλπους της αριστεράς αναπτύσσεται ένας διάλογος που αφορά την υπεράσπιση του έθνους, της πατρίδας και άλλων κοινωνικών σχηματισμών που τουλάχιστον σε επίπεδο λόγου απέφευγε να χρησιμοποιεί. Όμως το τελευταίο διάστημα (βλέπε ΣΥΡΙΖΑ και neaellada) διαπιστώθηκε μια χαλαρή μετάβαση προς τον πατριωτικό λόγο εξαιτίας μιας ανάλυσης που ισχυρίζεται ότι δεν μπορούμε να αφήνουμε να καπηλεύονται οι φασίστες το έθνος και την πατρίδα μας. Αυτή η στρεβλή παραμυθία αποδομείται και από τις αφηγήσεις της αριστεράς που ορθά ορίζει τα συμφέροντα των από κάτω με ταξικό τρόπο και όχι με κριτήρια όπως η γλώσσα, τα έθιμα και η εθνική κουλτούρα, αλλά και έξω από αυτήν μέσω παραδειγμάτων. Η ΝΔ από την πλευρά της, προσπαθεί να πραγματοποιήσει μια άκρως συντηρητική στροφή, υιοθετώντας πολλές φορές το λόγο της ΧΑ ώστε να απορροφήσει ψηφοφόρους από εκείνη τη δεξαμενή, αυτή όμως η επιλογή της εν τοις πράγμασι δεν φαίνεται να τις χαρίζει τα επιθυμητά εκλογικά αποτελέσματα. Μια άλλη τρανταχτή περίπτωση είναι το ΛΑΟΣ που ναυάγησε εξαιτίας του ότι ακριβώς πατούσε σε δυο βάρκες, μεταξύ της ακροδεξιάς φασιστικής ιδεολογίας και του δεξιού νεοφιλελευθερισμού. Αντίστοιχα, ο ΣΥΡΙΖΑ αύξησε την εκλογική του δεξαμενή αξιοποιώντας τα δικά του πολιτικά εργαλεία και πραγματοποιώντας τις δικές του αναλύσεις για την κρίση, ενώ διόλου αυτό δεν σημειώθηκε όταν το προηγούμενο διάστημα επιχειρήθηκε να χρησιμοποιήσει μια περισσότερο «εθνική πολιτική».

Αντιφασισμός στην πράξη

Όσον άφορα τώρα την αντιφασιστική πάλη σε επίπεδο πρακτικής αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να περιορίζουμε τον ζωτικό χώρο των φασιστών με την ίδια μας την παρουσία και μέσα από την ίδια την αντιπαραθετική καθημερινή μας δουλειά και δράση. Αυτό μπορεί να ξεκινήσει ακόμη και από μικρές παρεμβάσεις μέχρι μαζικές αφισοκολλήσεις ή από μια συναυλία μέχρι την συγκρότηση αντιφασιστικών επιτροπών και δομών κοινωνικής αλληλεγγύης που συσπειρώνουν ανενεργά κομμάτια πληθυσμού. Αυτές οι κινήσεις καλό είναι να εξαρτώνται από την έμπνευση των ίδιων των αυτόνομων σχημάτων τα οποία είναι εκείνα που θα αποδομούν τα όποια ψευτοδιλήμματα αναπαράγονται όπως του τι αντιφασισμό θέλουμε (μαχητικό ή μη, θεσμικό ή κινηματικό). Είναι ακριβώς τέτοιο το εύρος των κοινωνικών παρεμβάσεων που μας χαρίζει ο αντιφασιστικός αγώνας που δεν μπορείς να προχωρήσεις με αφαιρέσεις κομματιών πληθυσμού αλλά μόνο με προσθέσεις.

Να προτάξουμε την δική μας κουλτούρα

Τέλος, είναι σπουδαίο να σημειώσουμε ότι ο αντιφασιστικός αγώνας είναι ένας αγώνας δημιουργίας και όχι αντεπίθεσης. Αυτό σημαίνει ότι δεν περιμένουμε την επιχείρηση της Xρυσής Aυγής ώστε εκφράσουμε την αντίθεση μας και να την αποκρούσουμε, αλλά είναι στοίχημα να μιλάμε εμείς για την δική μας αντίληψη μιας δημοκρατικής κοινωνίας με απελευθερωτικά χαραχτηριστικά. Για παράδειγμα, είναι σημαντικό να μιλάμε για ένα δημόσιο ανοιχτό σχολειό των αναγκών που παράγει τέχνες, σκέψη και ανησυχίες, από ένα σχολειό όπως το γνωρίζομαι δομικά έως τώρα με αντιφασιστικά αντανακλαστικά. Άρα, αν δεν μπορέσουμε εμείς σαν αντιφασίστριες/es να διαμορφώσουμε μια νέα δεξαμενή ιδεών και μια μήτρα νέων ανθρώπων, το μόνο που θα καταφέρουμε είναι να δημιουργήσουμε μια άλλη εκχυδαϊσμένη αντιφασιστική ταυτότητα όπως αυτές των οπαδών - χουλιγκάνων που κουβαλούν όλα τα ομοφοβικά, σεξιστικά, και άλλα στερεότυπα της κοινωνίας μας. Τουτέστιν, ο τραμπουκισμός των φασιστών/ριών δεν μπορεί να αντικατασταθεί από έναν τραμπουκισμό αντιφασιστών/ριών, αλλά από μια άλλη κατάσταση που λέγεται δημοκρατία και λούζει τον πλατύ μας αγώνα που συνδέει τον αντιφασισμό με τον αντικαπιταλισμό.

Χριστόφορος Σιμοτάς

Πηγή: epohi.gr