Στην Ελλάδα η μεγαλύτερη μείωση κοινωνικών δαπανών

Κάποτε ο μεγάλος Αμερικανός συγγραφέας Μαρκ Τουέιν είχε πει ότι «υπάρχουν τρία είδη ψεμάτων: τα ψέματα, τα τρομερά ψέματα και η στατιστική». Σύμφωνα, λοιπόν, με νέα στοιχεία του ΟΟΣΑ οι κοινωνικές δαπάνες (συντάξεις, δαπάνες υγείας και προνοιακές μεταβιβάσεις) αυξήθηκαν από την αρχή της κρίσης στα περισσότερα κράτη-μέλη του στην προσπάθεια των κυβερνήσεων να προστατεύσουν τους πιο αδύναμους από τις επιπτώσεις της κρίσης. Οπως παραδέχεται ο ίδιος ο ΟΟΣΑ, η Ελλάδα αποτέλεσε εξαίρεση, αφού οι κοινωνικές δαπάνες από 23,9% του ΑΕΠ το 2009 μειώθηκαν σε 22% του ΑΕΠ το 2013. Η στατιστική, όμως, δεν αποκαλύπτει το πραγματικό μέγεθος της μείωσης. Τουλάχιστον όχι με την πρώτη ματιά.

Από την αρχή της κρίσης το 2007-2008, οι κοινωνικές δαπάνες αυξήθηκαν στις χώρες-μέλη του ΟΟΣΑ παρά το γεγονός ότι το ΑΕΠ των χωρών μειωνόταν καθώς έμπαιναν σε περίοδο ύφεσης. Το αποτέλεσμα ήταν ν’ αυξηθεί η αναλογία των κοινωνικών δαπανών ως ποσοστό του ΑΕΠ στο σύνολο του ΟΟΣΑ από 19% το 2007 στο 22,1% το 2009 και στο 21,9% το 2013. Ωστόσο, στην Ελλάδα παρατηρήθηκε η μεγαλύτερη μείωση των κοινωνικών δαπανών ως ποσοστό του ΑΕΠ από το 23,9% το 2009 στο 22% του ΑΕΠ το 2013. Θα μπορούσε κανείς να παρατηρήσει ότι το ποσοστό του ΑΕΠ της που δαπανά η Ελλάδα είναι σχεδόν το ίδιο με τον μέσο όρο των κοινωνικών δαπανών στον ΟΟΣΑ. Αν όμως εξετάσει κανείς τις κοινωνικές δαπάνες σε απόλυτους αριθμούς, η εικόνα γίνεται πολύ πιο σκοτεινή. Το 2009 η ελληνική κυβέρνηση διέθεσε 55,2 δισ. ευρώ για κοινωνικές δαπάνες. Το 2013 το ποσό προβλέπεται ότι θα μειωθεί στα 40,3 δισ. ευρώ. Δηλαδή, σε πραγματικούς αριθμούς, οι κοινωνικές δαπάνες στην Ελλάδα μειώθηκαν κατά 26,99%. Για την ακρίβεια, οι κοινωνικές δαπάνες μειώθηκαν ακριβώς ανάλογα με τη μείωση του πραγματικού ΑΕΠ της Ελλάδας στα χρόνια της κρίσης, όπως φαίνεται από τα στοιχεία του ΟΟΣΑ. Γενικότερα, η Γαλλία εξακολουθεί να δαπανά το μεγαλύτερο ποσοστό του ΑΕΠ της για κοινωνικές δαπάνες, δηλαδή το 33% του ΑΕΠ της. Ακολουθούν Βέλγιο, Δανία και Φινλανδία, χώρες οι οποίες δαπανούν το 30% του ΑΕΠ τους για κοινωνικές δαπάνες. Ακόμη και στις «νεοφιλελεύθερες» Ηνωμένες Πολιτείες, όπου η ύφεση ήταν μικρότερη και βραχύτερη, οι κοινωνικές δαπάνες αυξήθηκαν ταχύτερα από το ΑΕΠ της χώρας, συγκεκριμένα ήταν στο 17% το 2008 και αυξήθηκαν στο 20% το 2013. Αντιθέτως, υπάρχουν ευρωπαϊκές χώρες που επλήγησαν πολύ περισσότερο από την κρίση και οι οποίες δεν κατάφεραν να αυξήσουν τις κοινωνικές δαπάνες για να μετριάσουν τις συνέπειες τις κρίσης. Πρόκειται για την Ουγγαρία, την Ισλανδία, την Ιταλία και την Πορτογαλία. Καμία όμως δεν έφτασε το ποσοστό της μείωσης της Ελλάδας. Μπορεί κανείς να παρατηρήσει ότι στις χώρες όπου υπήρξε μεγάλη μείωση των κοινωνικών δαπανών εφαρμόστηκαν σε μεγαλύτερη ένταση οι πολιτικές λιτότητας που επέβαλαν από κοινού η Ευρωζώνη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Από τις παραπάνω χώρες μόνο η Ιταλία δεν εφάρμοσε οικονομική προσαρμογή υπό την τρόικα, αλλά ένα πρόγραμμα «λάιτ» στην προσπάθεια να ικανοποιήσει τις Βρυξέλλες και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Παρατηρεί κανείς, επίσης, ότι οι χώρες με τις μεγαλύτερες κοινωνικές δαπάνες έχουν από την υψηλότερη φορολογία παγκοσμίως.

Πηγή: kathimerini.gr