Ρύθμιση σωτηρία για τους δανειολήπτες

ΟΛΗ Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΓΙΑ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΑ, ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΑ, ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ

Με τρόπο που διευκολύνει την εξόφληση των οφειλών αντιμετωπίζονται όσα νοικοκυριά αδυνατούν να ανταποκριθούν στις δανειακές υποχρεώσεις τους. Η εξόφληση θα γίνεται με μικρότερες και λιγότερο επαχθείς δόσεις, μεγαλύτερης διάρκειας. Το υπουργείο Ανάπτυξης προσδιόρισε τις κατά περίπτωση «εύλογες δαπάνες διαβίωσης», οι οποίες θα λαμβάνονται υποχρεωτικά υπόψη από τις τράπεζες για τη ρύθμιση των δανείων.

Το σινιάλο για την έναρξη γενναίων ρυθμίσεων στα τραπεζικά δάνεια νοικοκυριών κι επιχειρήσεων με μικρότερες δόσεις, επιτρέποντας και την αξιοπρεπή διαβίωση των δανειοληπτών, έδωσαν χθες η κυβέρνηση και η Τράπεζα της Ελλάδος. Η ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης ανακοίνωσε το ύψος και το είδος των «εύλογων δαπανών διαβίωσης» ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού.

Πρόκειται για έναν «μπούσουλα», όπως είπε χαρακτηριστικά ο υπουργός Κωστής Χατζηδάκης, ώστε οι τράπεζες και οι δανειολήπτες να συνεννοούνται και να προχωρούν σε διευθέτηση των οφειλών με τέτοιο τρόπο ώστε οι οικογένειες να μην ασφυκτιούν. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με έρευνα που έκανε η ΕΛΣΤΑΤ σε 3.577 νοικοκυριά, κατέγραψε τα έξοδα που χρειάζονται για να ζήσουν. Πρόκειται για καθαρά ποσά, δηλαδή όπως προκύπτουν μετά την αφαίρεση φόρων και εισφορών.

Σύμφωνα με τις απαντήσεις που έδωσαν:

1. Ενας ενήλικας ξοδεύει τον μήνα από 537 μέχρι 682 ευρώ.

2. Ενα ζευγάρι δαπανά μηνιαίως από 906 έως 1.160 ευρώ.

3. Ενα ζευγάρι με ένα παιδί δαπανά από 1.126 μέχρι 1.440 ευρώ.

4. Ενα ζευγάρι με δύο παιδιά δίνει κάθε μήνα από 1.347 μέχρι 1.720 ευρώ.

5. Μία οικογένεια με τρία παιδιά δαπανά από 1.568 ευρώ μέχρι 2.000 ευρώ.

Το ύψος και το εύρος των δαπανών καθορίζονται από τέσσερις ομάδες:

1η ομάδα: Αφορά τις πιο βασικές δαπάνες για τη διαβίωση του νοικοκυριού, στις οποίες περιλαμβάνονται η διατροφή, η ένδυση και η υπόδηση, τα λειτουργικά έξοδα κατοικίας, η μετακίνηση, η επισκευή και η συντήρηση επίπλων και οικιακού εξοπλισμού, τα είδη οικιακής κατανάλωσης και ατομικής φροντίδας, η ενημέρωση και η μόρφωση, οι υπηρεσίες τηλεφωνίας και ταχυδρομείων, τα είδη και οι υπηρεσίες υγείας, οι υπηρεσίες εκπαίδευσης, οι υπηρεσίες κοινωνικής προστασίας και οι οικονομικές υπηρεσίες. Γι' αυτήν ο μέσος όρος ανεξάρτητα από τη σύνθεση του νοικοκυριού έχει υπολογιστεί στα 1.166€.

2η ομάδα: Περιλαμβάνει επιπλέον δαπάνες εστίασης. Η μέση δαπάνη μαζί και με τη συγκεκριμένη κατηγορία αυξάνεται στα 1.311 ευρώ.

3η ομάδα: Περιλαμβάνει επιπλέον διαρκή αγαθά και συσκευές. Τα μέσα έξοδα τον μήνα ανεβαίνουν και με αυτά τα προϊόντα στα 1.393 ευρώ μηνιαίως.

4η ομάδα: Περιλαμβάνει επιπλέον δαπάνες για κατανάλωση αλκοολούχων ποτών και καπνού, αεροπορικές μετακινήσεις, τουριστικές υπηρεσίες και υπηρεσίες αναψυχής, πολιτισμού και αθλητισμού. Μαζί με τις προηγούμενες τρεις ομάδες η μέση μηνιαία δαπάνη αυξάνεται στα 1.507 ευρώ.

Ετσι οι δανειολήπτες που θέλουν να ρυθμίσουν το δάνειό τους, είτε επειδή βλέπουν πως θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα συνεπούς πληρωμής είτε επειδή αυτό είναι ήδη ληξιπρόθεσμο, μπορούν με αυτούς τους πίνακες, τους οποίους οι τράπεζες δεσμεύονται να εφαρμόσουν, να ζητήσουν ρυθμίσεις με τρόπο που να δίνουν μία μικρή δόση και να τους μένουν και τα απαραίτητα χρήματα για να ζουν αξιοπρεπώς.

Οι τράπεζες μπορούν να προτείνουν άλλου είδους ρυθμίσεις, π.χ. πάγωμα δόσεων.

Γι' αυτόν τον λόγο πέρα από τις δαπάνες διαβίωσης, που αποτελούν κριτήριο, θα συνυπολογίζουν:

• Την οικονομική κατάσταση.
• Το συνολικό ύψος και τη φύση των χρεών.
• Την τρέχουσα ικανότητα αποπληρωμής.
• Το ιστορικό οικονομικής συμπεριφοράς.
• Και την προβλεπόμενη και αναμενόμενη ικανότητα αποπληρωμής του δανειολήπτη.

Το νέο μοντέλο ρύθμισης δανείων θα τρέξει υποχρεωτικά από την 1η Ιανουαρίου του 2015, αν και μπορεί να εφαρμοστεί πιλοτικά από το καλοκαίρι.

Βασικό κριτήριο ο συνεργάσιμος δανειολήπτης

Ενα άλλο βασικό κριτήριο για την ένταξη του οφειλέτη σε ευνοϊκές ρυθμίσεις δανείων είναι να είναι συνεργάσιμος. Αυτός, σύμφωνα με τον ορισμό που έχει δώσει το κυβερνητικό συμβούλιο διαχείρισης ιδιωτικού χρέους, θα πρέπει να:

• Είναι διαθέσιμος σε επικοινωνία με τον δανειστή, να παρέχει πλήρη και επικαιροποιημένα στοιχεία επικοινωνίας προς τον δανειστή και να προβαίνει σε ορισμό συγγενικού ή φιλικού προσώπου ως αντικλήτου επικοινωνίας για περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης.

• Απαντά σε ανακοινώσεις και επιστολές του δανειστή με κάθε πρόσφορο μέσο, εντός μίας εβδομάδας.

• Προβαίνει σε πλήρη και ειλικρινή γνωστοποίηση πληροφοριών προς τον δανειστή, αναφορικά με την τρέχουσα οικονομική του κατάσταση, εντός 15 ημερών από την ημέρα μεταβολής τους.

• Προβαίνει εκουσίως σε πλήρη και ειλικρινή γνωστοποίηση πληροφοριών προς τον δανειστή, οι οποίες θα έχουν σημαντικές επιπτώσεις στη μελλοντική οικονομική του κατάσταση, εντός 15 ημερών από την ημέρα που θα περιέλθουν σε γνώση του (π.χ. πλήρωση προϋποθέσεων λήψης επιδόματος, εμφάνιση νέων περιουσιακών στοιχείων που θα περιέλθουν στην κυριότητά του, π.χ. κληρονομιά κ.λπ., ανακοινώσεις απόλυσης, καταγγελίες μισθώσεων κ.λπ.), σε εξαιρετικές περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης. Σε αυτή την περίπτωση τού χορηγείται τρίμηνη περίοδος χάριτος.

Τρία μοντέλα ρυθμίσεων από τις τράπεζες

Με πυξίδα τις ελάχιστες δαπάνες διαβίωσης, οι τράπεζες θα ξεκινήσουν από τις αρχές του καλοκαιριού να προχωρούν στις νέου τύπου ρυθμίσεις για τα δάνεια νοικοκυριών και επιχειρήσεων, καθυστερούμενα και μη.

Σήμερα ολοκληρώνεται και η δημόσια διαβούλευση για τους κανόνες που εισάγει ο Κώδικας Δεοντολογίας τραπεζών και δανειοληπτών.

Βασικό χαρακτηριστικό των νέων ρυθμίσεων θα είναι ο μακροχρόνιος σχεδιασμός, καθώς το μεγάλο ζητούμενο είναι κάθε δάνειο που ρυθμίζεται να εξυπηρετείται σε βάθος χρόνου και να μη «σκάει» εκ νέου μετά την πάροδο 6 μηνών.

Και ακόμα θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι «κόκκινες» οφειλές στα δάνεια των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων έχουν ξεπεράσει τα 70 δισ. ευρώ. Πιο συγκεκριμένα, οι νέες ρυθμίσεις στις οποίες θα προχωρούν οι τράπεζες προσφέρουν στον δανειολήπτη τη δυνατότητα:

• Καταβολής μικρότερης δόσης, μείωσης του επιτοκίου, περιόδου χάριτος, προσωρινής αναβολής πληρωμής των δόσεων, επιμήκυνσης της διάρκειας αποπληρωμής, διαμονής στο σπίτι που έχει αποκτηθεί με στεγαστικό, έναντι ενοικίου.

Σύμφωνα με τον Κώδικα Δεοντολογίας υπάρχουν τρία μοντέλα ρυθμίσεων που προσφέρουν πολλαπλές επιλογές.

Το εισόδημα
Οι επιλογές αυτές θα πρέπει να «κουμπώνουν» και με το διαθέσιμο εισόδημα του κάθε νοικοκυριού (ανάλογα με τα μέλη του), ώστε να εξασφαλίζεται η αξιοπρεπής διαβίωσή του, ενώ θα πρέπει να ρυθμιστούν με τέτοιον τρόπο οι καταβολές προς τις τράπεζες, ώστε τα δάνεια να είναι «βιώσιμα» και να εξυπηρετούνται κανονικά σε βάθος χρόνου.

Για παράδειγμα, στις βραχυπρόθεσμες λύσεις ρύθμισης, που η διάρκειά τους δεν ξεπερνά τα 5 χρόνια, προβλέπεται π.χ. η πληρωμή μόνο τόκων για διάστημα που θα συμφωνήσει ο δανειολήπτης με την τράπεζα (μπορεί να είναι και 36 μήνες) ή η καταβολή μειωμένης τοκοχρεολυτικής δόσης ή η περίοδος χάριτος.

Σε περίπτωση που ο δανειολήπτης συμφωνήσει με την τράπεζα λύσεις ρύθμισης που η διάρκειά τους υπερβαίνει την 5ετία, μπορεί να πετύχει τη μείωση του επιτοκίου του ή του συμβατικού περιθωρίου.

Επίσης μπορεί να αλλάξει το επιτόκιό του από σταθερό σε κυμαινόμενο ή το αντίστροφο, να παρατείνει τη διάρκεια αποπληρωμής του δανείου του, χαμηλώνοντας έτσι τη μηνιαία δόση.

Ακόμα μπορεί να «πακετάρει» διάφορες οφειλές από καταναλωτικά δάνεια και κάρτες σε ένα δάνειο, και με την εγγραφή προσημείωσης σε ακίνητο να πετύχει ευνοϊκό επιτόκιο και μεγάλη διάρκεια αποπληρωμής.

Τέλος, στις λύσεις οριστικής διευθέτησης προβλέπεται και η μετατροπή του δανείου σε χρηματοδοτική μίσθωση.

Στην περίπτωση αυτή ο δανειολήπτης μεταβιβάζει την κυριότητα του ακινήτου στην τράπεζα και υπογράφει μια σύμβαση χρηματοδοτικής μίσθωσης, για ελάχιστη χρονική διάρκεια που είναι συνήθως τα 5 χρόνια. Δηλαδή μπορεί να μένει στο σπίτι του ως ενοικιαστής.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΟΛΩΝΑΣ - ΕΦΗ ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΟΥ

ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ
Γιώργος Στεργίου

Εισηγητής του σχεδίου
Ο Γιώργος Στεργίου είναι ο γενικός γραμματέας Καταναλωτή του υπουργείου Ανάπτυξης που χειρίστηκε το θέμα του νέου τρόπου ρύθμισης των δανείων.

Είναι από τους έμπιστους και για πολλά χρόνια στενός συνεργάτης του υπουργού Κωστή Χατζηδάκη. Βρίσκεται από το 2009 στο «τιμόνι» της εποπτείας του καταναλωτή κι έφτιαξε μία ομάδα τεχνοκρατών ηλικίας το πολύ 30 με 32 ετών, οι οποίοι μελέτησαν το λεγόμενο ιρλανδικό μοντέλο διευθέτησης οφειλών προς τις τράπεζες και εισηγήθηκαν την εφαρμογή του και στη χώρα μας.

Ο κ. Στεργίου, που είναι επιφορτισμένος και με τις αρμοδιότητες του γενικού γραμματέα Βιομηχανίας, ήταν κι ο άνθρωπος που «έτρεξε» και το «καυτό» θέμα των πλειστηριασμών της κύριας κατοικίας. Ο ίδιος και η ομάδα του προετοίμασαν όλο το διαπραγματευτικό πακέτο της χώρας, όπως και τώρα επιμελήθηκαν από την πλευρά της κυβέρνησης το σχέδιο για τις «εύλογες δαπάνες διαβίωσης», καθώς και τα κριτήρια του «συνεργάσιμου δανειολήπτη».

Ο γενικός γραμματέας Καταναλωτή χαίρει και της εμπιστοσύνης του υπουργού Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα με αποτέλεσμα στο Κυβερνητικό Συμβούλιο Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους να ορίσει τον κ. Στεργίου ως επικεφαλής της ομάδας υποστήριξης του σχεδίου ρύθμισης των δανείων.

Πηγή: ethnos.gr