Η τρόικα δεν φεύγει ποτέ για καλό

Νέα σκληρά μέτρα για μια δόση ενός δισ. ευρώ – Αυξάνονται τα προαπατούμενα: Απελευθέρωση απολύσεων, νέες λίστες διαθεσιμότητας, πλειστηριασμοί, λουκέτα σε ΛΑΡΚΟ, ΕΑΒ, ΕΑΣ, νέο Ασφαλιστικό, ενώ η κυβέρνηση εκλιπαρεί για «πολιτική λύση» στο δημοσιονομικό κενό

Η τρόικα αναχώρησε αφήνοντας σωρεία ζητημάτων ανοιχτά. Κάθε άλλη φορά που έχει συμβεί κάτι αντίστοιχο, η τρόικα να φεύγει με ζητήματα να εκκρεμούν, στην επιστροφή της το εύρος μέτρων ήταν τέτοιο που αντιστοιχούσε σε πακέτο εύρους «μίνι μνημονίου». 

Οι επικεφαλής των κλιμακίων ανέβασαν τους τόνους και τις απαιτήσεις, καθώς δεν συμμερίζονται την άποψη του Μαξίμου ότι οι πρόσφατες εξελίξεις σταθεροποιούν την κυβέρνηση.

Οι δανειστές δεν έχουν καμία διάθεση να δώσουν χρόνο στην κυβέρνηση να παρουσιάσει δέσμη μέτρων ελάφρυνσης, μεταθέτοντας χρονικά τη λήψη νέων εξοντωτικών μέτρων καθώς:

α) Επιλέγουν τη μέθοδο «καλύτερα τώρα παρά σε μερικούς μήνες» εν μέσω αμφιβολιών για το με ποια κυβέρνηση θα συνομιλούν

β) Είναι σαφές ότι θα υπάρξει κενό, δημοσιονομικό και χρηματοδοτικό, παρά τις περί του αντιθέτου διακηρύξεις του Στουρνάρα.

Το ζήτημα που δημιουργείται για την κυβέρνηση είναι πως από τα τέλη Αυγούστου επιθυμούσε διακαώς να ανακοινώσει δέσμη «ανακουφιστικών» μέτρων προκειμένου να στηριχθεί η αφήγηση του success story, ωστόσο αυτές οι διαθέσεις κόπηκαν ήδη πριν από τη ΔΕΘ με τις νύξεις διεθνών παραγόντων για τα νούμερα που δεν βγαίνουν.

Όπως αφήνουν να διαρρεύσει πηγές με συμμετοχή στις διαπραγματεύσεις υπάρχει σοβαρή διαφορά στις εκτιμήσεις για το πλεόνασμα του 2013 αλλά και για την αισιοδοξία ανάπτυξης του 2014, παρά τη συμβιβαστική ανακοίνωση που εκτιμά μειωμένη την ύφεση. Μπορεί οι γερμανικές εκλογές να καθυστέρησαν τον ακριβή προσδιορισμό του ύψους τους, αλλά αυτό ενδέχεται να λειτουργήσει και εις βάρος της κυβέρνησης

Κατά τα λοιπά, για την τρόικα οι λίστες διαθεσιμότητας είναι... “last year!” Θέλει εδώ και τώρα λίστες με απολυμένους, που επίσης ακυρώνουν τα λεγόμενα Μητσοτάκη για εντατική διαβούλευση και διεξοδικούς ελέγχους με αξιοκρατικά κριτήρια.

Αντίστοιχη η κατάσταση και σε ό,τι αφορά τις ιδιωτικοποιήσεις. «Είναι πολύ πίσω», διαμηνύεται από το εξωτερικό και υποδεικνύουν αφενός το ένα παραπάνω δισ. ευρώ στο δημοσιονομικό κενό (που θα προσθέσει νέα μέτρα) όσο και το ότι τα περιθώρια του οικονομικού επιτελείου να παρουσιάσει σχέδια για «αναδιάρθρωση εν λειτουργία»... είναι απλώς χρονοβόρα.

Στο μεσοδιάστημα, φυσικά, θα υπάρχει ηλεκτρονική επικοινωνία με τα αρμόδια υπουργεία, ωστόσο, το κυρίαρχο ζήτημα δεν είναι τα ίδια τα προαπαιτούμενα της δόσης, όσο το γεγονός ότι από αυτή την αλληλογραφία θα προκύψουν γραπτώς μια σειρά νέω απαιτήσεων στις οποίες το οικονομικό επιτελείο οφείλει να τοποθετηθεί.

Ως εκ τούτου ζητήματα όπως ο Κώδικας των δικηγόρων (που μεταφράζεται στα αγγλικά προκειμένουν να αξιολογηθεί) και η αποπληρώμή οφειλών προς ιδιώτες τίθενται σε δεύτερη μοίρα.

Θα επιστρέψουν με περισσότερα προαπαιτούμενα

Στην πραγματικά η τρόικα θα ακολουθήσει την πεπατημένη, αυξάνοντας διαρκώς τα προαπαιτούμενα, είτε ως νόμους είτε ως δεσμεύσεις.

Πρώτα απ' όλα, το Ασφαλιστικό

Η αναβολή της συνάντησης με τον Γ. Βρούτση κάθε άλλο ως θετικό μπορεί να ερμηνευθεί, όσο κι αν ο Σαμαράς έχει διαμηνύσει ότι θα θέσει το ζήτημα στο ΔΝΤ. Ακόμη κι αν δεν περιληφθεί στα προαπαιτούμενα, οι συντάξεις και τα Ταμεία θα είναι οι μεγάλοι χαμένοι της φάσης διαπραγμάτευσης που μόλις έληξε, καθώς η τρόικα απαιτεί δέσμευση ότι θα υπάρξει νέο Ασφαλιστικό, καθώς τα μέτρα δεν απέδωσαν.

Μεγάλο «αγκάθι» και αποτελεί η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος που πρέπει να εφαρμοστεί στα ταμεία από το 2014.

Η νέα μείωση των συντάξεων, κύριων και επικουρικών, είναι προ των πυλών, αφού η «τρύπα» για το 2014 στα ταμεία εκτιμάται, ότι ακόμη και μετά τις υπεραισιόδοξες προβλέψεις του υπουργείου Εργασίας για την πάταξη της εισφοροδιαφυγής και την καταπολέμηση της μαύρης εργασίας, θα ξεπεράσει κατά πολύ το 1,2 δισ. ευρώ, χωρίς να υπολογίζεται σε αυτό η «τρύπα» στον ΕΟΠΥΥ.

Φέτος το οικονομικό κενό καλύπτεται από το ειδικό αποθεματικό που υπάρχει γι' αυτό τον σκοπό (το υπουργείο επισημαίνει πως δεν θα υπάρξει ταμειακό πρόβλημα). Ωστόσο, το μεγάλο πρόβλημα θα υπάρξει το 2014, καθώς η μείωση της κρατικής χρηματοδότησης και η υποχώρηση των εσόδων θα οδηγήσει σε «μαύρη τρύπα» 1,8 δισεκατομμυρίου.

Η αποτυχημένη πορεία της ρύθμισης χρεών (ο υπουργός παρουσίασε στοιχεία σύμφωνα με τα οποία μόλις 26.200 σε σύνολο 687.000 οφειλετών προς ΙΚΑ και ΟΑΕΕ, έχουν ενταχθεί σε ρύθμιση) δυσχεραίνει την όποια πολιτική διαπραγμάτευση.

Αντιστοίχως, τα μηνύματα από το μέτωπο των εσόδων είναι ιδιαιτέρως ανησυχητικά, αφού φέτως με την ανεργάι να εκτοξεύεται και τους μισθούς να μειώνονται, καταγράφεται υποχώρηση κατά 13%.

Όριο απολύσεων

Το είπε και ο Όλι Ρεν σε απάντηση στον Ν. Χουντή, ότι η Κομισιόν ενθαρρύνει την «ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας» και τη «διευκόλυνση των προσλήψεων».

Χιλιάδες εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα κινδυνεύουν πλέον να απολυθούν μαζικά... και να επαναπροσληφθούν με νέο εργασιακό καθεστώς, λογιζόμενοι ως προσλήψεις, που θα αυξάνονται όσο περισσότεροι 4ωροι ή περιστασιακώς εργαζόμενοι θα καταλαμβάνουν μία θέση εργασίας «παλαιού τύπου» και ρίχνοντας τεχνητά την ανεργία.

Συμβιβαστική γραμμή το ενδεχόμενο το όριο απολύσεων να φτάσει από το 5% ανά μήνα στο 10%.

Χάνεται η ΛΑΡΚΟ, πιο κοντά στο λουκέτο ΕΑΒ και ΕΑΣ

Εκεί εντοπίζεται και η μεγαλύτερη εμπλοκή, ωστόσο η τρόικα ήταν σαφής μην αφήνοντας περιθώρια:

Την ιδιωτικοποίηση της ΛΑΡΚΟ με το σύνολο των περιουσιακών της στοιχείων επιλέγει τελικά κυβέρνηση, άφησαν να διαρρεύσει αρμόδιοι παράγοντες τη Δευτέρα.

Νωρίτερα, κυκλοφορούσαν άλλα σενάρια για το μέλλον της, μεταξύ των οποίων και η εκκαθάριση της εταιρείας με απόλυση όλου του προσωπικού του εργοστασίου στη Λάρυμνα και τη δημιουργία νέας εταιρείας.

Η τελευταία λύση που τελικά δεν προκρίθηκε, προτάθηκε από το τελευταίο σχέδιο που παρουσίασε το ΤΑΙΠΕΔ.

Για τις ΕΑΒ και ΕΑΣ οι προοπτικές «αναδιάρθρωσης σε λειτουργία» αποδυναμώνονται, καθώς το επιτελείο δεν έπεισε για τη βιωσιμότητα του πλάνου του, ανώ το ζήτημα της επιστροφής των επιδοτήσεων καθιστά ακόμη πιο περίπλοκη την υπόθεση.

Οι διαθέσιμοι να γίνουν απολυμένοι

Όσον αφορά τη διαθεσιμότητα, η τρόικα αντιλαμβάνεται ότι οι πολυδαίδαλοι πίνακες, οι ενστάσεις, οι δικαστικές διαμάχες κλπ. απομακρύνουν το υπουργείο από τις υποσχέσεις τους για μεγάλο αριθμό απολύσεων άμεσα.

Οι επικεφαλείς των κλιμακίων διεμήνυσαν ότι άμα τη επιστροφή τους θα ήθελαν να υπάρχουν λίστες απολυμένων και αυξημένη κινητικότητα κι αυτό εξηγεί εν μέρει και τη σπουδή του Παιδείας να επιδώσει τελεσίγραφο στους πρυτάνεις για το ποιοι διοικητικοί τίθενται σε σιαθεσιμότητα.

Είναι σαφές ότι η αυξημένη κινητικότητα που θα οδηγήσει σε νέες «προγραφές» δεν μπορεί να προκύψει από τις υπάρχουσες λίστες... όπως κι αν υπολογιστούν οι αριθμοί.

Η δε ολοκλήρωση της αξιολόγησης αποτελεί μείζον ζήτημα, και οι επικεφαλής των κλιμακίων καταλογίζουν σκόπιμη καθυστέρηση στον Κ. Μητσοτάκη, ο οποίος κινούνταν στον ρυθμό «φιλολαϊκών μέτρων» και «αναβολής λήψης αποφάσεων» στο οποίο πόνταρε μέχρι και πριν από λίγες ημέρες το πρωθυπουργικό επιτελείο για την αλλαγή της ατζέντας.

Το δημοσιονομικό κενό του 2014

«Σε κάθε διαπραγμάτευση ξεκινάμε με κενό και μετά λειαίνονται οι θέσεις» αναφέρει κυβερνητικό στέλεχος, αιτιολογώντας την κατάσταση. Παραδέχεται ότι θα χρειαστεί ένας δύσκολος μαραθώνιος εβδομάδων, προσθέτοντας ότι η Ελλάδα έχει 15-20 ημέρες να «χτίσει» τα επιχειρήματά της.

Σύμφωνα με πληροφορίες στο τέλος αυτού του γύρου των διαβουλεύσεων παρέμεινε ένα «διαχειρίσιμο» δημοσιονομικό «κενό» το 2014.

Η τρόικα θεωρεί ότι το κενό ανέρχεται στα 1 δισ. ευρώ και θα πρέπει να καλυφθεί με νέες δημοσιονομικές παρεμβάσεις, τόσο στο σκέλος των εσόδων, όσο και στο μέτωπο των δαπανών σε Υγεία και ασφαλιστικά ταμεία. Αναμένεται δε να ανοίξει τα χαρτιά της μετά τις 15 Οκτωβρίου, όταν και οι επικεφαλής των κλιμακίων του ΔΝΤ, της ΕΕ και της ΕΚΤ θα επιστρέψουν στην Ελλάδα.

Μάλιστα το νέο ελληνικό σχέδιο φια τους φόρους ακινήτων προβλέπει φόρους 3,6-3,7 δισ. ευρώ για να εισπραχθούν 2,85 δισ. ευρώ. Η τρόικα αμφισβητεί την εισπραξιμότητά του (αν αποσυνδεθεί από την ΔΕΗ) και επιμείνει –αναφέρουν κυβερνητικές πηγές– σε σενάρια για φόρους κοντά στα 4 δισ. ευρώ, σενάρια τα οποία δημιουργούν πλέον ενστάσεις από πολλά ελληνικά στελέχη για το όφελος αλλαγής του νόμου.

Πλειστηριασμοί

Το ζήτημα παραπέμπεται για τη δεύτερη φάση διαπραγμάτευσης. Ωστόσο η τρόικα, όπως φάνηκε και από δημοσιεύματα του τελευταίου διαστήματος θεωρεί το ζήτημα casus belli και δεν δείχνει σημάδια υποχώρησης έστω σε μία συμβιβαστική λύση.
Πιθανότερο σενάριο η άρση τους από 1ης Ιανουαρίου.

Σημειωτέον, το πλαίσιο για την ακίνητη περιουσία προστατεύει την πρώτη κατοικία του δανειολήπτει, αλλά επεκτείνεται και στο σύνολο της περιουσίας του και μέχρι του ορίου των 200.000 ευρώ.

Ο αριθμός των ακινήτων που προστατεύονται, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Ανάπτυξης, δεν υπερβαίνει τις 60.000, ενώ οι τράπεζες κάνουν λόγο για πάνω από 100.000 κατοικίες.

Ο Προϋπολογισμός γράφεται και σβήνεται

Υψηλόβαθμο στέλεχος του ΥΠΟΙΚ που επικαλείται το ΑΠΕ-ΜΠΕ ανέφερε το βράδυ της Παρασκευής ότι «υπάρχουν ακόμη περιοχές να ερευνήσουμε» και αναφέρθηκε σε τρία χαρακτηριστικά παραδείγματα για τα οποία δεν υπάρχει συμφωνία, τα οποία, όπως είπε, «αφορούν σε δισεκατομμύρια ευρώ». Πρόκειται για:

-το σχέδιο νόμου για τον ενιαίο φόρο στα ακίνητα από το 2014 (ύψος εσόδων, εισπραξιμότητα)

-τις πρωτοβουλίες που πρέπει να αναληφθούν για τα ασφαλιστικά ταμεία

-τις εκτιμήσεις του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους για τη «φορολογική συμμόρφωση» (αύξηση φορολογικών εσόδων, λόγω της σταδιακής ανάταξης της οικονομίας).

Παράλληλα «τρέχουν» μία σειρά από άλλα δεκάδες ανοικτά πεδία σε τράπεζες, αποκρατικοποιήσεις, αγορές, εργασιακά, παρεμβάσεις για την διαφάνεια και τον φοροεισπαρακτικό μηχανισμό. Κάποια θα πρέπει να κλείσουν στο μεσοδιάστημα, κάποια θα γίνουν νέα προαπαιτούμενα και κάποια θα πάρουν νέα αναβολή.

«Αν αντέξουμε τον Σεπτέμβριο, τον Νοέμβριο θα πάρουμε νέα μέτρα»

Ο Στουρνάρας στο Eurogroup θα επιδιώξει τη μετάθεση της διαπραγμάτευσης των μέτρων του 2015-2016 για αργότερα, με το επιχείρημα ότι όλα αλλάζουν αν καταφέρει η χώρα να πετύχει υψηλότερη ανάπτυξη. Όμως η στάση παραμένει σκληρή απ' όλες τις πλευρές,

Το θέμα των των ANFAs (των κερδών κέρδη από τα ελληνικά ομόλογα που αποκόμισαν οι κεντρικές τράπεζες της Ε.Ε.) θέτει στο προσκήνιο ξανά τις τελευταίες μέρες το ΔΝΤ, το οποίο περιμένει να μάθει από το Eurogroup της 14ης Οκτωβρίου πώς θα βρεθούν τα χρήματα για να καλυφθεί το γεγονός ότι ορισμένες κεντρικές τράπεζες αρνούνται να τα μεταφέρουν στην Αθήνα, εκτιμώντας ότι αυτό αποτελεί κρατική χρηματοδότηση.

Σε κάθε περίπτωση, οι αποφάσεις του Eurogroup θα επηρεάσουν τη διαπραγμάτευση όσον αφορά τη δόση. Το ίδιο και ενδεχόμενη μη-απόφαση, καθώς η Αθήνα θα πρέπει να παρουσιάσει μέτρα για να κλείσει το κενό. Και οι δανειστές δεν εμφανίζονται καθόλου πεισμένοι ότι αυτό μπορεί να συμβεί μόνο μέσω της έντασης της φορολόγησης στρωμάτων που απο καιρό έχουν σταματήσει να είναι αποδοτικά.

 

Σωτήρης Σβανάς

Πηγή: thepressproject.gr