Της Όλγας Στέφου
Ένας φίλος μου έστειλε το άρθρο μιας συναδέλφου με την υποσημείωση "διάβασέ το" *.
Ο τίτλος του είναι "Το μεγάλο κρεβάτι του σεξ" και λίγο-πολύ μιλάει για
μια νέα σεξουαλικότητα, αχαλίνωτη και επιτηδευμένη. "Καταπιεσμένη
σεξουαλική εκτόνωση" "Σεξ φτηνιάρικο σαν ξεβαμμένο μαλλί", ενώ
αναρωτιέται "Πόση εγκλωβισμένη τεστοστερόνη ψάχνει επιτέλους διέξοδο. "
Ο προβληματισμός που μπαίνει στο κείμενο κάθε άλλο παρά άγνωστος
είναι. Μπορούμε να μιλήσουμε χοντροκομμένα και λίγο άδικα για δύο
στρατόπεδα: Από τη μία οι υπερασπιστές του συναισθήματος και του
ρομαντισμού, από την άλλη οι εραστές μιας ηδονής
απροσδιόριστης, ψεύτικης, λίγο ζωώδους και λίγο της μόδας. Νομίζω όμως,
πως από γενιά σε γενιά σπάνε τα καλούπια έτσι ώστε να μπορεί να
διεξαχθεί ανενόχλητη η μάχη του παλιού με το νέο.
Με σημερινά δεδομένα η "μάχη" γύρω από τη σεξουαλικότητα διεξάγεται
με όρους αισθητικής και όχι ηθικής (το "με όρους ηθικής" ευτυχώς έχει
ξεπεραστεί ως ένα βαθμό). Η επιχειρηματολογία (θα παραθέσω αυτούσια
κομμάτια από το κείμενο- μου φαίνεται χαρακτηριστικό) έχει ως εξής:
" Πώς γίνεται να δηλώνεις ερωτευμένος με κάποιον και να αντέχεις και
μόνο στη σκέψη να τον μοιράζεσαι; Πόσο μάλλον στην εικόνα. Τι σόι έρωτας
είναι αυτός; Αυτό είναι κάτι που πραγματικά αδυνατώ να κατανοήσω."
" Κάτι άλλο όμως που απεχθάνομαι, είναι και η ευκολία. Ίσως επειδή
όσοι την προτιμούν, στα μάτια μου φαντάζουν δειλοί. Και τους αντιπαθώ κι
αυτούς." Είναι, λοιπόν, το πρόβλημα "αυτό που δεν είναι ωραίο"; Όχι,
το πρόβλημα είναι πως βαφτίζουμε "άσχημο" αυτό που σε άλλες δεκαετίες
ονομαζόταν "ανήθικο". Κι εδώ ξεκινά το μεγάλο ερώτημα: Μήπως την
πατάμε, καταβάθος;
Είναι το πιο εύκολο πράγμα του κόσμου να βαφτίσεις lifestyle κάτι που
δε σ'αρέσει και να του τη βγεις απ'τα "εναλλακτικά". Είναι, εξίσου
εύκολο να βαφτίσεις "προοδευτικό" κάτι που σ'αρέσει" και να κράζεις για
συντηρητισμό; Ακριβώς εδώ δεν είναι όλη η ουσία; Καταλαβαίνω τις
ενστικτώδεις αντιδράσεις απέναντι στο ξένο, στο νέο, στο περίεργο. Τις
καταλαβαίνω πρώτα στον ίδιο μου τον εαυτό- η απελευθέρωση δε γίνεται με
μαγικό κουμπί. Αυτό που δεν καταλαβαίνω, όμως, είναι οι ταμπέλες που
βάζουμε στις σεξουαλικές επιλογές των άλλων. "Πόζερος", "Δήθεν",
"Εύκολος" και στο πιο... ψαγμένο "Συναισθηματικά ανάπηρος". Θέλει
προσπάθεια να μας περάσει απ'το μυαλό ότι είναι απλά... ελεύθερος να
επιλέξει. Να δοκιμάσει, να υιοθετήσει ή να απορρίψει. Ποιος μπορεί να
ορίσει τα μέτρα στην ελευθερία του άλλου;
Κι εδώ γεννιέται το αντεπιχείρημα περί "μιας γενιάς χωρίς συναίσθημα
που δεν μπορεί να ερωτευτεί". Είναι αστείο. Κι είναι αστείο γιατί
γενιές ολόκληρες επαναλαμβάνεται το ίδιο επιχείρημα, "Εσείς οι νέοι δεν
είστε ρομαντικοί". Έχει ήδη απαντηθεί από την ιστορία, αλλά θα απαντήσω
κι εγώ: Ναι, είμαστε! Απλά δεν υπάρχει ένας τρόπος να ερωτεύεσαι.
Παλιότερα, ας πούμε, ήσουν σχεδόν υποχρεωμένος να ερωτευτείς μία φορά
στα φανερά και μάλιστα τον άντρα ή τη γυναίκα (με ετεροφυλόφιλους
όρους, εννοείται) που θα επέλεγες να ζήσεις μαζί του/της. Και τέλος. Η
λέξη-κλειδί είναι το "υποχρεωμένος". Γιατί έτσι έπρεπε. Γιατί έτσι στο
αναγνώριζαν.
Όσο περνούσε ο καιρός αυτό έσπαγε, ίσως όχι απόλυτα, αλλά τέλος
πάντων πήγαινε παραπέρα. Μαζί του προχωρούσε κι η υπόθεση της
σεξουαλικής απελευθέρωσης κι αυτή όχι απόλυτα, αλλά τα κατάφερνε και
πήγαινε παραπέρα για να φτάσει σήμερα σε ένα νέο σημείο. Αυτό το σημείο
έχει σεξ με διάφορους τρόπους, συνδυασμούς και αποχρώσεις. Σεξ με ή
χωρίς συναίσθημα, σεξ που προσπαθεί (κι είναι άγνωστο ακόμα αν τελικά τα
καταφέρνει) να ξεπεράσει τα ταμπού του, σεξ που είναι, όμως, πιο
ελεύθερο απ'ότι προηγουμένως. Κι όταν λέω "ελεύθερο' εννοώ ελεύθερο από
ενοχές. Μεγάλη υπόθεση αυτή, γιατί οι ενοχές έχουν χιλιάδες πρόσωπα.
Καμιά φορά κυκλοφορούν με το μανδύα της αισθητικής...
Κανένας δεν είπε ότι η ελευθερία είναι εύκολο πράγμα, ειδικά στο
ζήτημα της σεξουαλικότητας ελευθερία σημαίνει διαρκής σύγκρουση με την
τρέχουσα αντίληψη. Μα τελικά το ζητούμενο δεν είναι ο σεβασμός; Ο
σεβασμός απέναντι στην ιδιωτική ζωή, στην επιλογή, στο "διαφορετικό";
Δεν είναι εκείνο το παραπονιάρικο "εγώ ποτέ δεν είπα για το κρεβάτι
τους"; Γιατί στην τελική, όπου υπάρχει συναίνεση, όπου υπάρχει διάθεση,
εμάς δε μας πέφτει λόγος.
Και μη φοβάται κανένας για τον έρωτα. Ο έρωτας κατάφερε να επιζήσει
μέσα από τις πιο σκληρές καταδίκες της θρησκείας, μέσα από τις πιο
φρικτές όψεις της ανθρωπότητας, μέσα από τόσους και τόσους αιώνες γιατί
πολύ απλά μας αρέσει και (με κλισέ στόμφο) μας
ομορφαίνει τη ζωή. Κι ευτυχώς-ευτυχώς!- όταν διευρύνονται οι σεξουαλικοί
ορίζοντες γίνεται πιο εύκολο να δεχτούμε τους ανθρώπους. Όπως το
σκέφτομαι, όποτε κάποιος πήγε να ελέγξει τα συναισθήματα, έχασε. Αυτός
είναι ο ρόλος τους, να ξεφεύγουν από τις νόρμες και να βρίσκουν νέους
δρόμους. Υπάρχουν παραδείγματα χιλιάδες, κι όσο γινόμαστε αυστηροί με τα
"πρέπει" και τα "μη", γινόμαστε και δυσκοίλιοι.
Ο Τέννεσση Ουίλιαμς έχει υπερασχοληθεί (περισσότερο ή λιγότερο
ανοιχτά στα έργα του) με το ζήτημα της σεξουαλικότητας και της
ελευθερίας. Στο "Λεωφορείον ο πόθος", στον "Γυάλινο κόσμο" στη
"λυσσασμένη γάτα"ούρλιαζε με σπαραγμό μια καταπιεσμένη σεξουαλικότητα
αλληλένδετη με μια καταπιεσμένη ελευθερία. Νομίζω, δείχνει πολύ έντονα
πώς κατατρώει τον άνθρωπο η επιβολή του "παλιού" στην ανάγκη για το
"καινούριο". Και επί το λαϊκότερον, έχει τοποθετηθεί και η Βίκυ
Μοσχολιού: "Ασφαλώς και δεν πρέπει να μας δούνε παρέα/δεν περάσαμε ωραία
λίγες ώρες μαζί;"
*Το άρθρο είναι της Κατερίνας Κεχαγιά
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου