Η Ελλάδα «ξαναπληγώνει» τα παιδιά της

Ενας στους τέσσερις θέλει να μεταναστεύσει σε ευρωπαϊκή χώρα.

Τέλη του 2010, το 10% του επιστημονικού δυναμικού (120.000 άνθρωποι) βρισκόταν εκτός Ελλάδας * Την τετραετία 2007-2011, οι μετανάστες από την Ελλάδα αυξήθηκαν 73% * 6.000 Ελληνες γιατροί μόνο στη Γερμανία. Ούτε ένας ούτε δύο, αλλά χιλιάδες Ελληνες εκφράζουν την πρόθεση να μεταναστεύσουν. Και πολλοί είναι αυτοί που το έχουν ήδη πράξει. Οι περισσότεροι φεύγουν μόνο με μία βαλίτσα στο χέρι. Μόνο και μόνο για να δραπετεύσουν από τη φτώχεια και το κοινωνικό αδιέξοδο που μας επέβαλε το Μνημόνιο.  

Δεν έχουν όμως όλοι οι Ελληνες μετανάστες την ίδια τύχη και δυστυχώς σε αρκετές περιπτώσεις η χώρα μας, διά των επίσημων φορέων της στο εξωτερικό, τους γυρνά την πλάτη! Καταγγελίες αναφέρουν πως ορισμένοι αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο που εδώ στη χώρα μας αντιμετωπίζεται ένας φτωχός και άνεργος μετανάστης.

Από την άλλη, βέβαια, ουκ ολίγοι συμπατριώτες μας κατάφεραν να ανασάνουν οικονομικά με έναν σημαντικό μισθό και σπουδαίες παροχές στη χώρα όπου μετανάστευσαν. Η έρευνα της «Κ.Ε.» είναι αποκαλυπτική. Οσο για τη ζωή μακριά από την πατρίδα, συνήθως έχει γεύση πικρή...

Στο σταθμό του Μονάχου έχει ξεμείνει ένα ζευγάρι Ελλήνων γύρω στα πενήντα με κάτι βαλίτσες κι ένα ελληνογερμανικό λεξικό. Δεν γνωρίζουν τη γλώσσα. Δεν έχουν πού να μείνουν. Μετανάστες της κρίσης. Απόγνωση... 

Η Αννα τούς συναντά και σπεύδει να τους βοηθήσει απευθύνοντας έκκληση σε άλλους Ελληνες που έχουν μεταναστεύσει όπως και η ίδια στο Μόναχο. Απευθύνεται και στην ορθόδοξη εκκλησία εκεί. «Κάντε κάτι έτσι ώστε οι άνθρωποι να γυρίσουν στην Ελλάδα, διότι εμείς δεν μπορούμε να κάνουμε απολύτως τίποτα και εδώ δεν υπάρχει κάτι...». Αυτό της είπαν. Της έκλεισαν και το τηλέφωνο.

Οι Ελληνες μετανάστες όχι μόνον στη Γερμανία -αλλά και σε άλλες χώρες- πολλές φορές αντιμετωπίζονται ως παρίες. Φυσικά όχι όλοι. Η «Κ.Ε.», ανοίγοντας το φάκελο των μεταναστών της κρίσης, έχει πολλές πικρές ιστορίες να διηγηθεί.

Η Γερμανία παραμένει ο δέκτης του μεγαλύτερου μεταναστευτικού κύματος από την Ελλάδα. Η Ομοσπονδία Στατιστικής Υπηρεσίας πιστοποιεί πως το 2012 εγκαταστάθηκαν εκεί 34.000 Ελληνες ενώ το 2011, 23.800. Πόσοι βρήκαν δουλειά; Αρκετοί. Ωστόσο έχει ενδιαφέρον το στοιχείο του ΟΟΣΑ: το 50% όσων έφυγαν για Γερμανία το 2011, επέστρεψαν πίσω το 2012 ή γιατί δεν βρήκαν δουλειά ή γιατί δεν άντεξαν εκεί.

Οπως και να 'χει, η Eurostat εκτιμά πως το 2012 ο πληθυσμός της χώρας μας μειώθηκε κατά 5,5%. Τον περασμένο Γενάρη η Ελλάδα βρισκόταν στην τέταρτη θέση μεταξύ των χωρών με τη μεγαλύτερη μείωση πληθυσμού.

Οι εκτιμήσεις αναφέρουν πως οι Ελληνες «αποχωρήσαντες» την τελευταία τριετία αγγίζουν το 1,4 εκατομμύριο. Οσο γι' αυτούς που θέλουν να φύγουν, οι καταγραφές είναι αποκαλυπτικές. Χαρακτηριστική η επισήμανση σε συνέδριο του επίκουρου καθηγητή Παντείου και γενικού γραμματέα του υπουργείου Εσωτερικών, Αγγελου Συρίγου: «Υπάρχει μια σύγχυση μεταξύ της εκδήλωσης ενδιαφέροντος και της πραγματικής εκροής, ειδικά για την Αυστραλία και τον Καναδά, όπου οι βίζες τους τελευταίους μήνες δεν ξεπερνούν τις 150 για κάθε χώρα, ενώ οι αιτήσεις ξεπέρασαν τις 10.000». Η πρόθεση φυγής έχει καταγραφεί και σε έρευνα της Ε.Ε.: ένας στους τέσσερις Ελληνες θέλει να μεταναστεύσει σε κάποια άλλη ευρωπαϊκή χώρα.

Εκτός της Γερμανίας κορυφαίοι προορισμοί παραμένουν οι Αμερική, Αυστραλία, Καναδάς, Αλβανία, Τουρκία, Βρετανία, Κύπρος, Ισραήλ, Βέλγιο. Πλέον, όμως, η ατζέντα περιλαμβάνει και Αρμενία, Βραζιλία, Χιλή, Τσεχία, Εκουαδόρ, Γεωργία, Ιαπωνία, Καζακστάν, Μεξικό, Περού, Φιλιππίνες, Βενεζουέλα κ.τ.λ.

Αυτό που διαπιστώσαμε είναι πως οι Ελληνες αντιμετωπίζονται με τη λογική των «δύο ταχυτήτων» στις νέες πατρίδες και πως όσο το ποσοστό μετανάστευσης αυξάνει τόσο φυτρώνουν σαν τα μανιτάρια «γραφεία ευρέσεως εργασίας στο εξωτερικό» τα οποία δυστυχώς πουλάνε «φύκια για μεταξωτές κορδέλες» ρουφώντας και την τελευταία ελπίδα ενός ανθρώπου που μάχεται να σώσει τη ζωή του.

Οταν είσαι απελπισμένος και ψάχνεις διαφυγή, μια πινακίδα με την ένδειξη «Βρες δουλειά στο εξωτερικό τώρα», λειτουργεί μεθυστικά. Ρωτάς: Πώς θα βρω δουλειά στο εξωτερικό; Σου απαντούν: «...Αν ενδιαφέρεσθε να δουλέψετε στην Αγγλία, στείλτε το βιογραφικό σας στα αγγλικά στο... για να το προωθήσουμε σε Αγγλους εργοδότες. Δεν χρεώνεστε τίποτε μέχρι να πάρετε την πρώτη σας πληρωμή. Η χρέωση για την εύρεση εργασίας είναι το πρώτο σας μηνιάτικο πληρωτέο σε τρεις μηνιαίες δόσεις για να μη βρεθείτε σε οικονομική δυσχέρεια...»

Μετανάστες στην καρδιά της Ευρώπης!

Οι Ελληνες του Βελγίου φτάνουν τους 45.000. Η πολιτική της χώρας, ειδικά τον τελευταίο καιρό, λέγεται πως έχει σκληρύνει κυρίως απέναντι σε Ελληνες και Ισπανούς που φτάνουν άνεργοι στη χώρα. 

Ο Λάζαρος Παναγιωτίδης ζει στις Βρυξέλλες τα τελευταία έξι χρόνια. «Οσοι έρχονται και ψάχνουν για δουλειά αντιμετωπίζονται με ρατσισμό», καταγγέλλει και εξηγεί πως αρκετοί Ελληνες αντιμετωπίζονται απαξιωτικά από τις υπηρεσίες του κράτους: «Οποιος δεν εργάζεται δεν έχει θέση σ' αυτό το κράτος». Οι καταγγελίες του Λ. Παναγιωτίδη είναι σοβαρές. «Σε ένα συμπατριώτη μας του μήνυσαν να φύγει από τη χώρα μέσα σε 30 ημέρες», υποστηρίζει και επισημαίνει: «Αν δεν έχεις δουλειά στις Βρυξέλλες, σε θεωρούν λαθραίο». Τον ρωτάμε αν υπάρχει κάποιου είδους συμπαράσταση από την πρεσβεία μας εκεί. Απαντά: «Κανείς δεν ασχολείται μαζί μας». Και ο ίδιος, όμως, έχει μια πικρή ιστορία να διηγηθεί για τον τρόπο που αντιμετωπίστηκε όχι από Βέλγους, αλλά από Ελληνα εργοδότη στις Βρυξέλλες: «Παλιά δούλευα σε έναν Ελληνα ο οποίος με εκμεταλλεύτηκε. Δούλευα 13 ώρες ημερησίως, ασφάλιση δεν μου έβαζε...»

Αυτή είναι η μία πλευρά του νομίσματος. Στην άλλη όψη, συναντάμε ιστορίες που περιγράφουν μια διαφορετική πραγματικότητα. Ογκολόγος, που εργαζόταν σε ελληνικό πανεπιστημιακό νοσοκομείο και οι αποδοχές του, μετά τις περικοπές, ήταν κάτω του χιλιάρικου, έστειλε τα χαρτιά του για πρόσληψη στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο στην Αμβέρσα (στη φλαμανδόφωνη περιοχή). Πλέον αμείβεται εκεί με μισθό 8.000 ευρώ. Για να ξεκινήσει, του βρήκανε σπίτι και του έδωσαν προθεσμία έξι μηνών για να μάθει τη γλώσσα (φλαμανδικά). Στο μεταξύ, πληρωνόταν. 

Κάτοικος από τα προάστιο Βολουβέ (ακριβή περιοχή λίγο έξω από τις Βρυξέλλες) αναφέρει: «Οταν φτάνεις εδώ, καταθέτεις τα χαρτιά σου στο δήμο και κάνεις αίτηση. Κατόπιν έρχεται η αστυνομία να πιστοποιήσει πού μένεις (ο αστυνομικός που ήρθε σε εμένα, έπαιρνε μισθό 4.000 ευρώ). Αν και το Βολουβέ είναι ακριβή περιοχή (ενοίκιο σπιτιού 120 τ.μ. κοστίζει γύρω στα 1.300 ευρώ), για ρεύμα, ζεστό νερό και θέρμανση πληρώνεις συνολικά 150 ευρώ μηνιαίως». Οταν αυτός ο άνθρωπος άνοιξε λογαριασμό στην τράπεζα, πληροφορήθηκε πως αυτόματα εστάλη αίτημα στην Αθήνα ώστε να πιστοποιηθεί μέσω «πόθεν έσχες» ότι τα χρήματα που κατέθεσε στο λογαριασμό δεν είναι προϊόν «ξεπλύματος».

Πέρα από τις παροχές, όμως, υπάρχουν και αρκετές «παραφωνίες». Για παράδειγμα, όπως χαρακτηριστικά μας ανέφερε μια Ελληνίδα στις Βρυξέλλες, «τα βιβλία του Οργανισμού Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων τα πληρώνουμε χρυσάφι στο βιβλιοπωλείο». Οταν η γυναίκα διαμαρτυρήθηκε στο υπουργείο «μα γιατί δεν στέλνετε δωρεάν τα βιβλία στα τρία ελληνικά σχολεία στο Βέλγιο;», ενημερώθηκε πως το υπουργείο στέλνει βιβλία δωρεάν! Αλλά τι; Εχασαν το δρόμο για το σχολείο και κάποιος τα μάζεψε και τα πουλούσε ακριβά στα βιβλιοπωλεία; Μετά την καταγγελία της, πάντως, τα βιβλία του ΟΕΔΒ ξαναβρήκαν τον... δωρεάν δρόμο τους. 

«Δεν το έβαλα στα πόδια»

Η Αναστασία Ουζούνη, δημοσιογράφος για είκοσι χρόνια στην τηλεόραση του Antenna, μητέρα δύο παιδιών (5 και 6 ετών), μετανάστευσε πριν από μερικούς μήνες με την οικογένειά της στις Βρυξέλλες.

«Με κλάματα μπήκα στο γραφείο του Γ. Παπαδάκη να του ανακοινώσω ότι θα αποχωρήσω από την εκπομπή επειδή αποφασίσαμε με το σύζυγό μου, Ανδρέα Μηλιώνη, να μεταναστεύσουμε οικογενειακώς. Με βουρκωμένα μάτια με αγκάλιασε και μου ευχήθηκε καλή επιτυχία στο νέο μας ξεκίνημα».

* Γιατί αποφασίσατε να φύγετε;

- Σκεφτόμουν το μέλλον των παιδιών μου. Την πτώχευση της Ελλάδας τη βίωνα καθημερινά μέσα από τη δουλειά μου. Δεν το έβαλα στα πόδια! Πονάω την πατρίδα μου και στεναχωριέμαι. Πώς την κατάντησαν έτσι;

* Η δυσκολότερη στιγμή;

- Οταν πήγα στο αεροδρόμιο, νόμιζα ότι ζούσα σε ελληνική ταινία: οικογένειες να μεταναστεύουν, γονείς να αγκαλιάζουν τα παιδιά τους και να κλαίνε. Μέσα σ' όλους κι εμείς. Στην ίδια κατάσταση.

Ο σύζυγός της εργάζεται στις Βρυξέλλες, εκείνη όχι ακόμη.

* Τι γίνεται με τις παροχές;

- Για ποια ενωμένη Ευρώπη μιλάμε όταν ο βασικός μισθός στο Βέλγιο είναι 1.500 ευρώ, δηλαδή τρεις φορές πάνω από την Ελλάδα; Το επίδομα ανεργίας το λαμβάνουν για τρία χρόνια. Το εισόδημα από την ακίνητη περιουσία δεν φορολογείται σε φυσικά πρόσωπα κι άλλα πολλά. Το ποσοστό ανεργίας στις Βρυξέλλες αγγίζει το 7,3%. Πλέον, οι Ελληνες στο Βέλγιο φτάνουν τους 45.000.

«Μετακινούμενη γενιά»!

Τον περασμένο Σεπτέμβρη ένας πιτσιρικάς από τη Βόρεια Ελλάδα που μόλις είχε κλείσει τα 18, μάζεψε τα πράγματά του για το Ρέικιαβικ της Ισλανδίας, τη βορειότερη πρωτεύουσα του κόσμου. Σκοπός του να βρει δουλειά για να μπορέσει να βοηθήσει τη μητέρα του και τη μικρή του αδελφή. Στο Ρέικιαβικ ζουν μόλις είκοσι Ελληνες. Για τον Γιώργο στην αρχή ήταν δύσκολα. Με τη βοήθεια, όμως, των υπόλοιπων Ελλήνων εκεί άρχισε να τα καταφέρνει.

Η 26χρονη Ρωμίνα Γκιώνη είναι οδοντίατρος. Από τον Πειραιά μετανάστευσε στο Barmouth της Ουαλίας. Το See Youtharound κατέγραψε την ιστορία της στο πλαίσιο ενός διεθνούς project για τη «μετακινούμενη γενιά».

* Πώς η ελληνική κρίση επηρεάζει τη ζωή σου στη Βρετανία;

- Δεν την επηρεάζει. Οι άνθρωποι εδώ μας ρωτάνε μερικές φορές για την κρίση πολύ τυπικά. Στην ουσία δεν τους ενδιαφέρει. Η μόνη διαφορά στη ζωή μας λόγω της κρίσης είναι ότι συναντάμε Ελληνες πολύ συχνά γενικά στην Αγγλία.

Ελληνικές αξίες

Ο Κωνσταντίνος Σαββανίδης ζει στο Μιλάνο και μέσω του διεθνούς project New Diaspora επισημαίνει μεταξύ άλλων: «Δεν είμαστε μετανάστες. Δεν είμαστε διασπορά. Είμαστε Ελληνες που ζουν σε μια πολιτιστική σύνθεση βασισμένη σε ελληνικές αξίες, που ονομάζεται Ευρώπη».

Ιδρυτής του New Diaspora είναι ο σκηνοθέτης Νίκος Σταμπουλόπουλος. Είναι ο δημιουργός μιας εξαιρετικής πλατφόρμας στο Διαδίκτυο όπου καταγράφει τις προσωπικές ιστορίες ανθρώπων που μετανάστευσαν. Μετανάστης και ο ίδιος από το 2009. Ζει στο Αμστερνταμ της Ολλανδίας.

«Μητέρα Πατρίδα»

Εάν δεν αντέχεις άλλο να ζεις σ' αυτή τη χώρα, σκέψου καλά και προετοίμασε το μεγάλο βήμα. Μην περιμένεις πολλά από την επίσημη πολιτεία και δεν λαϊκίζω. Τώρα, αν θες κάποιος να σου ευχηθεί, αρκεί να μπεις στο site της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού και να τυπώσεις κάτι για να 'χεις να διαβάζεις στο αεροδρόμιο...

«Η ΓΓΑΕ εύχεται στους ανωτέρω Ελληνες πολίτες όπως επιστρέψουν το ταχύτερο στη Μητέρα Πατρίδα, χρησιμοποιώντας τις γνώσεις και την εμπειρία που θα αποκτήσουν στο εξωτερικό προς όφελος της Γενέτειρας και αφιερώνοντας τις πνευματικές και υλικές δυνάμεις τους υπέρ του συνόλου»...

Ο επίλογος από ένα μετανάστη της κρίσης: «Σε κανέναν δεν θα λείψει το ελληνικό κράτος. Σ' όλους όμως θα λείψει η Ελλάδα»!

Της ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΛΙΝΑΡΔΟΥ

Πηγή: enet.gr