Αλλάζουν όλα με τη νέα ΚΑΠ στις επιδοτήσεις

100 εκατ. τον χρόνο έξτρα πριμ σε νέους αγρότες

Ριζικές αλλαγές στο καθεστώς των αγροτικών επιδοτήσεων περιλαμβάνει το νέο εθνικό σχέδιο για τη νέα ΚΑΠ, που την επόμενη εβδομάδα θα λάβει το πράσινο φως από την Κομισιόν για την εφαρμογή του.

Ο εθνικός φάκελος για τις άμεσες ενισχύσεις των Ελλήνων αγροτών προβλέπει τη διαίρεση της χώρας σε τρεις ζώνες (βοσκότοποι, εκτάσεις πολυετών και ετήσιων καλλιεργειών) με αναπροσαρμογές στις αξίες των ατομικών δικαιωμάτων, αλλά και πολύ ευνοϊκό καθεστώς για τους νέους αγρότες με ετήσιο πριμ 100 εκ. ευρώ μέχρι το 2020.

Συγκεκριμένα, προβλέπεται ότι οι νέοι αγρότες έως 40 ετών θα λαμβάνουν αυξημένο τσεκ κατά 25% σε σχέση με τους υπόλοιπους αγρότες που υπολογίζεται σε 50 εκ. ευρώ τον χρόνο από τη δέσμευση του 2% των κονδυλίων, ενώ θα μπει ανώτατο πλαφόν στις επιδοτήσεις και αναδιανεμητικό πριμ της τάξης των 50 εκ. ευρώ ετησίως μέχρι το 2020 για όσους νέους θέλουν να εισέλθουν στον πρωτογενή τομέα.

Οπως μας έχει αναφέρει ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Θανάσης Τσαυτάρης περί τους 19.000 νέους αγρότες θα ευνοηθούν από το 2% των κονδυλίων που θα δεσμευθούν για την ανανέωση του γεωργικού πληθυσμού, ενώ με το αναδιανεμητικό πριμ θα ανοίξουν οι πόρτες για χιλιάδες νέους που θα θελήσουν τα επόμενα χρόνια να δραστηριοποιηθούν στον πρωτογενή τομέα.

Το εθνικό σχέδιο για τη νέα ΚΑΠ που έδωσε προ ημερών στη δημοσιότητα ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης προβλέπει τη διαίρεση της χώρας σε τρεις ζώνες και τη κατανομή των άμεσων ενισχύσεων σε αυτές. Οι τρεις αυτές περιφέρειες θα είναι: Βοσκότοποι, γεωργικές εκτάσεις πολυετών καλλιεργειών και γεωργικές εκτάσεις ετήσιων καλλιεργειών και ο διαχωρισμός σχετίζεται με το παραγωγικό δυναμικό των εκτάσεων και την αξία της αγροτικής γης.

Πρόστιμα
Παράλληλα όμως επιβάλλονται πρόστιμα έως 50% σε όσους δεν τηρούν τους κανόνες για το λεγόμενο «πρασίνισμα», ενώ μπαίνει τέλος στις αδικίες του παρελθόντος με προοδευτική σύγκλιση της αξίας των δικαιωμάτων προς μια ενιαία τιμή που θα ολοκληρωθεί το 2019.

Μπαίνει φραγμός στις ενισχύσεις των μεγάλων εκμεταλλεύσεων με ανώτατο πλαφόν τις 150.000 ευρώ. Τα ποσά που θα προκύψουν από την περικοπή αυτή θα αναδιανεμηθούν στους νεοεισερχόμενους στον αγροτικό τομέα.

Ακόμα, προβλέπεται η εφαρμογή της εσωτερικής σύγκλισης με σταδιακή γραμμική προσαρμογή της αξίας των δικαιωμάτων των γεωργών. Οι ενισχύσεις των γεωργών θα συγκλίνουν προοδευτικά προς μία ενιαία τιμή εντός κάθε περιφέρειας που θα επιτευχθεί στο έτος 2019.

Το νέο εθνικό σχέδιο για τις άμεσες ενισχύσεις

1 Η χώρα θα διαιρεθεί σε 3 περιφέρειες

Το πρώτο βήμα της αρχιτεκτονικής είναι διαίρεση της χώρας σε περιφέρειες και η κατανομή του εθνικού φακέλου σε αυτές τις περιφέρειες. Λαμβάνοντας υπόψη την υφιστάμενη κατάσταση αλλά και τις μελλοντικές εξελίξεις προτείνεται, με βάση τον κύριο τύπο των αγροτικών συστημάτων, η διαίρεση σε:

• Βοσκότοπους.
• Γεωργικές εκτάσεις πολυετών καλλιεργειών.
• Γεωργικές εκτάσεις ετήσιων καλλιεργειών.

Ο διαχωρισμός είναι συμβατός τόσο με το παραγωγικό δυναμικό των εκτάσεων όσο και με την αξία της γης. Οι αξίες και η παραγωγικότητα των γαιών διαφέρουν σημαντικά μεταξύ τους. Οι βοσκότοποι της Ελλάδας είναι στην πλειονότητά τους (95%) φτωχά μη παραγωγικά εδάφη, δημόσιες εκτάσεις που ενοικιάζονται στους κτηνοτρόφους προς χαμηλό αντίτιμο. Αντίθετα οι αρόσιμες εκτάσεις των μονοετών καλλιεργειών και των πολυετών καλλιεργειών είναι ιδιόκτητες μεγαλύτερης παραγωγικότητας και με υψηλότερη αξία ενοικίου.

2 Εθνικό απόθεμα δικαιωμάτων

Προτείνεται η δέσμευση ποσοστού 2% του εθνικού μας φακέλου (προβλεπόμενο ανώτατο 3% από τον Κανονισμό) για τη δημιουργία εθνικού αποθέματος δικαιωμάτων. Τα δικαιώματα αυτά θα καλύπτουν τους νεοεισερχόμενους στη γεωργική δραστηριότητα.

3 Ο ορισμός του ενεργού αγρότη

Ενεργοί γεωργοί, βάσει του Κανονισμού, θεωρούνται τα φυσικά και νομικά πρόσωπα που ασκούν γεωργική δραστηριότητα στην εκμετάλλευσή τους εφόσον οι άμεσες ενισχύσεις αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 5% των συνολικών εσόδων τους.

Τα νομικά πρόσωπα των οποίων η γεωργία δεν αποτελεί την κύρια δραστηριότητα θα θεωρούνται ενεργοί γεωργοί εφόσον αντλούν τουλάχιστον το 1/3 των εσόδων τους από τη γεωργική δραστηριότητα.

Οσοι λαμβάνουν άμεσες ενισχύσεις έως 4.000 ευρώ ετησίως θεωρούνται ενεργοί γεωργοί και για τον λόγο αυτό δεν απαιτείται να πληρούνται οι παραπάνω προϋποθέσεις.

Δεν καταβάλλονται άμεσες ενισχύσεις κάτω των 250 ευρώ ετησίως ανά εκμετάλλευση για λόγους που έχουν σχέση με το κόστος λειτουργίας των εκμεταλλεύσεων και το δημοσιονομικό κόστος για τους ελέγχους και τις πληρωμές.

4 Κίνητρα για παραγωγή ψυχανθών

Οι συνδεδεμένες με την παραγωγή ενισχύσεις (δηλαδή επιδοτήσεις που δίνονται εφόσον υπάρχει παραγωγή προϊόντος, όπως στην περίπτωση του βαμβακιού και του ελαιόλαδου) που προβλέπονται από τον κανονισμό για μια σειρά τομείς είναι πολύ σημαντικές για τη διάρθρωση της αρχιτεκτονικής των επιδοτήσεων. Προβλέπεται οι συνδεδεμένες ενισχύσεις να ανέλθουν στο 7% του εθνικού φακέλου και για τα ψυχανθή επιπλέον 2%, προκειμένου να καλυφθεί το έλλειμμα στις ζωοτροφές. Τα προβλεπόμενα μέγιστα από τον κανονισμό είναι 8% και 2%.

5 Μπαίνει ανώτατο όριο στις ενισχύσεις

Η μείωση των ενισχύσεων των μεγάλων εκμεταλλεύσεων θεωρείται λογική για την Ελλάδα που διαθέτει πολλούς μικρούς δικαιούχους, οι οποίοι έχουν ανάγκη τις ενισχύσεις για την επιβίωση Προτείνεται η μείωση του 100% των ενισχύσεων πάνω από 150.000 ευρώ των εκμεταλλεύσεων (π.χ. μια εκμετάλλευση που θα της υπολογιστούν δικαιώματα 157.000 ευρώ θα λάβει τελικά 150.000 ευρώ). Τα ποσά που θα προκύψουν από αυτήν τη διαδικασία θα αναδιανεμηθούν στις μικρές εκμεταλλεύσεις.

6 Σύγκλιση των ενισχύσεων σε ενιαία τιμή

Προτείνεται η εφαρμογή της εσωτερικής σύγκλισης με σταδιακή γραμμική προσαρμογή της αξίας των δικαιωμάτων των γεωργών. Οι ενισχύσεις των γεωργών συγκλίνουν προοδευτικά προς μία ενιαία τιμή εντός κάθε περιφέρειας που θα επιτευχθεί το έτος 2019. Επισημαίνεται ότι η «πράσινη ενίσχυση» δεν υπόκειται σε σύγκλιση και αντιστοιχεί σε 30% του εθνικού φακέλου. Με αυτό το σενάριο, η αρχική αξία δικαιώματος του 2015 υπολογίζεται αφού προσαρμοστούν οι αξίες δικαιωμάτων του 2014 στον νέο εθνικό φάκελο, την αρχιτεκτονική και την κατανομή των κονδυλίων στις περιφέρειες. Η ετήσια προσαρμογή γίνεται γραμμικά, ισόποσα ανά έτος.

7 Εξτρα μπόνους για «πράσινες» καλλιέργειες

Ο κανονισμός αναφέρει ότι το 30% των ενισχύσεων θα εξαρτάται από τα μέτρα που παίρνονται για τη φροντίδα του περιβάλλοντος. Πρακτικά το μπόνους αυτό θα αθροίζεται επί της βασικής ενίσχυσης και θα είναι ενσωματωμένη στα δικαιώματα.

Τα μέτρα αυτά θα είναι υποχρεωτικά και αν δεν εφαρμόζονται τα πρόστιμα για τους γεωργούς θα υπερβαίνουν το 50% της συνολικής ενίσχυσης και θα φτάνουν μέχρι και το σύνολο της ενίσχυσης.

8 Προϋπόθεση για εξαίρεση από το πρόστιμο

Προτείνεται οι γεωργοί με ποσό ενίσχυσης έως 1.250 ευρώ ως ανώτατο όριο να ενταχθούν αυτόματα στο καθεστώς των μικρών γεωργών, αφού υπολογιστεί η συνολική αξία των ενισχύσεων τους κατά το πρώτο έτος εφαρμογής της νέας ΚΑΠ.

Ετσι, θα εξαιρούνται από τις απαιτήσεις του «πρασινίσματος» και τους δειγματοληπτικούς ελέγχους πολλαπλής συμμόρφωσης. Υποχρεούνται όμως να τηρούν τις υποχρεώσεις της πολλαπλής συμμόρφωσης.

Οι εν λόγω γεωργοί θα μπορούν να απενταχθούν χωρίς όμως κατόπιν να έχουν δικαίωμα επανένταξης στο καθεστώς.

9 Κίνητρα στους νέους γεωργούς

Η δράση των νέων γεωργών ηλικίας κάτω των 40 ετών στοχεύει στην ανανέωση του γεωργικού πληθυσμού που έχει ανάγκη η ελληνική ύπαιθρος. Προτείνεται η εφαρμογή με προσαύξηση 25% επί της αξίας των δικαιωμάτων ενισχύσεων για μια πενταετία και για γεωργούς κάτω των 40 ετών. Προϋπολογίζεται 2% του εθνικού φακέλου για το συμπλήρωμα αυτό το οποίο θα καλύψει περίπου περίπου 88.000 εκτάρια.

10 Ενίσχυση σε ειδικές περιοχές

Προβλέπονται ενισχύσεις σε περιοχές με φυσικούς περιορισμούς, ώστε να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα κάποιων οριακών γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Προβλέπεται η ενίσχυση αυτή να χρησιμοποιηθεί για την αναπλήρωση του εισοδήματος των εκμεταλλεύσεων που βρίσκονται σε τέτοιες περιοχές και καταγράφουν απώλειες μεγαλύτερες από 40% των άμεσων ενισχύσεων το 2015 σε σχέση με το 2010. Επίσης προτείνεται η πλήρης αξιοποίηση της συμπληρωματικότητας με το πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης και η μεταφορά τμήματος των πόρων (40 εκατ. ευρώ ετησίως) για την πρώην εξισωτική αποζημίωση από το δεύτερο στον πρώτο πυλώνα με σκοπό την ενιαία και καλύτερη αξιοποίησή τους.

ΚΩΣΤΑΣ ΝΑΝΟΣ
Πηγή: ethnos.gr