«Ἔφιππος δέ φησιν ὡς Ἀλέξανδρος
καὶ τὰς ἱερὰς ἐσθῆτας ἐφόρει ἐν τοῖς δείπνοις, ὁτὲ μὲν τὴν τοῦ Ἄμμωνος πορφυρίδα καὶ περισχιδεῖς καὶ κέρατα καθάπερ ὁ θεός, ὁτὲ δὲ τὴν τῆς Ἀρτέμιδος,
ἣν καὶ ἐπὶ τοῦ ἅρματος ἐφόρει πολλάκις, ἔχων τὴν Περσικὴν στολήν, ὑποφαίνων ἄνωθεν τῶν ὤμων τό τε τόξον καὶ τὴν σιβύνην, ἐνίοτε δὲ καὶ τὴν τοῦ Ἑρμοῦ·» (Ο Έφιππος, δε, λέει, ότι ο Αλέξανδρος φορούσε τις
ιερές εσθήτες στα δείπνα, άλλοτε μεν την πορφυρίδα (πορφυρόν ένδυμα) και τα
υποδήματα και κέρατα του Άμμωνος όπως ακριβώς ο θεός, άλλοτε δε την [εσθήτα]
της Αρτέμιδος, την οποία φορούσε πολλές φορές και επί του άρματος, έχοντας την
περσική στολή, επιδεικνύοντας πάνω από τους ώμους και το τόξον και το θηρευτικό
δόρυ, κάποιες φορές δε και του Ερμή [την εσθήτα]).
Τα λόγια αυτά ειπώθηκαν από τον σύγχρονο με τον Μέγα Αλέξανδρο ιστορικό, που άκουγε στο όνομα Έφιππος, και προξένησαν μεγάλο αναβρασμό. Όχι στην εποχή του, ούτε στην ελληνιστική κοινωνία, αλλά σήμερα, στην κοινωνία του Διαδικτύου. «Ντυνόταν γυναικεία ο Μέγας Αλέξανδρος;» ήταν ο ηπιότερος τίτλος από όσους είδαν το φως σε διάφορα μπλογκ και ηλεκτρονικές ενημερωτικές σελίδες. Με σχόλια άκρως επιθετικά έως και προσβλητικά για τον επιστήμονα που έδωσε πρόσφατα διάλεξη στο Βρετανικό Μουσείο, όπως και για τους Βρετανούς εν γένει, των οποίων ο ανδρισμός… σφόδρα αμφισβητήθηκε από τους Ελληναράδες.
«Ουδέποτε είπα ότι ο Μέγας Αλέξανδρος ήταν τραβεστί»
Τι πραγματικά είπε ο Tony Spawforth, καθηγητής αρχαίας Ιστορίας στο πανεπιστήμιο του Νιούκαστλ; Η διάλεξή του, με τίτλο «Μέγας Αλέξανδρος: Ο κατακτητής του κόσμου φορούσε φουστάνια;», τράβηξε τα φώτα, και όλα τα εισιτήρια εισόδου είχαν προπωληθεί. Τράβηξε και τα βλέμματα στην Ελλάδα, όπου, χωρίς να γνωρίζουν – όπως συχνά, για να μην πούμε πάντοτε, συμβαίνει – έριξαν τον λίθο του αναθέματος. Όταν λοιπόν απευθυνθήκαμε στον δρα Spawforth αναζητώντας ένα αντίγραφο της ομιλίας του, εκείνος, ελαφρώς ανήσυχος από την τροπή που είχαν πάρει τα πράγματα στην Ελλάδα, ως προς τη «λάθος παρουσίαση» των όσων πράγματι είπε, αρνήθηκε ευγενικά. «Η διάλεξη δεν αφορούσε την ερωτική ζωή του Αλεξάνδρου, ούτε ισχυρίστηκα ότι ήταν τραβεστί» μας έγραφε στο απαντητικό μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. «Αυτό που έκανα ήταν να εξετάσω έναν τέτοιο ισχυρισμό από έναν συγγραφέα που ήταν (αρχαίος) Έλληνας».
Πρέπει να συμπληρώσουμε, ώστε να υπάρχει ολόκληρη η εικόνα, πως ο ίδιος έχει ζήσει στην Ελλάδα ως στέλεχος της Βρετανικής Αρχαιολογικής Σχολής. Άρα, γνωρίζει άριστα την ελληνική πραγματικότητα.
Αρχαίες κόντρες και κακίες…
Κάνοντας τις δικές μας έρευνες, καταφέραμε να βρούμε τι πραγματικά είπε στη διάλεξή του. Στην οποία συμπεριέλαβε το επίμαχο απόσπασμα της αρχής.
Ο Έφιππος ήταν σύγχρονος του Μεγάλου Αλεξάνδρου και, όπως δείχνουν οι περιγραφές του, ήταν μέλος του μακεδονικού στρατού που μετείχε στη μεγάλη εκστρατεία προς την Ανατολή. Από τα γραφτά του έχουν σωθεί μονάχα σπαράγματα. Ο ίδιος είχε γεννηθεί στην Όλυνθο, μια πόλη που κατέκτησε και κατέστρεψε ο πατέρας του Αλεξάνδρου, Φίλιππος. Έτσι, είχε εχθρικές διαθέσεις ως προς τους Τημενίδες και τη δυναστεία τους.
Αναλύοντας τα αρχαία κείμενα, ο Τoni Spawforth σημειώνει ότι ο Έφιππος ήταν μαζί με τον Αλέξανδρο, αλλά όχι και στην «αυλή» του. Δεν ήταν, δηλαδή, έμπιστός του.
Κάτι περισσότερο: δεν συμφωνούσε με την υιοθέτηση εκ μέρους του των περσικών ηθών και εθίμων. Έτσι, συνειδητά, διαβάλλει τον Μέγα Αλέξανδρο, τον συκοφαντεί, ως προς το ντύσιμό του.
Όχι, ο μέγας στρατηλάτης δεν ντυνόταν γυναικεία. Δεν «έκανε» την Αρτέμιδα, τον Ερμή, ούτε τον Ηρακλή, όπως τον κατηγορεί αλλού ο Έφιππος. Διαστρεβλώνει ένα γεγονός και, όπως λέει ο ερευνητής, το κάνει συνειδητά: Τα τελευταία χρόνια της σύντομης ζωής του, ο Αλέξανδρος προσπαθούσε να γεφυρώσει τους δύο κόσμους κάνοντας, ανάμεσα σε άλλα, και συμβολικές κινήσεις, όπως ήταν οι μαζικοί γάμοι Ελλήνων στρατιωτικών με Περσίδες ευγενείς στα Σούσα, το 324 π.Χ. Προφανώς όλα αυτά, που δεν άρεσαν και πολύ στην ελληνική πλευρά, δεν άρεσαν ούτε στον Έφιππο. Παρατηρώντας τις συνήθειες και το ντύσιμο του Αλέξανδρου δημόσια (αφού δεν ανήκε στην «αυλή» του, ώστε να εισέρχεται στα διαμερίσματά του) τα παρουσιάζει στρεβλά, εν γνώσει του. Τουτέστιν: η συνήθης ανδρική ενδυμασία περιλάμβανε χιτώνα πάνω από τα γόνατα. Ο στρατηλάτης φορούσε χιτώνα σαφώς μακρύτερο. Πορφυρό, όπως οι άνακτες. Καμία σχέση με γυναικεία ένδυση. Σε συνδυασμό με το περσικό κάλυμμα της κεφαλής, το ψεύδος του Εφίππου ξεκινά.
Η Ιστορία γράφτηκε απ' τους Έλληνες
Το ψεύδος συνεχίζεται και ολοκληρώνεται με τη νεοαποκτηθείσα συνήθεια του Μακεδόνα να λαμβάνει μέρος σε βασιλικά κυνήγια, όπως γινόταν στην Ανατολή: κυνηγούσαν λέοντες, με δόρατα και τόξα, επάνω σε άρματα. Στις Αιγές και στην Πέλλα τα τόξα δεν χρησιμοποιούνται. Έτσι, με τόξο και με χιτώνα μακρύτερο από τους ανδρικούς, ο Αλέξανδρος εμφανίζεται ντυμένος σαν την Άρτεμη. Δεν είναι, και ο Έφιππος το γνωρίζει. Αλλά θέλει να τον κοροϊδέψει.
Όμως, ο δρ Spawfoth δεν σταματά εκεί. Κλείνοντας τονίζει ότι ο Έφιππος δεν ήταν ο μόνος που αισθανόταν εχθρικά προς τον Μέγα Αλέξανδρο. Όλοι οι Έλληνες φαίνεται να διάκεινται εχθρικά προς εκείνον. «Και η Ιστορία γράφτηκε από τους Έλληνες» καταλήγει. Τα αποσιωπητικά εννοούνται…
Τα λόγια αυτά ειπώθηκαν από τον σύγχρονο με τον Μέγα Αλέξανδρο ιστορικό, που άκουγε στο όνομα Έφιππος, και προξένησαν μεγάλο αναβρασμό. Όχι στην εποχή του, ούτε στην ελληνιστική κοινωνία, αλλά σήμερα, στην κοινωνία του Διαδικτύου. «Ντυνόταν γυναικεία ο Μέγας Αλέξανδρος;» ήταν ο ηπιότερος τίτλος από όσους είδαν το φως σε διάφορα μπλογκ και ηλεκτρονικές ενημερωτικές σελίδες. Με σχόλια άκρως επιθετικά έως και προσβλητικά για τον επιστήμονα που έδωσε πρόσφατα διάλεξη στο Βρετανικό Μουσείο, όπως και για τους Βρετανούς εν γένει, των οποίων ο ανδρισμός… σφόδρα αμφισβητήθηκε από τους Ελληναράδες.
«Ουδέποτε είπα ότι ο Μέγας Αλέξανδρος ήταν τραβεστί»
Τι πραγματικά είπε ο Tony Spawforth, καθηγητής αρχαίας Ιστορίας στο πανεπιστήμιο του Νιούκαστλ; Η διάλεξή του, με τίτλο «Μέγας Αλέξανδρος: Ο κατακτητής του κόσμου φορούσε φουστάνια;», τράβηξε τα φώτα, και όλα τα εισιτήρια εισόδου είχαν προπωληθεί. Τράβηξε και τα βλέμματα στην Ελλάδα, όπου, χωρίς να γνωρίζουν – όπως συχνά, για να μην πούμε πάντοτε, συμβαίνει – έριξαν τον λίθο του αναθέματος. Όταν λοιπόν απευθυνθήκαμε στον δρα Spawforth αναζητώντας ένα αντίγραφο της ομιλίας του, εκείνος, ελαφρώς ανήσυχος από την τροπή που είχαν πάρει τα πράγματα στην Ελλάδα, ως προς τη «λάθος παρουσίαση» των όσων πράγματι είπε, αρνήθηκε ευγενικά. «Η διάλεξη δεν αφορούσε την ερωτική ζωή του Αλεξάνδρου, ούτε ισχυρίστηκα ότι ήταν τραβεστί» μας έγραφε στο απαντητικό μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. «Αυτό που έκανα ήταν να εξετάσω έναν τέτοιο ισχυρισμό από έναν συγγραφέα που ήταν (αρχαίος) Έλληνας».
Πρέπει να συμπληρώσουμε, ώστε να υπάρχει ολόκληρη η εικόνα, πως ο ίδιος έχει ζήσει στην Ελλάδα ως στέλεχος της Βρετανικής Αρχαιολογικής Σχολής. Άρα, γνωρίζει άριστα την ελληνική πραγματικότητα.
Αρχαίες κόντρες και κακίες…
Κάνοντας τις δικές μας έρευνες, καταφέραμε να βρούμε τι πραγματικά είπε στη διάλεξή του. Στην οποία συμπεριέλαβε το επίμαχο απόσπασμα της αρχής.
Ο Έφιππος ήταν σύγχρονος του Μεγάλου Αλεξάνδρου και, όπως δείχνουν οι περιγραφές του, ήταν μέλος του μακεδονικού στρατού που μετείχε στη μεγάλη εκστρατεία προς την Ανατολή. Από τα γραφτά του έχουν σωθεί μονάχα σπαράγματα. Ο ίδιος είχε γεννηθεί στην Όλυνθο, μια πόλη που κατέκτησε και κατέστρεψε ο πατέρας του Αλεξάνδρου, Φίλιππος. Έτσι, είχε εχθρικές διαθέσεις ως προς τους Τημενίδες και τη δυναστεία τους.
Αναλύοντας τα αρχαία κείμενα, ο Τoni Spawforth σημειώνει ότι ο Έφιππος ήταν μαζί με τον Αλέξανδρο, αλλά όχι και στην «αυλή» του. Δεν ήταν, δηλαδή, έμπιστός του.
Κάτι περισσότερο: δεν συμφωνούσε με την υιοθέτηση εκ μέρους του των περσικών ηθών και εθίμων. Έτσι, συνειδητά, διαβάλλει τον Μέγα Αλέξανδρο, τον συκοφαντεί, ως προς το ντύσιμό του.
Όχι, ο μέγας στρατηλάτης δεν ντυνόταν γυναικεία. Δεν «έκανε» την Αρτέμιδα, τον Ερμή, ούτε τον Ηρακλή, όπως τον κατηγορεί αλλού ο Έφιππος. Διαστρεβλώνει ένα γεγονός και, όπως λέει ο ερευνητής, το κάνει συνειδητά: Τα τελευταία χρόνια της σύντομης ζωής του, ο Αλέξανδρος προσπαθούσε να γεφυρώσει τους δύο κόσμους κάνοντας, ανάμεσα σε άλλα, και συμβολικές κινήσεις, όπως ήταν οι μαζικοί γάμοι Ελλήνων στρατιωτικών με Περσίδες ευγενείς στα Σούσα, το 324 π.Χ. Προφανώς όλα αυτά, που δεν άρεσαν και πολύ στην ελληνική πλευρά, δεν άρεσαν ούτε στον Έφιππο. Παρατηρώντας τις συνήθειες και το ντύσιμο του Αλέξανδρου δημόσια (αφού δεν ανήκε στην «αυλή» του, ώστε να εισέρχεται στα διαμερίσματά του) τα παρουσιάζει στρεβλά, εν γνώσει του. Τουτέστιν: η συνήθης ανδρική ενδυμασία περιλάμβανε χιτώνα πάνω από τα γόνατα. Ο στρατηλάτης φορούσε χιτώνα σαφώς μακρύτερο. Πορφυρό, όπως οι άνακτες. Καμία σχέση με γυναικεία ένδυση. Σε συνδυασμό με το περσικό κάλυμμα της κεφαλής, το ψεύδος του Εφίππου ξεκινά.
Η Ιστορία γράφτηκε απ' τους Έλληνες
Το ψεύδος συνεχίζεται και ολοκληρώνεται με τη νεοαποκτηθείσα συνήθεια του Μακεδόνα να λαμβάνει μέρος σε βασιλικά κυνήγια, όπως γινόταν στην Ανατολή: κυνηγούσαν λέοντες, με δόρατα και τόξα, επάνω σε άρματα. Στις Αιγές και στην Πέλλα τα τόξα δεν χρησιμοποιούνται. Έτσι, με τόξο και με χιτώνα μακρύτερο από τους ανδρικούς, ο Αλέξανδρος εμφανίζεται ντυμένος σαν την Άρτεμη. Δεν είναι, και ο Έφιππος το γνωρίζει. Αλλά θέλει να τον κοροϊδέψει.
Όμως, ο δρ Spawfoth δεν σταματά εκεί. Κλείνοντας τονίζει ότι ο Έφιππος δεν ήταν ο μόνος που αισθανόταν εχθρικά προς τον Μέγα Αλέξανδρο. Όλοι οι Έλληνες φαίνεται να διάκεινται εχθρικά προς εκείνον. «Και η Ιστορία γράφτηκε από τους Έλληνες» καταλήγει. Τα αποσιωπητικά εννοούνται…
Πηγή: ΠΟΝΤΙΚΙ ΑΡΤ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου