Απόφαση-Πρόκληση: Αμνηστία για τα χρέη των δήμων

«Πλυντήριο» για σπατάλες, ύποπτες συναλλαγές και παράνομο πλουτισμό από διοικήσεις και μέλη αμαρτωλών δημοτικών επιχειρήσεων συνιστά γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους που έκανε αποδεκτή το υπουργείο Οικονομικών με την οποία δίνεται «συγχωροχάρτι» για τις φορολογικές παραβάσεις και ασυλία έναντι οποιωνδήποτε κυρώσεων για χρέη στο Δημόσιο.

Η γνωμοδότηση, βασιζόμενη σε ερμηνεία φορολογικών διατάξεων, ορίζει ότι η διαγραφή των οφειλών των δημοτικών επιχειρήσεων στην Εφορία και στα ασφαλιστικά ταμεία και η μεταφορά τους στους οικείους δήμους συνεπάγεται ότι οι υπεύθυνοι των δημοτικών επιχειρήσεων δεν φέρουν καμία προσωπική ευθύνη για τυχόν πράξεις και παραλείψεις τους που οδήγησαν στην υπερχρέωση της επιχείρησης, αφού οι οφειλές διαγράφηκαν και μεταφέρθηκαν στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης με βάση νόμους του 2012 και του 2013.

Παραβάσεις

Στην ουσία δίνεται άφεση αμαρτιών για παραβάσεις που επισύρουν ακόμα και ποινικές διώξεις σύμφωνα με τον νόμο περί ληξιπρόθεσμων χρεών στο Δημόσιο και οι οφειλές φορτώνονται στις πλάτες των φορολογουμένων χωρίς αυτοί που τις δημιούργησαν να έχουν καμία επίπτωση.

Εντύπωση προκαλεί το σκεπτικό που αναπτύσσει το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους καθώς, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, η διαγραφή του χρέους των δημοτικών επιχειρήσεων και η επαναβεβαίωσή τους στους οικείους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης «συνιστά λόγο απόσβεσης της φορολογικής ενοχής συνολικά και αντικειμενικά, υπό την έννοια ότι απαλλάσσονται αυτής και τα δύο φορολογικά υποκείμενα, ήτοι η δημοτική επιχείρηση και ο διοικών αυτήν». Πλήρη απαλλαγή από κάθε προσωπική ευθύνη έχουν και οι δήμαρχοι που αναλαμβάνουν την εξόφληση των οφειλών των δημοτικών επιχειρήσεων.

Από την πλευρά της η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων καλεί όλες τις υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών να αποφύγουν οποιαδήποτε άλλη ερμηνεία που θα μπορούσε να μεταφέρει ευθύνη καταβολής των χρεών σε αυτούς που διοίκησαν τις δημοτικές επιχειρήσεις και προς αποφυγήν παρερμηνειών η γνωμοδότηση κοινοποιήθηκε στις εφορίες με εγκύκλιο που υπογράφεται από τη γενική γραμματέα Δημοσίων Εσόδων Κατερίνα Σαββαΐδου.

Βέβαια τα θεμέλια για τις χαριστικές αυτές ρυθμίσεις έβαλαν τα άρθρα 10 του ν. 4071/2012 και 77 του ν. 4170/2013 που προέβλεπαν τη διαγραφή των χρεών στην Εφορία και στο ΙΚΑ των δημοτικών επιχειρήσεων που πέρασαν στην περιφέρεια και τη μεταφορά τους στους οικείους ΟΤΑ και μάλιστα χωρίς τις προσαυξήσεις και τα πρόστιμα που είχαν επιβληθεί.

Παραθέτουμε ολόκληρη τη σχετική εγκύκλιο του υπουργείου Οικονομικών:

ΘΕΜΑ: «Κοινοποίηση της υπ' αριθμ. 49/2014 Γνωμοδότησης του ΝΣΚ σχετικά με τη συνυπευθυνότητα αναφορικά με τις οφειλές των δημοτικών επιχειρήσεων που εξοφλούνται από τους ΟΤΑ σύμφωνα με τον ν. 4071/2012».

Σας κοινοποιούμε την υπ' αριθμ. 49/2014 Γνωμοδότηση του ΝΣΚ (Τμήμα Α'), η οποία έγινε αποδεκτή από τον Γενικό Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, προς ενημέρωσή σας και ανάλογη εφαρμογή.

Με την ως άνω γνωμοδότηση έγιναν ομόφωνα δεκτά τα εξής:

Α. Η διαγραφή των οφειλών των δημοτικών επιχειρήσεων και η ταυτόχρονη βεβαίωση αυτών σε βάρος των οικείων ΟΤΑ, που θεσπίστηκε με τον ν. 4071/2012 (άρθρο 10), όπως συμπληρώθηκε με τον ν. 4170/2013 (άρθρο 77) συνεπάγεται και την απαλλαγή των διοικούντων τις δημοτικές επιχειρήσεις από την προσωπική και αλληλέγγυα ευθύνη τους. Τούτο διότι, αφού δεν υφίσταται η οφειλή στο όνομα του αρχικού υπόχρεου δεν μπορεί να υπάρχει στο όνομα του αλληλεγγύως υπόχρεου.

Διαγραφή οφειλών
Η διαγραφή των οφειλών που βεβαιώθηκαν ταμειακά αποτελεί διαγραφή του χρέους και επομένως δεν μπορεί να υφίσταται ευθύνη των διοικούντων τη δημοτική επιχείρηση, αφού ο αρχικός και κύριος υπόχρεος παύει να ευθύνεται.

Ετσι η διαγραφή του χρέους των δημοτικών επιχειρήσεων και η επαναβεβαίωσή τους στους οικείους ΟΤΑ συνιστά λόγο απόσβεσης της φορολογικής ενοχής συνολικά και αντικειμενικά, υπό την έννοια ότι απαλλάσσονται αυτής και τα δύο φορολογικά υποκείμενα, ήτοι η δημοτική επιχείρηση και ο διοικών αυτήν.

Επισημαίνεται ότι οι φορολογικές εν γένει διατάξεις οι οποίες οριοθετούν το φορολογικό υποκείμενο είναι αυστηρού δικαίου και ως εκ τούτου στενά ερμηνευτέες, με αποτέλεσμα η διοίκηση να υποχρεούται κατά την εφαρμογή των νόμων να προβαίνει σε στενή γραμματική ερμηνεία των φορολογικών διατάξεων, αποκλειομένης της διασταλτικής ερμηνείας ή της ανάλογης εφαρμογής.

Επομένως, τα φυσικά πρόσωπα που ήταν συνυπόχρεα με τις δημοτικές επιχειρήσεις για την εξόφληση των οφειλών, μετά την ισχύ των διατάξεων του ν. 4071/2012 και 4170/2013 δεν ευθύνονται για το ποσό της κύριας οφειλής.

Β. Ως προς το ζήτημα της ευθύνης των Δημάρχων των ΟΤΑ που αναλαμβάνουν την εξόφληση των οφειλών των δημοτικών επιχειρήσεων, δεν προκύπτει εκ του ν. 4071/2012 προσωπική και αλληλέγγυος ευθύνη αυτών.

Επίσης δεν προκύπτει ευθύνη των Δημάρχων από το άρθρο 50 του ν. 4174/2013, διότι δεν περιλαμβάνονται στα περιοριστικά αναφερόμενα στη διάταξη αυτή πρόσωπα.

Κυρώσεις για ληξιπρόθεσμα

Σύμφωνα με τον νόμο, οι ποινικές κυρώσεις για τα ληξιπρόθεσμα χρέη είναι οι εξής:

• Για χρέη από 5.000 - 10.000 ευρώ, φυλάκιση έως 1 έτος.

• Για χρέη πάνω από 10.000 - 50.000 ευρώ, φυλάκιση τουλάχιστον 6 μηνών.

• Για χρέη πάνω από 50.000 - 150.000 ευρώ, φυλάκιση τουλάχιστον 1 έτους.

• Για χρέη πάνω από 150.000 ευρώ, φυλάκιση τουλάχιστον 3 ετών. Οταν το ποσό εξοφληθεί μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης, σε οποιονδήποτε βαθμό, η πράξη μπορεί να κριθεί ατιμώρητη. Η ποινική δίωξη ασκείται με αίτηση του προϊσταμένου της ΔΟΥ ή του τελωνείου με πίνακα χρεών προς τον εισαγγελέα πρωτοδικών της έδρας τους.

Κατασχέσεις

Το Δημόσιο μπορεί να επιβάλλει κατασχέσεις και να εγγράφει υποθήκες σε περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη, να μη χορηγήσει αποδεικτικό ενημερότητας για τη διενέργεια ορισμένων πράξεων, να δώσει εντολή παρακράτησης μέρους ή του συνόλου της χρηματικής απαίτησης του οφειλέτη κατά τρίτων προσώπων, να προβεί σε συμψηφισμό των χρηματικών απαιτήσεων του οφειλέτη κατά του Δημοσίου και μέχρι του ύψους των ληξιπρόθεσμων χρεών του.

Κώστας Αντωνάκος
Πηγή: ethnos.gr